Kirish “O‘zbek folklori” fanining ta’limiy maqsadi

 

Qadimgi davr folklori. Xalq afsonalari 

 

Qadimgi  davr  folklorlarining  asl  namunalari  bizga  qadar  saqlanib 

qolmaganligi. Turli davrlarda ular turlicha oʻzgarishlarga uchraganligi. Oʻrta Osiyo 

xalqlarining  qadimgi  folklorlarining  ba'zi  namunalari  ayrim  tarixiy,  ijrochilarda, 

yodnomalarda qisman saqlanib qolganligi.  

 

Turkiy  xalqlar  mifologiyasi.  Mif  (asotir)  atamasi.  Miflar  jamiyat 

tafakkurining  badiiy  in’ikosi  sifatida.  “Avesto”ning  mifologik  asoslari.  O‘rxun-

enasoy  bitiklarida  folklor  mativlari.  Turkiy  kitobiy  doston  va  nasriy  asarlar 

(“O‘g‘uznoma”,  “Kitobi  dadam  Qo‘rqut”,  “Qutadg‘u  bilig”,  “Hibatu-l-xaqoyiq”, 

“Qissai  Rabg‘uziy”)da  folklor  an’analari.  Totemizm,  fetishizm,  antimizm 

tushunchalari. Miflarda xalq e’tiqodlarining ifodalanishi. 

 

Afsona  va  rivoyatlar,  ularning  hayot  haqiqati  bilan  munosabati.  Afsona  va 

rivoyatlarning  o‘xshash  va  farqli  nomonlari.  Qahramonlik  afsonalari,  “To‘maris” 

va  “Shiroq”  afsonalari.  Afsonalarda  Vatan  tuyg‘usi.  Xalq  afsonalarida  rasm-

rusumlar, geografik nomalar, tarixiy voqealarning izohlanishi. Qirqqiz, Guldursun, 

Hazorasp, Dalvarzon tepa afsonalari. 

 

---

5