Kirish I bob chor bakr majmui ba undagi dahma, xaziralar tarixi

Akobir Xoja xazirasi

Xazira xonaqohning ro‘parasida joylashgan bo‘lib, 19 asrda qurilgan. Peshtoqi unchalik muhtasham emas. Ixchamgina ikki tabaqali darvozasi gujum yog‘ochidan ishlangan. Supadan ikkita hujraga kiriladi. Ichkari qismida tilovat qiluvchilar uchun joy mavjud. Kiraverish eshigining chap tomonida Ahmadi Taxtabozi Jo‘yboriyning qabri bor. Marhumning vasiyatiga ko‘ra, jasadini xaziradan tashqariga ko‘mganlar. Rahmatli: “Har o‘tgan-ketgan haqimga duoyifotiha o‘qisin”, degan ekan.

Nasriddin Xoja xazirasi

Xazira madrasa, masjid, xonaqoh ro‘parasidagi oraliq maydonning sharq tomonida joylashgan bo‘lib, 18 asrning ikkinchi yarmida qurilgan. Yonida katta chilonjiyda o‘sadi. Kiraverish eshigining ikki tomonida oltita hujra mavjud.

Abdulaziz Xoja xazirasi

Ushbu hazira 19 asrda qurilgan. Xaziraga kirish eshigi yon tomonida bittadan hujra mavjud, poydevori unchalik katta emas. Shu sabab maqbara peshtoqi nisbatan past qurilgan. Ichkarida tilovat uchun ayvon qurilgan.

Sharqiy darvoza

16 – asrning 2-yarmida qad rostlagan. Kiraverish eshigi, juda hashamatli bo‘lgan. Darvozani shoh Abdullohxon qurdirgan. Majmuaga mana shu hashamatli darvoza orqali kiriladi.

Poshshooyim xazirasi

Mazkur xazira 17- asrning 2- yarmiga mansub bo‘lib, uning poydevori 6 metr. Peshtoq, ichkari miyonsaroy, hujra va to‘rt devori vaqtida koshinkoriy qilingan. Uning devorlarida Buxoro binokorlik bezak berish san’atining eng yorqin ko‘rinishlari o‘z aksini topgan. Peshtoqda “Zumar” surasining 53-oyati koshinkoriy qilib yozilgan.

Mastura Bonu Sultonim xazirasi

Xazira Maxdumi A’zam Xojai Kosoniy avlodidan bo‘lmish, (Buxoroga kelin bo‘lib tushgan) Mastura Bonu Sultonim va uning qizlari, kelinlariga tegishli mangu maskandir. Obida 17- asrning oxirida tiklangan. Mastura Bonu Sultonim Xo‘ja Sa’dning xotini bo‘lib, qo‘li ochiq, saxovatli, o‘qimishli ayol bo‘lgan. Jo‘ybor xojalariga kelin bo‘lgan Mastura Bonu Sultonim ko‘p xayrli ishlarning boshini tutgan. Buxoroda bog‘-rog‘ yaratish va uni obod qilishda merosiy yerlari daromadi hisobidan katta mablag‘ ajratgan. Moh Sultonim 1619 yilda vafot etgan. Uning hurmati uchun Chor Bakr ziyoratgohida xazira qurdirilgan. Xazira vaqtida parchinkoriy qilingan devor bilan o‘ralgan. Peshtoq, miyonsaroy va hujralari bo‘lgan. Bu yerda 500 dan ortiq mayyit ko‘milgan. Ayrim qabrlardan to‘rt martadan foydalanilgan.