1.Yangi mustaqil davlatlarda isloxotlarni amalga oshirish
ko`rsatmoqdaki, bozor isloxotlarini ro’yobga chiqarish iqtisodiyotda tanazzulga,
ijtimoiy keskinlikning kuchayishiga sabab bo’lishi mumkin. Amaliy ish yurita
olmaydigan, ko’pincha mas`uliyatsiz va ekstremistik kayfiyatdagi, kalondimog’
muxolifat bu muammoni ayniqsa keskinlashtirib yubordi. Demokratiya bayrogi ostida
2. Afganistonda, Iroqdagi xarbiy-siyosiy mojarolar va Tojikiston,
Qirgizistonda davlatchilikning qaror topishidagi qiyin kechayotgan jarayonlar;
3. Sovetlardan keyingi makonda vujudga kelgan yangi mustaqil davlatlarda
ro’y berayotgan ijtimoiy-siyosiy o’zgarishlar va xamdo’stlik doirasida vujudga
kelayotgan davlatlararo munosabatlar, integratsiyani jadallashtirish va chuqurlashtirish
shiori ostida milliy suverenitetning qaror topishi va mustaxkamlanishi jarayonini
4. Yangi davlatchiligimiz biz ko`p ishlarni ibtidosidan boshlashga xamda
tashqi siyosiy faoliyat bobida yetarli tajribaga ega bo’lmagan xolda jahon
xamjamiyatida o’z o’rnimizni topishga majbur bo`lgan bir vazyatda qaror topganligi;
O`zbekiston tarixida ilk joriy etilgan Respublika Prezidenti lavozimi yangi
O`zbekiston davlat hokimiyati organlari tizimida markaziy o’rinni egalladi. U siyosiy
tizimning o’zagi bo’lib qoldi. Konstitutsiyaga muvofiq, davlat hokimiyati organlarining
avvalgi totalitar tuzumdan mutlaqo farq qiladigan hokimiyatlarning, ya`ni qonun
chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatlarining bo’linishi printsiplariga asoslangan
shakllantirishning asosiy poydevori, mustaqil davlatchiligimiz tamal toshi bulib,unda :
41
3. Jamiyatni rivojlantirishning iqtisodiy negizlari va
strategik yo`nalishlari mustaxkamlab quyilgan.
Konstitutsiyaga muvofiq, yangi demokratik saylov tizimi asosida O`zbekiston
tarixida ilk bor Respublika parlamenti – Oliy majlis xamda vakillik hokimiyatining
mahalliy organlariga ko’ppartiyaviylik asosida erkin, muqobil saylovlar o’tkazildi.
Parlament saylovlarida Oliy majlis ikki palatali, ya`ni qonunchilik va Senat palatalariga
saylorvlar bo’lib o’tib, davlatimizni boshqaruv tizimi yanada takomillashdi. Asosiy
qonunning qoidalari negizida respublika sud tizimini mustaqil va boshqa tarmoqlarga
bogliq bo’lmagan hokimiyat sifatida qaror toptirildi. Xozirgi kunda davlatimizda sud
tizimi islox qilinib, jamiyatimizda uning roli mustaxkamlanib bormoqda.
3. O`zbekiston mustaqilikka erishgandan so`ng kun tartibida jahon
andozalariga mos keladigan davlat qurish, siyosiy, ijtimoiy va iqtisodiy sohada tub
islohotlarni amalga oshirish, ularni qonun bilan mustahkamlaydigan huquqiy tizimni
vujudga keltirish vazifasi turar edi. Chunki, sobiq sotsialistik tuzumga xos ijtimoiy
munosabatlar va jarayonlar endilikda mamlakatda barpo qilinajak yangi jamiyat
manfaatlariga mos kelmas edi. Mulkchilik, mulkka egalik va uni boshqarish, ishlab
chiqarish omillari, bozor mexanizmi, davlatning ijtimoiy-iqtisodiy hayotini normal izga
solish ana shunday jiddiy yangilanishlarni taqozo etardi.
Ziddiyatli va murakkab bir paytda O`zbekiston uchun o`ziga xos taraqqiyot
yo`lini tanlash, yangi jamiyat barpo qilish uchun o`z andozasini ishlab chiqish g’oyat
dolzarb va ahamiyatli edi. O`z navbatida bunday vazifani uddalash O`zbekistondagi
ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy vaziyat, odamlar o`rtasida tarkib topgan munosabatlar,
ularning dunyoqarashi, jumladan, diniy e`tiqodi, ruhiyati va xulq-atvor me`yorlari
shuni taqozo etardi.
Ayni chog’da, O`zbekistonning o`z ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish andozasini
ishlab chiqishda rivojlangan mamlkatlarning ko`p asrlik tajribasini o`rganish, ularning
foydali qismini o`zlashtirish bilan birga O`zbekiston xalqining turmush tarzi va
an`analariga ham tayanish lozim edi. Shuning uchun tub yangilanishlar yo`nalishlarini
belgilar ekan, Prezident I.A.Karimov O`zbekiston mustaqilligining dastlabki kunidanoq,
―jahon va o`zimizning amaliyotimizdan olingan barcha unumli tajribani rad etmagan
holda o`z ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy-huquqiy taraqqiyot yo`limizni tanlab olish
respublikaning qat`iy pozitsiyasidir‖ – degan edi.
Albatta, mamlakat uchun hayot-mamot bosqichi bo`lgan bir paytda uning yangi
jamiyatga o`tishi bilan bog’liq vazifalarni bajarish davlat rahbaridan yangi sharoitda
mos boshqaruv tizimini ishlab chiqishni, jamiyatning iqtisodiy asosini vujudga
keltirishni taqozo qilardi. Aholining barcha toifalarini yagona maqsad atrofida
birlashtiruvchi g’oyalar tizimini yaratishni talab etardi. O`zbekistonning o`ziga xos
taraqqiyot yo`li ana shu tarzda tanlandi.
Prezident I. A. Karimov O`zbekistonning mustaqil taraqqiyot yo`lini ishlab chiqar
ekan, o`tmishdan, sobiq sovet tuzumidan meros bo`lib qolgan tajribadan saboq
chiqarardi. U O`zbekistonning chinakam mustaqilligini ta`minlash yo`llarini ishlab
chiqishda avvalo respublikani rivojlantirishning o`ziga xos xususiyatlari va shart-
sharoitlarini hisobga oldi. Bu xususiyatlar va shart-sharoitlar nimalardan iborat.
Do'stlaringiz bilan baham: