Kirish bob. Iqtisodiy tizim tushunchasi

4.2. Yaponiya iqtisodiy tizimi kelajagi, undagi muammolar va ularning yechimlari .

Yangi ming yillikda Yaponiya iqtisodiy tizimi mavjud bir qator inqirozlar tufayli o’z ahamiyatini yo’qotadi. Yaqin davrda tizimlarnig afzalliklari sifatida qayd etilgan xususiyatlari: uzoq muddatli o’sishni bashorat qila olish qobilayti, asosiy ishtirokchi-sheriklar o’rtasida kelishuvchanlik munosabatlariga erishish, uzoq muddatli startegiya maqsadida qisqa muddatli foydadan voz kechish, yaponlarga xos an’anaviylikka ishonch endilikda uning zaiflik sabablariga aylanmoqda. Biroq Yaponiyadagi joriy turg’unlik aynan tizimning aybi bilan yuz berdimi yoki u tizimning faoliyatini cheklab qo’yuvchi davlatning muayyan bir siyosatiga bog’liqmi, buni aniqlash talab etiladi. Bunday sharoitlarda uy xo’jaliklari ham, korxonlalar ham kelajakka ishonchni yo’qotadi. Makroiqtisodiy tahlil tili bilan gapiradigan bo’lsak, kutilayotgan o’sish sur’atlarining keskin pasayib ketishi ro’y beradi. Bunday vaziyatda inqirozga qarshi siyosat yordamida ahvolni qisqa muddatga yaxshilash mumkin bo’ladi. Biroq nomaqbul demografik sharoitlarda yapon iqtisodiyotini barqaror o’sish yo’liga qayta tushirib olish uchun, o’rta muddatli istiqbolda tuzilmaviy islohotlar talab etiladi.

Ushbu islohotlarning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat. Davlat moliya sohasida – davlat xarajatlarini izchil qisqartirib borish yo’li bilan uni sog’lomlashtirish, barqaror ijtimoiy ta’minot tizimini yaratish va davlat investitsiyalarini strategik jihatdan muhim maqsadlar uchun yo’naltirish kerak.