Kirish Asosiy qism Kristallar haqida tushuncha

1.5-rasm

Bir xil atomlardan tuzilgan bir o’lchovli atomlar zanjirida turun to’lqinlarning hosil bo’lishi.

Ma’lumki, to’lqin jarayonlar to’lqin vektori (soni)   , siklik chastotasi w, fazaviy v_f=w/k va gurux tezliklar n_g = dw/dk bilan xarkaterlanadi. Rasmdan ko’rinib turibdiki, zanjir bo’ylab sodir bo’ladigan to’lqinlar chastotasi minimal w_min va maksimal w_max qiymatlar orasida bo’ladi: l_max=2L bo’lgani uchun,

bu yerda L – zanjirning uzunligi,

l_min=2d bo’lgani uchun,

w_max = K_max n_F = 2p   ,

bu yerda d – atomlar orasidagi masofa.

Bir turdagi atomlardan tashkil topgan atom zanjirida sodir bo’lgan tebranishlarni normal tebranishlar deyiladi va ular kristall bo’ylab tovush tezligida tarqaladi.

Turli massali ikki turdagi atomlardan tashkil topgan atom zanjrining tebranishlarini ko’rib chiqaylik.

1. 
   – atom zanjirining muvozanat holati; b) va v) lar katta va kichik massali atomlarning qisqa to’lqinli normal tebranishlari; g) – uzun to’lqinli normal tebranishlar; ye) – ptic tebranishlar.