Kirish. Asosiy qism i-bob. Hozirgi zamonda inson huquqlari to’g’risidagi asosiy xalqaro

Qiynoq hamda muomala va jazolashning qattiq, shafqatsiz, noinsoniylikka zid yoki qadr-qimmatni kamsituvchi turlariga qarshi Konvensiya 10 dekabr

1984. 
      yilda qabul qilingan va 26 iyun 1987 yilda kuchga kirgan. Konvensiyaning qatnashchi-davlatlari o'z yurisdiksiyalaridagi har qanday hududda qiynash aktlarining oldini olish uchun samarali qonunchilik, ma'muriy, sud va boshqa choralarni qo'llash majburiyatini oladilar. Urush holatimi yoki urush xavfimi, ichki siyosiy berqarorlikmi yoki boshqa istalgan favqulodda holat ekanligidan qat'i nazar, qiynoqni oqlashga xizmat qilolmaydi.
      

Konvensiyaning muhim o'ziga xos jihatlari quyidagilardan iborat: birinchidan, u ishtirokchi-davlatlar o'z milliy qonunchiligida qiynoqlarni to'liq taqiqlashini nazarda tutadi;
ikkinchidan, unda yuqori turuvchi rahbar buyrug'i va hyech qanday istisno holatlar qiynoqlar va boshqa shafqatsiz, insoniylikka zid yoki qadr-qimmatni kamsituvchi muomala turlari va jazolarni oqlash uchun xizmat qilmasligi mustahkamlangan;
uchinchidan, u har qanday qiynoqni qo'llagan shaxs har qanday ishtirokchi-davlat hududida sud ta'qibiga olinishi mumkinligini o'rnatadi. Har qanday qiynoq aktini sodir qilganlikda gumon qilinayotgan shaxs sud javobgarligiga tortilishi yoki sud javobgarligiga tortish maqsadida hududida jinoyat sodir qilgan qatnashchi-davlatga ushlab berilishi mumkin;
to’rtinchidan, u agar qaysidir ishtirokchi-davlat hududida tizimli qiynoqlar qo'llanilishi haqida ishonchli ma'lumotlar mavjud bo'lganda xalqaro surishtiruvni amalga oshirishni ko'zda tutadi. Ishtirokchi-davlatning roziligi bilan bunday surishtiruv uning hududini ko'zdan kechirishni ham ko'zda tutishi mumkin.
Mazkur Konvensiyaning amalga oshirilishini qiynoqlarga qarshi Qo’mita kuzatadi.
Irqiy kamsitishning barcha turlarini yo’q qilish to’g’risidagi Xalqaro konvensiya 21 dekabr 1965 yilda qabul qilingan va 4 yanvar 1969 yilda kuchga kirgan. U har
bir shaxsga tenglik va kamsitmaslik prinsipini to'liq amalga oshirishni kafolatlaydi. Konvensiya irqiy kamsitishlarni barcha shakllarida va ko'rinishlarini yo'q qilish, oldini olish va irqiylik nazariyalari va amaliyotini tugatish, hamda barcha irqiy segregasiya va irqiy kamsitishlardan holi bo'lgan xalqaro jamiyat yaratishga yo'naltirilgan.
Mazkur Konvensiyaning ishtirokchi-davlatlari irqiy kamsitishlarni uning barcha shakllarida yo'q qilish va irqi, terisining rangi, milliy yoki etnik kelib chiqishidan qat'iy nazar qonun oldida tenglikni kafolatlash, shuningdek, inson huquq va erkinliklarini amalga oshirishni ta'minlash majburiyatini oladilar. Bunday huquqlar qatoriga mehnat qilish huquqi, kasaba uyushmalariga birlashish va uy-joyga bo'lgan huquqlar aniq qilib kiritilgan.