Kirish. Asosiy qism. Fe'l. Fe'lning semantik ma'nolari

Kompozitsiya usuli. Bu usul vositasida qo'shma va juft fe'llar yasaladi.
Qo'shma fe'llar. Qo'shma fe'llar tarkibiga ko'ra ikkiga bo'lmadi: a) ism+fe'l; b) fe'1+fe'l.
Ism+fe'l tipidagi fe'llarni hosil qilishda yordamchi fe'l vazifasida qilmoq, etmoq, aylamoq, bo 'Imoq, bermoq, olmoq, topmoq, emoq, urmoq, ko'rmoq, kelmoq, keltirmoq kabi birliklar keladi: abgor qilmoq, ado bo Imoq, ayyuhannos solmoq, javob "ernioq, javob olmoq, xalal bermoq, xabar olmoq, qiron solmoq, tartibga keltirmoq, oh urmoq, tush ko 'rmoq, qo 'nim topmoq kabi.
O'zbek tilida fe'1+fe'l tipidagi fe'llar barmoq bilan sanarli: ^otib olmoq, olib bormoq, olib kelmoq, olib chiqmoq, olib 1°ehmoq, ishlab chiqarmoq kabi.
Juft fe'llar. Juft fe'llar grammatik shakliga ko'ra ikki ^K°nnishdabo'ladi:
iri ravishdosh shaklida, ikkinchisi boshqa shaklda: aylanib-o 'rgilmoq, elib-yugurmoq, yayrab-yashnamoq, o ' kulmoq, qo 'llab-quvvatlamoq.
Har lkki qismi bir xil shaklda: aylanib-o 'rgilib, o 'ylanttM netmay, aralashib-quralashib, achib-bijib, tejab-tergab, qisinm qimtinib, yuvib-tarab, yayrab-yashnab.
Tilshunosligimizda fe'l iboralar bilan qo'shma fe'llar chegarasi aniq oydinlashtirilmagan.
Juft fe'llar tarkibiy qismlarining qo'llanishiga ko'r_a quyidagi shakllardabo'ladi:
Qismlan yakka holda ishlatiladigan juft fe'llar: a)qismlari o'zaro sinonim: hormay-tolmay, qo'llab-quvvat lamoq;
b)qismlari o'zaro antonirn: kelib-ketib, o Hib-tirilib, kirib ■ chiqib. o 'tirib-turib;
v)qismlarining ma'nosi yaqin: aylanib-o'rgilmoq, eb-ichmoq, o 'ynab-kulmoq, oshirib-toshirib, yuvib-tarab.
2.1kkinchi qismi yakka (mustaqil) ishlatilmaydigan fe'llar: aldab-suldab, yig 'lab-siqtab, yamab-yasqab, qolgan-qutgan.
Fe'lning tasnifiovchi grammatik kategoriyalari