Kimyoviy texnologiya

Gaz chiqindilarining tarkibi va miqdori

Havo chiqindilari:

• 
  SO2 - 14,0 kg / t dan oshmaydi. mng;
  
• 
  H2SO4 nuqtai nazaridan SO3 - 0,076 kg / t dan ko'p emas;
  
• 
  Suyuq drenaj
  
• 
  Qattiq chiqindilar
  
• 
  O'tkazilgan katalizator - 0,09 kg / t. mng
  

Bir yilda sarflangan katalizatorning hajmi 19,8 tonnani tashkil qiladi.

1. 
   Texnikada o‘choq gazi
   

O’txona gazi- yoqilg'ining yonishi natijasida hosil bo'lgan gazsimon mahsulotlar. Ular asosan karbonat angidrid CO2, oltingugurt dioksidi SO2, suv bug'i, azot va kislorodni o'z ichiga oladi, chunki yonish har doim ortiqcha havo bilan amalga oshiriladi. To'liq bo'lmagan yonish tarkibida uglerod oksidi CO va uglevodorodlar ham mavjud.

Texnikada o‘choq gazi deb, tarkibida 6% va undan oshiq oltingugurt dioksidi gazi bor bulgan gazlar aralashmasiga aytiladi. O‘choq gazi tarkibida SO2 dan tashqari 0,3% gacha SO3, 0,03% miqdorda azot oksidlari, SO2. suv buglari va O2, ftor va mish’yak birikmalari ,vodorod xloridi, selen birikmalari kabi gaz moddalari va undan tashqari Fe3O2 kabi temir (Fe) zanglari, qum changlari, metallarning sulfatlari va xokazolar bo‘lishi mumkin.

SO₂ gazining molekulyar og‘irligi 64,04 u.b.ga teng bo‘lib, uning zichligi xavoga nisbatan 2,26 bo‘lib, u rangsiz, utkir xidli, normal sharoitda gaz xolatdagi moddadir. SO2 gazi suvda yaxshi shimiladi. Bir xajm suvda 40 xajmgacha SO2 shimiladi. Spirtda esa undan ham yaxshi eriydi: 216 xajmgacha eriydi va sulfit kislotasi hosil qiladi:

SO2(g ) + H₂O(s ) = H₂SO₃(s ) + Q₂₄

Bu kislota kuchsiz bo‘lib, parchalanib ketishi mumkin. SO2 xavodagi O2 xisobiga SO3 gacha ma’lum sharoitlarda oksidlanadi:

SO₂(g ) + 0,50₂(g ) = SO₃(g ) + Q₂₅

Ammo, oddiy sharoitda bu reaksiya deyarli ketmaydi, chunki bu reaksiyaning aktivlanish energiyasi juda kattadir. Texnikada ishlab chiqariladigan o‘choq gaziga bulgan talablar:

1.SO₂ ning miqdori qanchalik yuqori bo‘lsa, shunchalik yaxshi.

2.Uning tarkibidagi changlarning va xar xil gazli aralashmalarning minimal miqdorda bo‘lishi.

3.Bu gazni ishlab chiqarish nisbatan arzon bo‘lishi.

2.