6-MODUL. Sintetik va sun’iy yuqori molekulyar birikmalar
49
|
Aminoplastni olinishi va hossalari
|
2
|
50
|
Aminoplastni olinishi va hossalari
|
2
|
51
|
Fenol — formaldegid mum olish
|
2
|
52
|
Fenol — formaldegid mum olish
|
2
|
53
|
Polimеrdagi organik moddalar va funksional gruppalarning analizi.
|
2
|
54
|
Polimеrdagi organik moddalar va funksional gruppalarning analizi.
|
2
|
55
|
Plastmassalar va kimyoviy tolalarni turini aniqlash
|
2
|
56
|
Plastmassalar va kimyoviy tolalarni turini aniqlash.
|
2
|
57
|
Plastmassalar va kimyoviy tolalarni turini aniqlash
|
2
|
58
|
Polimеr materiallarining tekshirishning fizikaviy usullari.
|
2
|
59
|
Polimеr materiallarining tekshirishning fizikaviy usullari.
|
2
|
60
|
Asеtat tolalarini olish.
|
2
|
VI-semestr bo’yicha jami
|
56
|
Jami
|
120
|
Laboratoriya mashg’ulotlar multimediya qurilmalari bilan jihozlangan, laboratiriya uskunalr bilan jihozlangan auditoriyada har bir akadem guruhchalarga alohida o’tiladi. Mashg’ulotlar faol va interfaol usullar yordamida o’tiladi, kollekvium mashg’ulotlarida “Keys-stadi” tehnologiyasi ishlatiladi. Ko’rgazmali materiallar va axborotlar multimediya qurilmalari yordamida uzatiladi.
4. Amaliy mashg’ulotlar
3-jadval
№
|
Amaliy mashg’ulotlar mavzulari
|
Dars soatlari hajmi
|
V- semestr
|
1-MODUL. Mineral o`g`itlar va kislotalar ishlab chiqarish
|
1
|
Mineral kislotalar ishlab chiqarishda muammolar
|
2
|
2
|
Mineral o`g`itlar. Azotli o`g`itlarni ishlab chiqarish
|
2
|
3
|
Fosforli o`g`itlar. Fosfat kislota ishlab chiqarish
|
2
|
V-semestr bo’yicha jami:
|
6
|
V- semestr
|
2-MODUL. Silikat buyumlar ishlab chiqarish va metallurgiya sanoati
|
4 4
|
Shishalar ularning tarkibi, tuzilishi, turlari va ishlab chiqarish
|
2
|
5
|
Bog`lovchi materiallarni ishlab chiqarish
|
2
|
6
|
Metallurgiya sanoatining ekologik muammolari. Chiqindilarini utilizatsiya qilish
|
2
|
7
|
Yoqilg`ini qayta ishlashda ekologik muammolari
|
2
|
|
VI-semestr bo’yicha jami
|
8
|
|
Jami
|
14
|
Amaliy mashg’ulotlar multimediya qurilmalari bilan jihozlangan, auditoriyada har bir akadem guruhchalarga alohida o’tiladi. Mashg’ulotlar faol va interfaol usullar yordamida o’tiladi, kollekvium mashg’ulotlarida “Keys-stadi” tehnologiyasi ishlatiladi. Ko’rgazmali materiallar va axborotlar multimediya qurilmalari yordamida uzatiladi.
5. Mustaqil ta’lim
3-jadval
№
|
Mustaqil ta’lim mavzulari
|
Dars soatlari hajmi
|
V- semestr
|
1
|
Kimyo texnologiyasining asosiy printsiplari, xom-ashyo va energiya.
|
4
|
2
|
Sulfidli rudani flotasion boyitish
|
4
|
3
|
Tеxnologik jarayonlarning matеrial va enеrgеtik
kirim-chiqimi (balansi) ni tuzish
|
4
|
4
|
Ammiak ishlab chiqarishning matеrial kirim chiqimini tuzish
|
4
|
5
|
Aylanma suv, uni zavod xavzalari va gradirnyalarda (sho’r suvdan qaynatib tuz oladigan binolarda) sovutish: neytrallash, degazatsiya qilish.
|
4
|
6
|
Ammiak ishlab chiqarish. Nitrat kislota ishlab chiqarishning nazariy asoslari.
|
6
|
7
|
Ishlab chiqarish minoralari va ularning tuzilishi. Azot oksidini sulfat kislota tomonidan yutilishi
|
4
|
8
|
Ammofos ishlab chiqarish
|
4
|
9
|
Azotli o’g’itlar. Kaliyli o’g’itlar
|
4
|
10
|
Mineral o’g`itlar Fosforitlardan ekstraktsiya usulida fosfat kislota olish
|
6
|
11
|
Kontakt usulida sulfat kislota olish.
|
4
|
12
|
Gips asosida bog`lovchi maxsulotlar olish
|
4
|
13
|
Shishalar, ularning tarkibi, tuzilishi, turlari va ishlab chiqarilishi.
|
6
|
14
|
Sintetik molekulyar yuqori birikmalar.
.
|
4
|
15
|
Sintetik va rezina buyumlari
|
4
|
16
|
Sintetik smolalar va plastmassalar
|
4
|
17
|
Metallarning umumiy olish usullari
|
4
|
18
|
Rudalarni boyitish usullari.
|
4
|
19
|
Supеrfosfat olish
|
4
|
20
|
Sitallar, xossalari va ishlatilishi. Sement ishlab chiqarish, xom ashyosi. Ishlab chiqarishning texnologiya chizmasi va kimyoviy jarayonlari
|
6
|
|
V-semestr bo’yicha jami
|
90
|
VI- semestr
|
23
|
Elektrokimyoviy ishlab chiqarish. Eritmalar va suyuqlanmalarning elektrolizi: ajralish kuchlanishi, o’ta kuchlanish, tok bo’yicha unum va energiyadan foydalanish koeffitsienti.
|
6
|
24
|
Alyuminiy qotishmalarini ishlab chiqarilishi. Alyuminiy qotishmalarining xossalari va ishlatilishi.
|
4
|
25
|
Neftni olish usullari haqidagi tushunchalar (fontanli, chuqur nasosli, suvga bostirish, plastni gidravlik uzish; xlorid kislota bilan quduqlarni ishlash).
|
6
|
27
|
Neft gazlarini qayta ishlash
|
4
|
28
|
Qattiq yoqilg’ilarni qayta ishlash. Toshko’mirni kokslash. Gazsimon yoqilg’i
|
4
|
29
|
Sun’iy yuqori molekulyar birikmalar. Kimyoviy tolalar va plyonkalar.
|
4
|
30
|
Neftni qayta ishlashga tayyorlash: yo’l-yo’lakay neft gazini ajratish, suv bilan yuvib tuzlarni yo’qotish. Neftni qayta ishlash
|
6
|
31
|
Termik kreking: kimyoviy reaktsiyalar, kreking mahsulotlari
|
4
|
32
|
Qo’sh pechlik, reaktsion kameralik qurilma. Katalitik kreking: uning xususiyatlari, katalizatorlar, maxsulotlar
|
4
|
33
|
Neft gazlarining yo’l-yo’lakay va neftni qayta ishlashdagi gazlarning tarkibi va qayta ishlanishi: gaz benzinini ajratish, gazni fraktsiyalarga taqsimlash gaz fraktsiyalovchi qurilmaning tuzilishi; etilen va propilen olish uchun pirolizlash.
|
6
|
34
|
Koks bo’lmasining davriy va koks batareyasining uzluksiz ishlashi. Kokslash jarayonini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish.
|
4
|
35
|
Toshko’mir smolasini ajralishi, ammiak va xom benzolni ushlab qolish. Xom benzol va toshko’mir smolasini qayta ishlab, undan aromatik birikmalarni ajratib olish. Teskari koks gazi va uning ishlatilishi.
|
6
|
36
|
Organik sintez sanoatining vujudga kelishi va rivojlanishi. Nozik organik sintez. Asosiy organik sintez
|
4
|
37
|
Karbiddan atsetilen olish, atsetilen generatori, gazni tozalash. Tabiiy gazdan metanning termik oksidlanish pirolizi, pechning tuzilishi, piroliz mahsulotlari va atsetilenni ajratib olish. Metanni elektropirolizlash
|
6
|
38
|
Sellyuloza asosida sun’iy tolalar ishlab chiqarish: viskoza va atsetat tola. Jarayonlarning kimyosi
|
4
|
39
|
Respublikamizda plastmassalar, sun’iy, sintetik tolalar va plyonkalar ishlab chiqarish.
|
4
|
|
VI-semestr bo’yicha jami
|
82
|
|
Jami
|
172
|
Mustaqil o’zlashtiriladigan mavzular bo’yicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlanadi va uni taqdimoti tashkil etiladi.
Fan bo’yicha kurs ishi. Kurs ishi bu fan bo’yicha rejalashtirilmagan
6.Oraliq nazorat savollari
Kimyo texnologiyasi fanining predmeti va uning muhim tushunchalari.
Ishlab chiqarishning texnologik chizmasi.
Uzluksiz, yarim uzluksiz va davriy jarayonlar, birinchisining afzalligi.
Jarayonning ko’rsatkichlari: a) texnikaviy: tayyor mahsulotning unumi, xom ashyo, bug’, suv, yonilg’i va elektroenergiyaning sarflanish koeffitsienti; apparat yoki bir necha apparatlardan iborat dastgohning unumdorligi, intensivlmgi va quvvati; tayyor mahsulotning sifati va uning davlat standarti. b) iqtisodiy: mehnatning tannarxi va unumdorligi, maxsulot ishlab chiqarish usullarini tanlashda ularning roli; ishlab chiqarishning moddiy va energetik balanslari.
Xom ashyo turlari – mineral, o’simlik va hayvon xom ashyolari.
Xom ashyoni qayta ishlashga tayyorlash: sinflarga ajratish, maydalash, suvsizlantirish va xom ashyoni boyitish.
Qattiq xom ashyo flotatsiyasi. Ishlatiladigan usullar va dastgoxlar.
Xom ashyodan oqilona foydalanish printsiplari. CHiqindisiz texnologiya.
Ovqatga ishlatiladigan xom-ashyoni sun’iysi bilan almashtirish. Xom-ashyoning ishlab chiqarish chiqitlarini qayta ishlatish printsipi.
Xalq ho’jaligida suvning ahamiyati.
Tabiiy suvlar va ulardagi mavjud aralashmalar. Muvaqqat va doimiy qattiqlik. Ichiladigan va sanoat suvlarining sifatiga qo’yilgan talablar.
Ichiladigan suvlarni tozalash: tindirish, kolloid aralashmalarni koagulyatsiyalash, filtrlash, zararsizlantirish: koagulyantlar, flokulyantlar.
Sanoatda ishlatiladigan suvni tozalash: kationit va kimyoviy usullar yordamida yumshatish; kationit filtrining tuzilishi. Quyqalarga qarshi kurashish usullari.
Aylanma suv, uni zavod xavzalari va gradirnyalarda (sho’r suvdan qaynatib tuz oladigan binolarda) sovutish: neytrallash, degazatsiya kilish.
Sulfat kislotaning xossalari, ishlatilishi va uning turli navlari.
Tabiatni muhofaza kilish qonuni va oqar suvlarni zaharsizlantirish.
Sulfat kislota ishlab chikarish xom-ashyolari, metallurgiya pechidan chiqqan gazlardagi oltingugurt IV oksidi.
Oltingugurt kolchedani, vodorod sulfid, tabiiy gazlarni tozalashda ajraladigan oltingugurt.
Nitroza usuli bilan sulfat kislota ishlab chiqarish.
Ishlab chiqarish minoralari va ularning tuzilishi. Azot oksidini sulfat kislota tomonidan yutilishi.
Minora tizimida boradigan kimyoviy jarayonlar va ularni intensiv ishlashiga omillarning ta’siri.
Atmosfera azotini bog’lash muammosi va uning hal etilishi. Ammiak sintez qilish, vodorod va azot-vodorod aralashmasini olish usullari.
Metanni suv bug’lari va havo bilan konversiya qilib, azot-vodorod aralashmasini olish. Keyingi uglerod (II) oksidining konversiyasi jarayonlari.
Azot-vodorod aralashmasidan ammiak sintezi — aylanma shaklda amalga oshiriladigan katalitik jarayon ekanligi va katalitik zaxarlar.
O’rta bosimda ammiak ishlab chiqarishning printsipial chizmasi.
Yuqori bosim va xaroratda ishlaydigan sintez kolonnasi qurilmasi. Reaktsiya issiqligidan foydalanish. Ammiakdan nitrat kislota ishlab chiqarishning asosiy bosqichlari.
Ammiakni oksidlash katalitik jarayonning nazariy asoslari. Ammiakni azot (II) oksidigacha oksidlanishning qulay sharoiti. Kontakt apparat qurilmasi. Ishlatiladigan katalazatorlar.
Azot(II)oksidining (IV)oksidiga oksidlanishi, azot (IV) oksidining dimerlanishi va adsorbtsiyasi. Reaktsiya tezligi va muvozanatga ta’sir etuvchi asosiy omillar.
Suyultirilgan nitrat kislota ishlab chiqarishning printsipal chizmasi. Kontsentrlangan nitrat kislota ishlab chiqaradigan korxonalar.
Nitrat kislota, uning xossalari, sanoat navlari va ishlatilish sohalari.
Azotli o’g’itlar, ularning tasnifi. Ammiak selitrasini ishlab chiqarish. Neytrallash va bug’latish jarayonlarining nazariy asoslari.
Neytrallash issiqligidan foydalanish. Neytralizator qurilmasi. Bug’latishsiz va qisman bug’latish usularida ammoniy nitrat ishlab chiqarishning printsipial chizmasi.
Mochevina (karbamid) ishlab chiqarish va uning uchun xom-ashyo. Jarayonning bosqichlari va kimyosi. Ishlab chiqarish chizmasi.
Sintez kolonnasi qurilmasi. Karbamidning mineral o’g’it, hayvonlar uchun ozuqa mahsuloti va polimerlar olishda xom-ashyo sifatida ishlatilishi. Suyuq ammiakning o’g’it sifatida ishlatilishi. Ammiakatlar.
Ekstraktsiya va elektrotermik usullar bilan fosfat kislota ishlab chiqarish. Ikkilamchi superfosfat, ammofos va pretsipitat ishlab chiqarish. Fosfatlarning nitrat kislota bilan parchalab, murakkab o’g’itlar olish.
Kaliyli o’g’itlar. Silvinitdan tanlab eritish va flotatsiya usuli bilan kaliy xlorid ishlab chiqarish. Jarayon chizmasi.
Tarkibida kaliy sulfat tutgan o’g’itlar, ularning axamiyati. Mikroo’g’itlar. Borli, marganetsli, misli, ruxli, molibdenli mikroo’g’itlar ishlab chiqarish.
Silikat buyumlarning va materiallarning tasnifi, ularning xalq xo’jaligidagi ahamiyati.
Silikat sanoati. Xom-ashyo va jarayonlari texnologiyasi, ishlatiladigan qurilmalar.
Bog’lovchi moddalar ishlab chiqarish va ularning ishlatilishi.
Kulolchilik (keramik) buyumlari. Xom ashyo va jarayonlari texnologiyasi, ishlatiladigan qurilmalar.
Sitallar, xossalari va ishlatilishi. TSement ishlab chiqarish, xom ashyosi. Ishlab chiqarishning texnologiya chizmasi va kimyoviy jarayonlari.
SHishalar, ularning tarkibi, tuzilishi va turlari. SHisha sanoati xom ashyosi.
SHisha massasi hosil qilishda boradigan fizik-kimyoviy jarayonlar.
Kimyo sanoatida elektr energiyasining ishlatilishi.
Elektrokimyoviy ishlab chiqarish. Eritmalar va suyuqlanmalarning elektrolizi: ajralish kuchlanishi, o’ta kuchlanish, tok bo’yicha unum va energiyadan foydalanish koeffitsienti.
Natriy xloridning suvli eritmasining elektrolizi. Temir (diafragmali) va simob katodlari yordamidagi elektrolizning nazariy asoslari.
Elektroliz maxsulotlari: natriy ishqorining kontsentrlangan eritmasini va qattiq xoldagisini olish, xlorni suyultirish.
Xlor va vodoroddan sintetik xlorid kislota ishlab chiqarish. Natriy gidroksidi va xlorning ishlatilish soxalari.
Metallarning tasnifi. Qora va rangli metalurgiya. Xalq xo’jaligida metallarning ahamiyati.
CHo’yan ishlab chiqarish (domna jarayoni).
Xom-ashyo: temir rudgalari, flyuslar, koks, tabiiy gaz, kislorod bilan boyitilgan havo. Rudalarni tayyorlash (boyitish, aglomerlash).
Flyuslangan aglomerat. Domna jarayonidagi kimyoviy reaktsiyalar. Domna pechining tuzilishi, xom-ashyo bilan to’ldirish, cho’yan va toshqol chiqarish. Jarayonni intensifikatsiyalash va avtomatlashtirish.
Domna pechining asosiy ko’rsatkichlari: foydali hajm, foydali xajmni ishlatgich ko’rsatgichi.
Po’lat ishlab chiqarish. Marten jarayoni. Pechning tuzilishi. yoqilg’i: regeneratordagi xavo (gazsimon yoqilg’i)ni isitish. Jarayonni intensifikatsiyalash uchun tabiiy gaz va kislorodning ishlatilishi. Xom-ashyo bilan to’ldirish. Jarayonni bosqichlari.
Po’latni tushirib olish. Po’latni achitish. Kislorodli-konvertor jarayoni, uning iqtisodiy afzalligi va ishlatilish istiqbollari. Kislorodli-konvertorning tuzilishi, jarayonning bosqichlari.
CHo’yanlar va ferro qotishmalarning elektr pechlarida eritib olinishi. Uglerodli po’latlar, ularning tasnifi va xossalari.
Legirlangan (maxsus ravishda nikel, xrom va boshqalar qo’shilgan) po’latlar, ularning tarkibi, nomenklaturasi, xossalari va ishlatilishi.
Alyuminiy va uning qotishmalarini ishlab chiqarish. Xom-ashyo: boksitlar, nefelinlar, alunit, kalolin, keianit, sillimanit.
Boksitlardan va nefelindan gilmoyaning olinishi. Kriolitning olinishi. Gilmoya suyuqlanmasining elektrolizi, elektrolizyor qurilmasining tuzilishi. Anod va katod metallari, jarayon kimyosi.
Alyuminiy qotishmalarini ishlab chiqarilishi. Alyuminiy kotishmalarining xossalari va ishlatilishi.
Oltin ishlab chiqarish uchun xom-ashyo. Ishlab chiqarish jarayoni kimyosi. Respublikadagi oltin zaxiralari.
Neftni olish usullari haqidagi tushunchalar (fontanli, chuqur nasosli, suvga bostirish, plastni gidravlik uzish; xlorid kislota bilan quduqlarni ishlash).
Neftni qayta ishlashga tayyorlash: yo’l-yo’lakay neft gazini ajratish, suv bilan yuvib tuzlarni yo’qotish. Neftni qayta ishlash.
Distillatlarni qayta ishlashning kimyoviy usullari. Neft maxsulotlarini krekinglash. Termik kreking: kimyoviy reaktsiyalar, kreking mahsulotlari.
Qo’sh pechlik, reaktsion kameralik qurilma. Katalitik kreking: uning xususiyatlari, katalizatorlar, maxsulotlar.
Regeneratsiyalanib harakatlanuvchi katalizatorni ishlatish printsipi. «Qaynash» qavatidagi katalizator krekingi, reaktor va regeneratorning tuzilishi.
Neft gazlarining yo’l-yo’lakay va neftni qayta ishlashdagi gazlarning tarkibi va qayta ishlanishi: gaz benzinini ajratish, gazni fraktsiyalarga taqsimlash gaz fraktsiyalovchi qurilmaning tuzilishi; etilen va propilen olish uchun pirolizlash.
Suyultirilgan gaz. Butan va n-pentanning izomerizatsiyasi. Izobutan va benzolni olefinlar bilan alkillab yuqori oktanlik komponentlarni olish.
Qattiq yoqilg’ini qayta ishlash.
Toshko’mirni kokslash. Kokslash usulining moxiyati va unda boradigan fizik-kimyoviy jarayonlar. Koks pechi qurilmasi.
Koks bo’lmasining davriy va koks batareyasining uzluksiz ishlashi. Kokslash jarayonini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish.
Kokslash maxsulotlari. Koks gazi, uning tarkibi. Koks gazlarini ushlab qolish va tarkibiy qismlarga ajratish.
Toshko’mir smolasini ajralishi, ammiak va xom benzolni ushlab qolish. Xom benzol va toshko’mir smolasini qayta ishlab, undan aromatik birikmalarni ajratib olish. Teskari koks gazi va uning ishlatilishi.
Gazsimon yoqilg’ilar va ularning afzalligi. Tabiiy gazning O’zbekistondagi asosiy konlari.
Xalq xo’jaligida tabiiy, yo’l-yo’lakay va neftni qayta ishlashda chiqadigan gazlarning axamiyati.
Organik sintez sanoatining vujudga kelishi va rivojlanishi. Nozik organik sintez. Asosiy organik sintez.
Ishlatilayotgan xom-ashyo, ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar, ulardan foydalanish va yuqori molekulyar moddalar sintezida va sanoatda oziq-ovqat va xom-ashyolar o’rnini bosishdagi ahamiyati.
Asosiy organik sintez sanoati bilan neftni qayta ishlash sanoati bog’liqligi.
Atsetilendan sintetik sirka kislotani ishlab chiqarish. Kaltsiy karbid ishlab chiqarish, karbidlash elektr pechining tuzilishi.
Karbiddan atsetilen olish, atsetilen generatori, gazni tozalash. Tabiiy gazdan metanning termik oksidlanish pirolizi, pechning tuzilishi, piroliz mahsulotlari va atsetilenni ajratib olish. Metanni elektropirolizlash.
Avtogen payvandlash va metallarni kesish uchun atsetilendan foydalanish.
Yuqori molekulyar birikmalar (YuMB) xaqida tushuncha, tabiiy, sun’iy va sintetik YuMB (polimerlar): element zveno, zanjirlar, polimerlash darajasi, o’rtacha molekulyar massa. Karbozanjirli va geterozanjirli polimerlar.
Plastik massa (plastmassa) larni ishlab chiqarish.
Xom-ashyo: termoplastik va termoreaktiv sintetik smolalar (ularni qotishi, qotiruvchilar), to’ldiruvchilar, plastifikatorlar va boshqalar. To’ddirilgan va to’ldirilmagan plastmassalar.
Plastmassalarning boshqa materiallarga nisbatan afzalligi.
Sellyuloza asosida sun’iy tolalar ishlab chiqarish: viskoza va atsetat tola. Jarayonlarning kimyosi.
Lavsan va kaprondan sintetik tola ishlab chiqarish. Jarayonlarning kimyosi.
Respublikamizda plastmassalar, sun’iy, sintetik tolalar va plyonkalar ishlab chiqarish.
Kimyo texnologiyasi fanining predmeti va uning muhim tushunchalari.
Ishlab chiqarishning texnologik chizmasi.
Uzluksiz, yarim uzluksiz va davriy jarayonlar, birinchisining afzalligi.
Jarayonning ko’rsatkichlari: a) texnikaviy: tayyor mahsulotning unumi, xom ashyo, bug’, suv, yonilg’i va elektroenergiyaning sarflanish koeffitsienti; apparat yoki bir necha apparatlardan iborat dastgohning unumdorligi, intensivlmgi va quvvati; tayyor mahsulotning sifati va uning davlat standarti. b) iqtisodiy: mehnatning tannarxi va unumdorligi, maxsulot ishlab chiqarish usullarini tanlashda ularning roli; ishlab chiqarishning moddiy va energetik balanslari.
Xom ashyo turlari – mineral, o’simlik va hayvon xom ashyolari.
Xom ashyoni qayta ishlashga tayyorlash: sinflarga ajratish, maydalash, suvsizlantirish va xom ashyoni boyitish.
Qattiq xom ashyo flotatsiyasi. Ishlatiladigan usullar va dastgoxlar.
Xom ashyodan oqilona foydalanish printsiplari.
CHiqindisiz texnologiya.
Ovqatga ishlatiladigan xom-ashyoni sun’iysi bilan almashtirish.
Xom-ashyoning ishlab chiqarish chiqitlarini qayta ishlatish printsipi.
Xalq ho’jaligida suvning ahamiyati.
Tabiiy suvlar va ulardagi mavjud aralashmalar.
Muvaqqat va doimiy qattiqlik. Ichiladigan va sanoat suvlarining sifatiga qo’yilgan talablar.
Ichiladigan suvlarni tozalash: tindirish, kolloid aralashmalarni koagulyatsiyalash, filtrlash, zararsizlantirish: koagulyantlar, flokulyantlar.
Sanoatda ishlatiladigan suvni tozalash: kationit va kimyoviy usullar yordamida yumshatish; kationit filtrining tuzilishi. Quyqalarga qarshi kurashish usullari.
Aylanma suv, uni zavod xavzalari va gradirnyalarda (sho’r suvdan qaynatib tuz oladigan binolarda) sovutish: neytrallash, degazatsiya kilish.
Sulfat kislotaning xossalari, ishlatilishi va uning turli navlari.
Tabiatni muhofaza kilish qonuni va oqar suvlarni zaharsizlantirish.
Sulfat kislota ishlab chikarish xom-ashyolari, metallurgiya pechidan chiqqan gazlardagi oltingugurt IV oksidi.
Oltingugurt kolchedani, vodorod sulfid, tabiiy gazlarni tozalashda ajraladigan oltingugurt.
Nitroza usuli bilan sulfat kislota ishlab chiqarish.
Ishlab chiqarish minoralari va ularning tuzilishi. Azot oksidini sulfat kislota tomonidan yutilishi.
Regeneratsiyalanib harakatlanuvchi katalizatorni ishlatish printsipi. «Qaynash» qavatidagi katalizator krekingi, reaktor va regeneratorning tuzilishi.
Neft gazlarining yo’l-yo’lakay va neftni qayta ishlashdagi gazlarning tarkibi va qayta ishlanishi: gaz benzinini ajratish, gazni fraktsiyalarga taqsimlash gaz fraktsiyalovchi qurilmaning tuzilishi; etilen va propilen olish uchun pirolizlash.
Suyultirilgan gaz. Butan va n-pentanning izomerizatsiyasi. Izobutan va benzolni olefinlar bilan alkillab yuqori oktanlik komponentlarni olish.
Qattiq yoqilg’ini qayta ishlash.
Toshko’mirni kokslash. Kokslash usulining moxiyati va unda boradigan fizik-kimyoviy jarayonlar. Koks pechi qurilmasi.
Koks bo’lmasining davriy va koks batareyasining uzluksiz ishlashi.
Kokslash jarayonini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish.
Kokslash maxsulotlari. Koks gazi, uning tarkibi. Koks gazlarini ushlab qolish va tarkibiy qismlarga ajratish.
Toshko’mir smolasini ajralishi, ammiak va xom benzolni ushlab qolish.
Xom benzol va toshko’mir smolasini qayta ishlab, undan aromatik birikmalarni ajratib olish. Teskari koks gazi va uning ishlatilishi.
Gazsimon yoqilg’ilar va ularning afzalligi.
Tabiiy gazning O’zbekistondagi asosiy konlari.
Xalq xo’jaligida tabiiy, yo’l-yo’lakay va neftni qayta ishlashda chiqadigan gazlarning axamiyati.
Organik sintez sanoatining vujudga kelishi va rivojlanishi.
Asosiy organik sintez.
Ishlatilayotgan xom-ashyo, ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar, ulardan foydalanish va yuqori molekulyar moddalar sintezida va sanoatda oziq-ovqat va xom-ashyolar o’rnini bosishdagi ahamiyati.
Asosiy organik sintez sanoati bilan neftni qayta ishlash sanoati bog’liqligi.
Atsetilendan sintetik sirka kislotani ishlab chiqarish. Kaltsiy karbid ishlab chiqarish, karbidlash elektr pechining tuzilishi.
Karbiddan atsetilen olish, atsetilen generatori, gazni tozalash.
Tabiiy gazdan metanning termik oksidlanish pirolizi, pechning tuzilishi, piroliz mahsulotlari va atsetilenni ajratib olish.
Metanni elektropirolizlash.
Maxsulot ishlab chiqarishni tashkil qilishda kimyoviy texnologiyaning asosiy vazifalari; kimyoviy reaktsiyalarni o’rganish va jarayonning har bir bosqichi uchun maqbul o’lchashlarni topish, ishlab chiqish chizmalarini tuzish.
O’zbekistonda kimyoga oid ishlab chiqarishlarni rivojlantirish uchun zarur bo’lgan xom ashyo zaxiralarining mo’l-ko’lligi va xususiyatlari
Xom ashyoni qayta ishlashga tayyorlash: sinflarga ajratish, maydalash, suvsizlantirish va xom ashyoni boyitish.
Qattiq xom ashyo flotatsiyasi. Ishlatiladigan usullar va dastgoxlar.
Xom ashyodan oqilona foydalanish printsiplari
Xalq ho’jaligida suvning ahamiyati.
Tabiiy suvlar va ulardagi mavjud aralashmalar.
Muvaqqat va doimiy qattiqlik.
Ichiladigan va sanoat suvlarining sifatiga qo’yilgan talablar.
Karbiddan atsetilen olish, atsetilen generatori, gazni tozalash.
Tabiiy gazdan metanning termik oksidlanish pirolizi, pechning tuzilishi, piroliz mahsulotlari va atsetilenni ajratib olish.
Metanni elektropirolizlash.
Gilmoya suyuqlanmasining elektrolizi, elektrolizyor qurilmasining tuzilishi.
Anod va katod metallari, jarayon kimyosi.
Alyuminiy qotishmalarini ishlab chiqarilishi.
Alyuminiy kotishmalarining xossalari va ishlatilishi.
Oltin ishlab chiqarish uchun xom-ashyo.
Ishlab chiqarish jarayoni kimyosi.
Respublikadagi oltin zaxiralari.
Do'stlaringiz bilan baham: |