Kimyo,biologiya, fizika fani laboranti

Maktab laboranti :_______________

O‘QUVCHILAR UCHUN NAMOYISH QILINADIGAN TAJRIBALARNI KO‘RSATISHDA, LABORATORIYA ISHLARIN I BAJARISHDA TEXNIKA
XAVFSIZLIGI QOIDALARI UMUMIY QOIDALAR

1. Fizika kimyo-biologiya fanidan amaliy mashg‘ulot va laboratoriya ishlari o‘tkazishda xalat kiyib olish lozim.

2.Ish stolida ortiqcha narsa bo‘lmasligi va zarur buyumlargina toza holda bo‘lishi lozim.
3. Moddalarni bevosita hidlash, ushlash, ta’mini totish mutloqo mumkin emas.
4. Tajribalarni iloji boricha mo‘rili shkafda o‘tkazish kerak.
5. Tajriba davomida termomert sinib qolsa undagi simobni maxsus usullar bilan tezda yig‘ishtirib olish va simob to‘kilgan joyga oltingugurt sepish kerak.
6. Natriy metallini kerosin ostida saqlash va ortib qolgan bo‘lakchalarini spirtda eritib bartaraf etish
7. Yonuvchan va uchuvchan moddalarni tajriba stolida ortiqcha miqdorda saqlamaslik, ularni elektr plita va ochiq alanga manbasidan uzoqda saqlash kerak.
8. Qizditrish maqsadida imkon boricha usti berk isitgich asboblardan foydalanish lozim.
9. Yong‘in chiqqan taqdirda avvalo o‘t chiqishiga sabab bo‘lgan manba o‘chiriladi, so‘ngra qum sepiladi yoki yopqich yopiladi.
10. Alangani yoyilish xavfi bo‘lsa o‘t o‘chirgichdan foydalaniladi.
11. Probirka va boshqa shisha idishlarni ehtiyotlik bilan qizdirish va bunda ularning og‘zi odam ishlamayotgan tomonga qaratilgan bo‘lishi kerak.
12.Kislota va ishqor eritmalarini qizdirishda himoya vositalarini kiyib olish, maxsus ko‘zoynak taqib olish zarur.
13.Reaksiya olib borilayotgan va qizdirilayotgan idishlarga engashib qarash mumkin es.
14.Kislotalarni suyuqlantirishda kislotani oz-ozdan idish devoir bo‘ylab suvga quyish kk.
15.Konsentrlangan kislota va ishqorlarni kimyoviy pipetka bilan o‘lchash man etiladi. Ularni faqat tomizgich yordamida o‘lchab olish lozim.
16.Kislotalar saqlanadigan idishlarni to‘kilmaydigan va sachramaydigan qilib ushlash kk.
17.Portlovchi aralashma hosil qilish xavfi bor moddalar bilan ishlashda alohida choralarni
18.Ehtoyotsizlik kiyim-kechaklarga, ko‘zga, teriga jarohat yetkazishi mumkin. Shuning uchun nojo`ya harakatlar qilmaslik lozim.
19.Tajribalar tugagach gaz, elektr va suv tarmoqlarini berkitib, asboblarni o‘chirish kerak.
20. Ish joyi doimo toza va ozoda saqlanishini ta’minlash lozim.
21. Simob qo‘llaniladigan laboratoriya ishlarini o‘tkazish taqiqlanadi. O‘quvchilarni va o‘qituvchilarni rentgen, gamma, va boshqa ionlashtiruvchi nurlanishlardan saqlash maqsadida rentgen trubkasi, yulduzli, tegirmonchali, naylar, katod nurlarining
og‘ishini namoyish qiluvchi naylar bilan qilinadigan tajribalarni o‘tkazish taqiqlanadi.
22.Kuchli yorug‘lik manbaalari: elektr yoyi, proyektsion apparat lampalari, stroboskop, lazer va boshqalar o‘quvchilarga yorug‘lik ta’sir etmasligi kerak.
23. Fan xonasida (laboratoriyada) tibbiy dorixonaga va elektr toki zararlanganda shaxsiy muxofaza vositalari to‘plami albatta bolishi kerak, ta’kidlangan so‘zlar yozilgan fan, laboratoriya muduri tuzgan va kasaba uyushma qo‘mitasining roziligi bilan maktab direktori tasdiqlagan yo‘riqnoma ko‘zga ko‘rinarli joyga osib qo‘yilishi kerak.