Kimyo yakuniy savollarga javovblar 1-Bilet Kompleksonometrik titrlash usuli qanday? Kompleksonometriya

3. Oksidlanish-qaytarilish titrlash usullari? Oksidlanish-kaytarilish reaktsiyalariga asoslangan titrimetrik analiz metodlari. Permanganotometriya Permanganometriya metodi permanganat ioni bilan oksidlanish reaktsiyalariga asoslangan. Oksidlanishni kislotali muxitda xam ishkoriy muxitda xam olib borish mumkin. Oksidldanish kislotali muxitda olib borilsa,KMnO4 dagi marganets kaytarilib, Mn2+ kationini tuzi xosil buladi. Masalan kaytaruvchi sifatida FeSO4 olib, oksidlanish sulg’fat kislotali muxitda olib borilsa, kuyidagi reaktsiya amalga oshadi: 10FeSO4+2KMnO4+8H2SO4=5Fe2(SO4)3+2MnSO4+K2SO4+ +8H2O reaktsiyaning ionli tenglamasi: 5Fe2+ + MnO4 - + 8H+ = 5Fe3+ + Mn2+ + 4H2O Marganets oksidlanish darajasining yettidan ikkiga kamayishi MnO4 - ionining 5 ta elektron biriktirib olishini kursatadi. Buni kuyidagi tenglamada kurish mumkin. MnO4 - + 8N+ + 5- e = Mn2+ + 4H2O Demak, KMnO4 ning bu reaktsiyadagi ekvivalent massasi kuyidagicha topiladi: E = M/5 = 158.04/5 = 31.61 g. Agar oksidlanish ishkoriy yoki neytral muxitda olib borilsa, marganets 7 valentlikdan 4 valentlikkacha kaytariladi va kungir chukma marganets (IV) oksid xosil buladi. Cr2(SO4)3+2KMnO4+8KOH=2K2CrO4+MnO2+3K2SO4+ +4H2O MnO4 - + 4H+ +3e- = MnO2 + 2H2O E = M/3 = 158,04/3=52,68 g. Xromatometriya. Xramatometriya metodi bixromat ioni tahsirida boradigan oksidlanish reaktsiyalariga asoslanadi. Bixromat ionining oksidlovchilik xususiyati uning tarkibidagi oksidlanish darajasi 6 teng bulgan xromning Cr3+ ioniga utishi reaktsiyasi bilan tushiniladi. Yodometriya. Xajmiy analizning yodometrik metodi erkin yodning yod ionlariga va aksincha, yod ionlarining erkin yodga aylanishi bilan boglik bulgan oksidlanish kaytarilish jarayonlariga asoslangan. Yodometriyada indikator sifatida kraxmal eritmasidan foydalaniladi. Mahlumki erkin yod kraxmal eritmasini zangori rangga buyaydi. Agar biror kaytaruvchi eritmasi kraxmal ishtrokida yod eritmasi bilan titrlansa, ekvivalent nuktaga erishilgandan sung eritmaga ortikcha bir tomchi yod eritmasi kushilganda barkaror zangori rang paydo buladi. Aksincha, yani yod eritmasiga kraxmal ishtrokida kaytaruvchi eritmasidan oz-oz kushib titrlash xam mumkin. Ekvivalent nuktani aniklashda eritmaning zangori rangi yukolishidan foydalaniladi. 3Na3S2O3 + I2 = 2 NaI + Na2S4O6