“Kimyo-texnologiya” fakulteti “Kimyoviy texnologiya” kafedrasi

Mavzuning dolzarbligi:
sanoat texnologiyalari rivojlanib borayotgan hozirgi
davrda atrof muhit turli xildagi zaxarli chiqndilar hamda ulardan chiqayotgan zararli 
gazlar bilan ifloslanishi tobora ortib bormoqda. O’zbekiston hududida qattiq maishiy 
chiqindilar tashlanadigan 230 dan ortiq shahar va qishloq chiqindihonalari mavjud. 
Ularda taxminan 30 million kub metr chiqindi to’planadi[2]. Bu esa atrof muhitni 
muhofaza qilishni taqozo etadi. Mamlakatimiz industrial sanotalashgan mamlakatga 
aylinib borar ekan, maishiy chiqindilarni qayta ishlash hamda chiqindisiz tehnologiya 
yaratish juda ham muhimdir. 
 Bitiruv malakaviy ishining ahamiyati va tadbiqi. 
PETF chiqindilarini turli 
usullar bilan utilizatsiya qilish mumkunligini aniqlash. Bunda yuqori eksplutatsion 
xuxusiyatli, qayta ishlangan PETF mahsulotlarini hossalari hamda dunyo miqyosida 
ishlatilish hajmi o’rganilgan hamda qayta ishlangan PETFni hossalari asosida ishlab 
chiqarish sohalarida foydalanishga tavsiyalar berilgan. 
Ma’lumki, PETF - qator qimmatli hossalarni namoyon etuvchi materialdir. 
Uning xossalariga: mustaxkamligi, shaffofligi, nur o’tkazish hususiyati, yorog’lik 
hamda sovuqqa bardoshliligi kiradi. Shuning uchun PETF chiqindilarini qayta 
ishlashning yangi texnologiyasini yaratish hamda ular o’rganish muhim 
hissoblanadi.
Polimerlardan foydalanishda ijobiy jihatlari bilan bir qatorda ba’zi 
kamchiliklari ham mavjud, ayniqsa Polietilentereftalat o‘n yilliklar davomida 
eskirmaydi va maishiy chiqindilarni ko‘p miqdorda to‘planishi munosabati bilan, 

---

atrof-muhit uchun ekologik xavf tug‘diradi, Bu muammoni ijobiy hal etish, birinchi 
navbatda PETF chiqindilarini foydali ishllash yo’llarini anilash va va ikkinchidan 
atrof muhitni ifloslanishini oldini olish kerak bo‘ladi. 
Polietilentereftalat (PETF) murakkab poliefir bo‘lib ularni kirishuvchi 
plyonka, idish, upakovka materiali, shesternyalar, arqonlar, tasmalar va boshqa texnik 
yo‘nalishdagi materiallarni tayyorlashga qo‘llash kerak.