Kimyo fanidan laboratoriya mashg’ulotlari

LABORATORIYA ISHI №9

TUZLARNING GIDROLIZI.
Ishning bajarilishi.

1-tajriba. Tuzlar gidrolizlanishida eritma muhitining o’zgarishi.

Oltita probirkaga olib, birinchisiga distillangan suv, ikkinchisiga osh tuzi NaCl, uchinchisiga rux hlorid ZnCl₂, to’rtinchisiga- natriy karbonat -Na₂CO₃, beshinchisiga alyuminiy sulfat Al₂(SO₄)₃, oltinchisiga natriy sulfid - Na₂S eritmalarini quying. Har bir probirkaga bir- ikki bo’lak unversal indikator qog’ozidan tashlang. Universal indikator qog’oz rangini o’zgarishini kuzating. Gidroliz tenglamasini tuzing va o’zgarishni jadvalga to ’ldiring.

4-jadval

Probir-kalar nomeri	eritilgan moddaning formulasi	lakmusning rangi	reaksiyaning muhiti	eritma рН I (7 dan katta yoki kichik)	Olingan tuz gidrоlizlanadimi?
1	Н2О	O’zgarmaydi	Neytral	РН  7
2	NaCl	O’zgarmaydi	Neytral	РН  7	Gidro-maydi
3	ZnCl2	Qizil rang	Kislotali	РН  7	Gidro-di
4	Na2CO3	Ko’k rang	Ishqoriy	РН  7	Gidro-di
5	Al2(SO4)3	Qizil rang	Kislotali	РН  7	Gidro-di
6	Na2S	Ko’k rang	Ishqoriy	РН  7	Gidro-di

2-tajriba. Gidroliz jarayoniga haroratning ta’siri.

a) Probirkaga natriy acetat CH₃COONa ning 0,5 eritmasidan ozgina quying va undan shisha tayoqcha yordamida bir tomchi olib lakmusli qog’ozga tekkizdirib ko’ring. Olingan tuzining gidrolizlanish reaksiya tenglamasini yozing. Eritmani qaynaguncha qizdiring. Eritma rangi o’zgarishini kuzatib boring, eritma sovigach eritmaning rangi yo’qolishi sababini tushuntirib bering.

eritma muhiti kuchsiz kislotali bo’lib, eritma qizdirilganda gidroliz kuchayishi hisobiga eritma muhitining kislotaliligi ortadi. Buni eritma botirilgan lakmus qog’ozi rangi o’zgarishidan bilish mumkin.
b) Probirkaga temir (III)- hlorid FeCl₃ eritmasidan quying va uning reaksiya muhitini lakmusli qog’oz bilan sinab ko’ring. Eritmani 2-3 minut davomida qaynating. Nima kuzatiladi va uning sababi nima? FeCl₃ ning asosli tuzlari Fe (OH)Cl₂ yoki Fe(OH)₂Cl hosil qiladigan gidroliz tenglamasini yozing.