Kimyo fani yo’nalishida fan olimpiadalarga o’quvchilarni tayyorlash hamda

2018 yil 10-sinf KIMYO OLIMPIADA Masalalar 3 вариант.
1. Massasi 4,7 gramm bo'lgan fenolning hajmi 4,97 ml zichligi 1,38 g/ml 35% li NaOH eritmasi bilan ta’sirlashuvidan necha gramm tuz hosil bo’ladi?
2. Mis sulfatning 600 g 15% li eritmasi elektroliz qilinganda anodda (inert elektrod) 17,5 litr (n.sh) gaz ajraldi. Elektrolizdan so’ng eritmadagi moddaning massa ulushini (%) aniqlang.
3. Hajmi 0,75 litr bo’lgan suvda 1,12 litr (n.sh) HCl eritildi. Eritmaning normal konsentratsiyasini aniqlang. (zichligi 1,15 g/ml).
4. Glukoza bijg’itilganda 112 litr (n.sh) hajm gaz hosil bo’ldi. Bijg’itilgan glukozaning massasini hisoblang
5. KCl, KNO₃, KClO₃ aralashmasi berilgan. Shu aralashmaning 16,98 g miqdori qizdirilganda 2,24 litr gaz ajraldi. Shuncha aralashmaga kons. HCl qo’shilganda 2,688 litr xlor ajraldi. Agar shu aralashmaning 16,98 gramm massasi 83,02 ml suvda eritilganda hosil bo’lgan eritmadagi KCl ning massa ulushi qanday bo’ladi?


10-sinf KIMYO OLIMPIADA
III tur. KIMYO. TEST. I variant
1. Formaldegid va Cu(OH)₂ aralashmasi stexiometrik nisbatda olinganda reaksiyadan qanday mahsulotlar olish mumkin? 1-CHOOH 2-Cu₂O 3-CO₂ 4-CuO 5-H₂O 6-CuOH 7-CH₃OH
A) 1,2,3,5,6, B) 1,2,4,6, C) 1,2,7,4 D) 3,4,7
2. 3 ta pog’onasi va 9 ta pog’onachasi to’lgan atomni tanlang? A) Mg B) Pd C) K D) Cr
3. Butanol va etanoldan iborat aralashma H₂SO₄ ishtirokida qizdirilganda 9 gr suv va 56,6 gr 3 xil efirlar aralashmasi hosil bo’lsa, dastlabki aralashmadan necha gramm sirka kislota olish mumkin? A) 26,4 B) 61,6 C) 23 D) 18
4. 0,2 M natriy fosfat (α= 75%) va 0,4 M aluminiy xlorid (α=60%) dissotsialanishidan hosil bo’lgan kation va anionlar mol nisbatini aniqlang.
A) 1:2,75 B) 1: 1,26 C) 1:3,75 D) 1:1,945
5. 14,2 gr fosfor (V) oksid noma’lum massali suvda eritilganda olingan eritmadagi kislorod atomlar soni 65,016 10²³ tani tashkil etsa, hosil bo’lgan eritmadagi vodorod atomlar sonini aniqlang.
A) 20•6,02 •10²³ B) 20,6•6,02•10²³ C) 0,6 • 6,02 • 10²³ D) 29,8 • 6,02•10²³
6. 150 gr mis (II) sulfat eritmasiga 11,2 gr Fe plastinka tushirildi.Mis batamom ajralib chiqqandan so’ng plastinka metallarining to’liq ajralib chiqichi uchun 80 ml (1,26 g/ml) 37,5 % li HNO₃ sarflandi. Boshlang’ich aralashmadagi tuzning konsentratsiyasini (%) aniqlang.
A) 16 B) 18 C) 12 D) 24
7. Cl₂ va SO₂ dan iborat gazlar aralashmasining o’rtacha molyar massasi 66,1 ga teng.Shu aralashmaning 1 moliga 2 mol A va B gazlar (mol nisbati Cl₂ va SO₂ kabi) qo’shildi.Hosil bo’lgan gazlar aralshmasining o’rtacha molyar massasi 41,5 ga teng bo’ldi. A va B gazlarni toping. Mr(A) – Mr (B) = 4
A) O₂, N₂ B) CO₂, Ar C) CO_2, O₃ D) Ne_, CH₄
8. Molekulasida vodorod soni uglerod sonidan 5 taga ko’p bo’lgan va molekulasida atomlar soni 5 ta bo’lgan ikkita noma’lum alkanlarning 2:3 hajmiy nisbatdagi aralashmasi argondan necha marta yengil? A) 0,68 marta B) 1,47 marta C) 3,4 marta D) 0,3 marta
9. …………….. -gemoglobin sintezida katta ahamiyatga ega.DNK va aminokislotalar almashinuvida muhim element hisoblanadi.U uzum hosildorligini oshirish bilan birga mevasi tarkibida qand moddalarining ko’payishiga yordam beradi.U Mn, Zn, B, Cu mineral o’gitlar bilan qo’shib ishlatilganda g’ozaning rivojlanishi tezlashadi va hosildorlikni gektariga 3-4 sentnerga oshiradi.
A) kobalt B) Marganes C) Titan D) Vanadiy
10. H₂+N₂→^p,t° A →^O₂^,kat B →^O₂ C →^O₂^+H₂^O D→^A E →^t F. Agar A va F moddalar tarkibida N₂ borligi ma’lum bo’lsa, A va F moddalarni aniqlang?
A) NH₃, N₂ B) NH₃, N₂O C) NH₃, N₂O₅ D) NH₃, NO₂
11. Uchta teng hajmli idish olingan bo’lib, N₂ bilan to’lgan 1-idishning massasi 32 gr, O₂ bilan to’lgan 2-idishning massasi 33 gr, teng hajmdagi O₂ va noma’lum gaz bilan to’lgan 3-idishning massasi 34,5 gr keladi. Noma’lum gazni toping.
A) Ar B) CO₂ C) Ne D) CO
12. Sirka kislotasining 200 g 15% li eritmasiga mo’l miqdorda natriy metali solindi. Eritma bug’latilib, qoldiq qattiq qizdirilganda natriy karbonat va natriy gidroksid aralashmasi olindi. Unda natriy karbonatning massa ulushi 46,9% bo’lsa, sarflangan natriy metalli massasini aniqlang.
A) 80 B) 92 C) 57,5 D) 46
13. C₇H₁₅OH tarkibli uchlamchi spirtlar soni nechta? (optik izomerlar e’tiborga olinmasin)
A) 7 B) 8 C) 9 D) 6
14. Tarkibida 96 % metan bo’lgan 300 litr (n.sh.) tabiiy gazdan asetilen olindi. Olingan gaz hajmini toping. Reaksiya unumi 65%.
A) 144 B) 288 C) 94,5 D) 93,6
15. Noma’lum alkanni 12litrini yoqish uchun 20litr ozon-kislorod aralashmasi (ozon-40%) sarflandi. Alkanni aniqlang.
A) C₄H₁₀ B) C₃H₈ C) CH₄ D)C₂H₆
16. Element oksidlanganda uning massasi 88,88% ga ortdi. Elementni aniqlang.
A) Be B) Mg C) Al D) Si
17. CH₃CH (CH₃) C (CH₃)₂Br va CH₃CH (CH₃) CH₂CH₂Br natriy bilan o‘zaro ta’sirlashganda (Vyurs reaksiyasi bo‘yicha) qanday alkanlar hosil bo‘lmaydi?
1) 2,3,3,4,4,5-geksametilgeksan; 2) 2,3,3,5-tetrametilgeksan; 3) 3,6-dimetiloktan;
4) 2,2,3,4,5,5-geksametilgeksan; 5) 2,7-dimetiloktan; 6) 2,3,3,6-tetrametilgeptan.
A) 1, 5, 6 B) 2, 3, 4 C) 2, 4, 5 D) 1, 2, 6
18. So’ndirilmagan ohak tarkibida 90% CaO bo’lsa, 2 t 20% li ohak suti olish uchun qancha so’ndirilmagan ohak olish kerak.
19. ................ tirik organizmlarda siydik hosil bo’lishida asosiy elementdir. U, shuningdek, C – vitamini hosil bo’lishida ham katta ahamiyatga ega. Rezavor mevalar va g’alladoshlar hosildorligini sezilarli darajada oshiradi.
20. .......... – zararli hasharotlarga qarshi ishlatiladi.
21.......... tarkibiga benzol, toluol, ksilollar, fenol, ammiak, vodorod sulfid va boshqa moddalar kiradi. ..............dan ammiak, vodorod sulfid alohida ajratilgandan so’ng benzol va boshqa qimmatbaho moddalar olinadi.
22. Kam zaharli defoliantlar ishlab chiqarish ustida qator tadqiqotlar olib borgan olim.
23. Qaysi olim yuqori temperaturada etil spirtidan katalizator ishtirokida butadiyen – 1,3ni sintez qildi.
24. MnSO₄ ∙ nH₂O kristallogidrat tarkibida 24,66% marganes bo’lsa, kristallogidrat tarkibida necha mol suv bo’ladi?
25. K₂Cr₂O₇ +KJ + H₂SO₄ = ......... reaksiyani tugallang va reaksiyasining o’ng tomon koeffitsiyentlar yig’indisini aniqlang.
2018 yil 10 sinf II variant.

1. 11,5 gr natriy metali 3,36 litr (n.sh) kislorodda oksidlandi va qizdirish davom ettirildi. Hosil bo’lgan qattiq modda(lar) issiq suvda eritilishidan hosil bo’lgan ishqor massasini (gr) toping.

A) 24 B) 20 C) 40 D)15
2. 22,4 gr xromli temirtosh uglerod bilan qaytarilganda hosil bo’lgan aralashmani eritish uchun necha ml 7,3 % (ρ= 1,2 g/ ml ) li xlorid kislota eritmasi zarur.
A) 250 B) 300 C) 180 D) 275
3. Ikkilamchi butilbromid va uchlamchi butilbromid natriy bilan o‘zaro ta’sirlashganda (Vyurs reaksiyasi bo‘yicha) qanday alkanlar hosil bo‘lmaydi?
1) C₂H₅CH(CH₃)CH(CH₃)C₂H₅; 2) CH₃CH(CH₃)C(CH₃)₂CH(CH₃)CH₃; 3) CH₃C(CH₃)₂C(CH₃)₂CH₃;
4) CH₃C(CH₃)₂CH(CH₃)C₂H₅; 5) C₂H₅C(CH₃)₂C(CH₃)₂C₂H₅; 6) C₂H₅C(CH₃)₂CH(CH₃)CH₃.
A) 2, 5, 6 B) 1, 3, 4 C) 1, 4, 5 D) 2, 3, 6
4. 5,6 l metan va etilen arashmasi 16g bromli suvni rangsizlantirishi ma’lum bo’lsa aralashmadagi metanning massasini aniqlang?
A) 2,8 B) 2,4 C) 3,2 D) 1,6
5. Al₄C₃+ H₂O= reaksiyasida koeffitsiyentlar yig’indisini hisoblang?
A) 18 B) 19 C) 20 D) 21
6. C₅H₁₁OH tarkibli bir atomli spirtning qaysi izomerlari oksidlanganda aldegid hosil bo‘ladi?
1) pentanol-2; 2) 2,3-dimetilbutanol-1; 3) 2-metilbutanol-1; 4) pentanol-3; 5) 3-metilbutanol-1;
6) 2-metilbutanol-2
A) 1, 4, 6 B) 3, 5 C) 1, 6 D) 2, 3, 5
7. PBr₃ gidrolizlanganda 6,72 litr (n.sh) gaz olingan bo’lsa, reaksiyada hosil bo’lgan ikki asosli kislota nomi va massasini (g) aniqlang.
A) H₃PO₃ ; 82 B) H₃PO₃ ;8,2 C) H₃PO₄ ; 9,8 D) H₃PO₂ ; 7,2
8. Oshxona uchun 500 sm³ hajmda 6%li (ρ=1,007 g/ml) sirka kislota tayyorlash uchun 80%li (ρ=1,07 g/ml) sirka essensiyasidan necha ml kerak bo’ladi?
A) 37,76 B) 36 C) 35,3 D) 22,4
9. Qo’rg’oshin (IV)-oksid qattiq qizdirilganda, uning massasi necha foizga kamayadi? A) 4,46 B) 5,78 C) 2,24 D) 7,21
10. Atsetilen va propandan iborat 50 ml aralashma to‘liq yondirilganda 120 ml karbonat angidrid hosil bo‘lsa, aralashmadagi atsetilenning hajmiy ulushini (%) aniqlang.
A) 40 B) 72 C) 48 D) 60
11. 4 g metan gaziga necha litr azot gazi qo’shilsa, neytronlar soni 30,1∙10²³ ga teng bo’ladi? A) 11,2 B) 5,6 C) 3,36 D) 22,4
12. 20°C da bromning yodga nisbatan eruvchanligi 175 marta katta. Bromning to’yingan eritmasida massa ulushi 3,38 % ga yodning shu temperaturadagi eruvchanligini toping?
A)3,38 B) 0,02 C) 0,96 D) 0,03
13. Cr₂O₃ + KNO₃+Na₂CO₃→KNO₂ + CO₂ + …… reaksiyani tugallab, tenglashtiring va o’ng tomondagi
koeffitsiyentlar yig’indisini hisoblang.
A) 5 B) 6 C) 7 D) 13
14. 11,2 l butandagi vodorod atomlari sonini toping
A) 3,01·10²⁴ B) 18,06·10²³ C) 1,2·10²⁴ D) 18,06·10²⁴
15. O’zaro izomer bo’lgan noma’lum alken va sikloalkandan iborat 5 litr (n.sh.)aralashma 40litr (n.sh) kislorod ishtirokida yoqildi(kislorod mo’l miqdorda olingan). So’ngra hosil bo’lgan suv bug’lari kondetsatlandi. Qolgan gazlar aralashmasi 30 litr (n.sh.)ni tashkil qilsa, undagi CO₂ning hajmini aniqlang?
A)20 B)25 C)15 D)26
16. 3 hajm XO₂ va 2 hajm YO₂ aralashmasining geliyga nisbatan zichligi 13,3 ga teng. Agar gazlar teng hajmda olingan aralashmada kislorod atomlarining massa ulushi 32/55 ga teng bo’lsa, noma’lum elementlarni mos ravishda aniqlang.
A) N; S B) N; C C) S; C D) C; S
17. Quyidagi moddalarni sintez qilgan olimlar bilan o’zaro moslang:
I-Vyoller; II-Kolbe; III-Bertlo; IV-Butlerov;
1) 1845 yil 2) 1854 yil 3) 1861 yil 4) 1828 yil 5)1824 yil
a) oksalat kislota b) yog’ c) shakarsimon modda d) sirka kislota e) mochevina
A) I-1a, II-2b, III-4e, IV-3c B) I-2c, II-3d, III-5a, IV-1b
C) I-2a, II-3e, III-5b IV-4d D) I-4e5a, II-1d, III-2b, IV-3c
18. Doimiy qattiqlikni belgilovchi moddalar qaysilar?
19. Gazdan ……………………………olish mumkin.
20.Tarkibida, asosan, suyuq uglevodorodlar bo’ladigan neft - .................., qattiq uglevodorodlar bo’ladigan neft esa ...............................neft deb ataladi.
21.Inson tanasining 99,4% ini ... , ... , ....., .... , ..... tashkil etadi. Ularning barchasi makrobiogen elementlar deb ataladi.
22. Oltin, platina, molibden, volfram kabi qimmatbaho metallarni chiqindilardan ajratib olish texnologiyasi professor ............... tomonidan ishlab chiqilgan va metallurgiya sanoatida amaliyotga joriy etilgan.
23. Vulkanlash nima?
24. FeCl₂ ∙ nH₂O kristallogidrat tarkibida kislorodning massa ulushi 32,16% ni tashkil etadi, n ni aniqlang.
25. NaCl + KMnO₄ + H₂SO₄ = ......... reaksiyani tugallang va reaksiyaning koeffitsiyentlar yig’indisini aniqlang.