Kimyo fakulteti



Download 128,82 Kb.
bet8/8
Sana25.03.2022
Hajmi128,82 Kb.
#509993
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
NEFT VA TABIIY GAZNI QAYTA ISHLASH

Tabiiy gazning tarkibi


Gaz nomi

Tarkibi va ularning ulushi, % (hajm bo'yicha)


CH4

C2H6

C3H8

C4H10

C5H12
va undan yuqori parafin-
lar

Noorganik gazlar







co2

N

H2S

Buxoro viloyati

























Gazli

95,6

2,1

0,2

0,2

0,2

1,0

0,6

-

Qasbqadaryo viloyati

























Muborak gaz konlari

88,6

1,5

0,26

0,11

0.33

4,3

5

4,5

O'rtabuloq

85,8

1,8

0.27

0,15

0,36

5,2

1,4

5.0

Pomuq

89,2

3,8

0,94

0,23

1,72

3.4

0,4

0.08

Qoraqum

89,6

4,0

1,02

0,38

1,44

1,7

1,6

0,25

Zevarda

89,3

3,7

0,74

0,17

1.2

4,2

0,5

0,01

Kultoq

89,2

5,0

0.99

0,52

1,16

2,4

0,54

0,2

Alan

89,2

2

0,87

9,17

1.16

0.4

0,56

0.14

Andijon viloyati

























Polvontosh

75,7

7

2,8

3,3

-

0,2

11

-

Xo'jaobod

81,2

6

1,5

3,8

-

0,5

7

-

Gaz sanoatining jadal sur'atlar bilan rivojlanishi gazning ajoyib yoqilg'i ekanligi bilan bog'liq. U yonganda to'liq yonadi, tutun va zaharli moddalar hamda kul hosil qilmaydi, tashish (o'zi oqib borganligi sababli) qulay va iqtisodiy jihatdan arzon, siqilgan va suyultirilgan holda saqlash mumkin, qazib olish ancha arzon (shartli yoqilg'i birligiga aylantirib hisoblanganda ko'mir qiymatining 10% ni tashkil etadi). Mamalakatda ishlatiladigan jami gazning 55% sanoatga sarflanadi, 26 % elektr stansiyalarda yoqiladi, 15 % turmush ehtiyojlari uchun va 4% xalq xo'jaligining turli tarmoqlarida sarflanadi. Hozirgi kunda po'latning 90%, cho'yannning 85 %, sementning 60 % va o'g'itning 85 % gazdan foydalanib ishlab chiqarilmoqda. Tabiiy gazning barcha tarkibiy qismlardan kimyo sanoatida keng foydalaniladi. Ayniqsa, neft kimyo sanoati uchun neftni qayta ishlashdan hosil bo'lgan to'yinmagan uglevodorodlar saqlovchi gazlar muhim xomashyodir. Neftni qayta ishlash natijasida qayta ishlash usullariga qarab hosil bo'lgan gazlarning tarkibi (o'rtacha) bo’ladi. (jadvalda berilgan).

Xulosa
Hozirgi kunga yurtimiz dunyoning istalgan mamlakati bilan ishlab chiqarish sohasida hamkorlik qila oladi chunki mamlakatimiz sanoati uchun muhim bo’lgan mahsulotlarni ishlab chiqarilishda mahalliy imkoniyatlardan foydalanilib ularning turi sifati va turli atoqli xususiyatlarga boy mahsulotlarni ishlab chiqarishga keng imkoniyatlar ochib berilmoqda.
O’zbekistonda tabiiy gazdan yoqilg’i o’rnida ham, xomashyo o’rnida ham foydalanish samaralidir. Tabiiy gazdan kimyoviy tola ishlab chiqarish, Rossiya Federatsiyasidan 40-50 foiz arzonga tushadi. Gazli, Muborak, Uchqir, Odamtosh, Sho’rtan kabi tabir gaz konlaridan olinayotgan gaz yuqori kondensatligi bilan ajralib turadi. Gaz kondensati organik sintezning asosidir. Uning har tonnasidan 50 kg sun’iy kauchuk, 150 kg plastik massa, 150 kg sun’iy tola, 100 kg erituvchi modda, 400 kg motor yoqilg’isi olish mumkin.
O’zbekiston neftgaz sanoati ayni kunda mamlakat iqtisodiyotining eng yirik tarmog’i hisoblanadi va energitikaning muhim asosini tashkil etadi.
Gaz quduqlarini qazish neft qazishdan amalda farq qilmaydi. Respublikamizda sanoat miqyosida gaz qazib olish asosan 1965-yillardan keyin boshlandi. Foydalaniladigan yirik gaz konlari Buxorodagi-Gazli, Qorovulbozor, Dengizko'l, Jarqoq, Qashqadaryoda - Sho'rtan, Zevarda, Shimoliy va Janubiy Muborak, O'rtabuloq, Pomir, Qoraqum, Qultoq, Apan va boshqalar, jami 30 dan ortiq. O'zbekiston 1976- yilga kelib 36,1 mlrd m3 gaz ishlab chiqardi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1.I.A.Karimov “Barkamol avlod O’zbekiston taraqqiyotining poydevori” Toshkent “O’zbekiston” nashriyoti 1997-yil



  1. I.A.Karimov “O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida” Toshkent “O’zbekiston” nashriyoti 1997-yil

  2. I.A.Karimov “Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch” Toshkent “Ma’naviyat” nashriyoti, 2008-yil

  3. B.V.Umarov “Organik kimyo” Toshkent “Moliya-iqtisod” nashriyoti 2007

  4. R.A.Shoymardonov “Organik kimyo” o’quv qo’llanma 2008-yil

  5. Z.Sobirov “Organik kimyo” Toshkent “Aloqachi” nashriyoti 2005-yil

  6. I.A.Toshev, R.I.Ismoilov va boshqalar “Organik kimyo” Toshkent, 2004

  7. M.M.Abdulhayeva, O’.M.Mardonov “Kimyo” Toshkent “O’zbekiston” nashriyoti 2002-yil

Download 128,82 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish