Кичик гуруҳ (3-4 ёш)

Ўқув йили охирида бола: 
- муассаса ҳовлисидаги 3-4 хил дарахт;

---

62 
- маданий ва бегона ўтсимон ўсимликлардан 1-2 хили, баъзи сабзавот ва мевалар, 
уй ҳайвонлари, уларнинг болалари, қуш ва ҳашоратларни таниши ва уларни 
гуруҳлай олиши; 
- 4-5 хил хона ўсимликларини номини билиши; 
- фасллар алмашиши ва об-ҳаводаги айрим ўзгаришлар (ёмғир, қор ёғиши, қуёш 
чарақлаб туриши)ни пайқашлари ва табиатни муҳофаза қилиш ҳақида дастлабки 
тушунчага эга бўлишлари; 
- жонсиз табиатнинг айрим хусусиятлари (тош-қаттиқ, қум-сочилувчан)ни 
фарқлай олишлари; 
- предметларни кузатади, оддий тажрибалар (чўкади-чўкмайди, йиртилади-
йиртилмайди) ўтказишни билиши лозим. 
Тасвирий фаолият 
Мазкур ёшда тасвирий фаолият шиддат билан ривожланади. Болалар тақдим этган ғоя 
ва фикрлар тугалланмаган, қатъий бўлмаса-да, улар чизган ва ясаган расм, аппликация ва 
қуриш-ясаш ишлари янада турли-туман сюжетларга бой бўла боради (улар предметли ва кўп 
деталли бўла борадилар). Мазкур ёшда майда моторика тизимида ижобий ўзгаришлар амалга 
ошади (чаққонликнинг ортиши, кўз ҳаракатини қўл ҳаракати билан уйғунлаштира олиш, 
бармоқ ҳаракатларини кузатиш каби). 
Болаларда атроф-оламни эстетик идрок этиш ва ахлоқий-эстетик туйғуларни 
ривожлантириш, табиат билан мулоқот, иллюстрация ва расм сюжетларига фаол 
муносабатни шакллантириш, оиласи, қадрдон уйи, болалар мактабгача таълим муассасаси, 
туғилган юртини севиш ва ардоқлашни тарбиялашни давом эттириш. 
Болаларнинг турли тасвирий фаолият турларига, халқ амалий санъатига нисбатан 
барқарор қизиқишларини шакллантириш ва ривожлантириш, уларда чизаётган расмларида 
ифодали тимсолларни чуқурлаштириш ва кенгайтириш, пластик материаллар билан ишлаш, 
аппликациялар яратишга нисбатан қизиқишни янада орттириш. Болаларда ўз ғоялари устида 
ўйлай билишга тааллуқли амалий малакалар, тимсолларни тақдим этишда тасвирий 
воситаларни тўғри қўллай билиш, расм, аппликация, иллюстрация, ўзбек халқ ўйинчоқ ва 
қўғирчоқларини билиш, уларнинг номини айта олиш, улардаги ифодали воситалар: шакл ва 
рангларни англай билиш малакаларини шакллантириш, уларнинг жамоа билан бирга расм 
чизиш, аппликация қилиш, қуриш-ясаш ишларини амалга ошириш. Болаларни рассомлар, 
амалий безак санъати усталари меҳнати билан таништириш. Болаларда санъатнинг муайян 
тури бўйича билимларни таркиб топтириш: масалан: сурат-репродукция, ҳайкалтарошлик 
(тасвирий санъат, архитектура), ўйинчоқ (амалий безак санъати, ота-оналари билан бирга 
музейга боришни уюштириш). 
Тасвирий фаолият турлари бўйича болалар меҳнатини баҳолашда дўстона мулоқот 
муҳитини яратиш.