Kichik biznes

Kichik biznes va tadbirkorlik korxonalari

bosh aruv tuzilmalarinin tashkili turlari

Chiziqli

Chiziqli­

Funksion

Chiziqli­

Dasturli

Matritsali

o 'onali

shtabli

al

funksional

ma sadli

3.4.1-rasm. Kichik biznes va tadbirkorlik korxonalari boshqaruvining tashkiliy tuzilmasi

Har bir tarkibda rasmiy va norasmiy aloqalar mavjud. Rasmiy aloqalar, avvalo, vertikal aloqalardir. Viar rahbarlik va bo'ysunishning turiga ko'ra, bir-biridan farq qiladi.

Agar rahbarlik to·laqonli b·o lib, quyi organ quyi faoliyatga doir bareha ma"a lalarga daxldor b·o lsa, u hold3 bu xildagi aloqa chizi qli rasmiy aloqa deb ataladi.

Agar rahbarlik cheklangan bo'lib, quyi organ faoliyatiga doir masalalarga daxldor bo'lsa, u holda bu xildagi aloqa funksional rasmiy aloqa deb ataladi.

Organlar o'rtasida vertikal aloqadan tashqari gorizontal aloqalar ham mavjud bo'lib, ular muvofiqlashtirish, uyg'unlashtirish va hamkorlik qilish tarzidagi aloqalardir.

Boshqaruv tarkibida rasmiy aloqalar asosiy o'rinni egallaydi. Lekin norasmiy aloqalar ham muhim ahamiyatga ega. Ba'zan ular tashkilotning ishini yo'lga qo'yishda hal qiluvchi ahamiyatga ega. Norasmiy aloqalar turlicha bo'lishi mumkin. Bular jumlasiga korxonadagi qarindoshlik aloqalari, unda tarkib topgan umumiy manfaatlar, masalan, kasblar, qiziqishlar, sport bilan shug'ullanish yoki do'stona munosabatlar kiradi.

Norasmiy aloqalarga ham e'tibor berish kerak. Chunki:

-norasmiy aloqalar rasmiy tarkibning barcha bo' g' inlari bilan bog'langan bo'ladi;

-gator munosabatlar ishdan tashqarida paydo bo' ladi va korxonaning barcha ishiga ta'sir ko'rsatadi;

-norasmiy t1z1m ko' pgina ko' rsatkichlari bo'yicha korxona faoliyatining samarali tashkil qilinishiga imkon beradi.

Ammo norasmiy aloqalarning salbiy jihatlari ham yo'q emas. Ehtiyotkorlik, sezgirlik yo' q bo' lgan joyda guruhbozlik, mahalliychilik, qarindosh-uru g'chilik va shunga o'xshash ko'rinishlar paydo bo'Iishi mumkin.