Kichik biznes

Ijtimoiy-demografik sabablar xodimlaming yoshi, jinsi, millati, ma'lumoti kabi omillarni, oilaviy sharoitlarini inobatga olmaslik.

Ijtimoiy-psixologik sabablar xodimlar faoliyatida yaqqol ko'zga tashlanadigan yaxshi va yomon xislatlar, qobiliyati, qiziqishlari, xotirasi, tafakkuri, his-tuyg'usi kabi ruhiy holatlar bilan hisoblashmaslik.

Tadbirkor rahbar faoliyatida qo' I ostidagilar bilan muloqot­ muomalada ham ziddiyatli holatlar ro'y berishi mumkin. Bunga rahbaming yoki xodimning kalondimog' ligi, muomala madaniyatining pastligi, qiziqqon-jizzakiligi, qo' rsligi, qo' polligi , tundligi va boshqalar sabab bo' ladi. Xodimning dangasaligi, yalqovligi, maqtanchoq ligi, loqaydligi, beparvoligi ham ba'zan ziddiyatlar tug'diradi.

Tadbirkor rahbar va xodimlar o' rtasidagi ruhiy psixologik ziddiyatlar kelib chiqishiga sabab:

1. 
   mehnatjarayonining noto'g'ri uyushtirilishi;
   
2. 
   shaxslararo munosabatlarning xilma-xilligi va murakkabligi;
   
3. 
   jamoa a'zosining o'ziga xosligidir.
   

Tadbirkor rahbar bunday ziddiyatli holatlarni to'g'ri idrok etishi, tahlil qilishi, baholashi muhim ahamiyatga ega. Agar rahbar har bir ziddiyatli hodisaga xolisona, do' stona, samimiy munosabatda bo' Isa, masala to'g'ri yechimini topadi, bordi-yu, jizzakilik qilib, yyengiltaklik bi Ian baholasa, nosog' lorn axloqiy-ruhiy muhit paydo bo' lishiga yo' I qo 'yadi. Tadbirkor rahbar har qanday ziddiyatli holatda o' zini tutishi, bosiq bo' lishi, uzoqni ko' zlashi, murosa-madora qilishi, holatga moslashishi, suhbatdoshini hamkorlikka, yaxshilikka da'vat qilishi yaxshi natija beradi.

Bizningcha, tadbirkor rahbarning har qanday ziddiyat va mojaroni bartaraf etish yo' llari quyidagilardan iborat:

1. 
   Mojaroning kelib chiqish sabablarini aniqlash va uning o'tkirlashishiga yo' I qo 'ymaslik uchun chora-tadbirlar ko' rish.
   
2. 
   Mojaroli vaziyatni yumshatish ziddiyatga borgan kishilar bilan oshkora suhbat va ular sonini kamaytirish choralarini izlash.
   

Vaziyatni to'la idrok etish, o'zlashtirish «ahvol»ning xo'jayini bo'lib olish va qat' iy chora ko' rish.

Mojaro va uning vaziyatlarini chuqur tahlil qilishi:

• 
  mojarolashayotgan tomon va guvohlar bilan alohida suhbatlashishi;
  
• 
  ularning maqsadi, qiziqishlari, xulq-atvori, kasbi, tajribasi, turmush sharoiti va boshqa ruhiy-ma'naviy jihatlarini o'rganish;
  
• 
  mojaroli vaziyatning sabablari, jamoaning unga munosabatini aniqlash;
  
• 
  mojaro haqidagi axborotlarni haqiqiy ahvol bilan solishtirish;
  
• 
  mojaroni hal etishning har xii usullarini ishlab chiqish va tahlil qilish;
  
• 
  mojaroni hal etishning eng qulay usuli, shakli, vositasi va sharoitlarini tanlash;
  
• 
  tanlangan usullarni jamoa tarbiyasi, mehnat vazifalari, maqsadlari bilan qiyoslab, taroziga solib ko'rish;
  
• 
  tanlangan va tekshirilgan usulni qo' llab, mojaroni bartaraf etish;
  
• 
  mojaro bartaraf etilganidan hammani xabardor qilish;
  
• 
  mojaro keltirib chiqargan tomonning nohaqliligi isbotlangach ularni to'g'ri yo'lga boshlash va hokazo.
  

Bozor iqtisodiyoti sharoitida har qaysi bo' g' indagi tadbirkor shuni tushunib yetmog'i kerakki, har qanday sharoitda ham insonga g'amho'rlik qilish, inson ruhiy holatini barqaror etishga qaratilgan jarayonlarni tashkil etish, jamoaning har bir a'zosi mehnatdan moddiy va ma'naviy qoniqish hosil qilishiga erishish uning zimmasidagi muqaddas vazifadir.