Kiberxavfsizlik

RISK VA UNING TURLARI

RISK VA UNING TURLARI

Risklar har xil shakllarda bo'lishi mumkin. Quyida asosiy toifalar ro'yxati keltirilgan:

• Jismoniy hatarlar. Yong'in, toshqin, vandalizm, elektr energiyasining etishmasligi, tabiiy ofatlar.
• Inson omili asosida. Kompaniya faoliyatini buzishi mumkin bo'lgan tasodifiy yoki qasddan qilingan harakatlar yoki harakatsizliklar.
• Texnik sabablarga ko’ra. Ishlamaydigan tizimlar yoki tashqi qurilmalar.
• Ichki va tashqi hujumlar. Hacking, creaking va turli hujumlar.
• Ma'lumotlardan noto'g'ri foydalanish. Kompaniyaning maxfiy ma'lumotlari, firibgarlik, josuslik, o'g'irlik bilan birgalikda foydalanishni ta'minlash.
• Ma'lumotlarni yo'qotish. Axborotni qasddan yoki bilmasdan yo'q qilish.
• Dastur(ilova)dagi xatolar. Hisoblashdagi xatolar, ma'lumot kiritishda xatolar.

RISK VA UNING TAHLILI

RISK VA UNING TAHLILI

Risklarni tahlil qilish to'rt asosiy maqsadni o'z ichiga oladi:
• Aktivlar va ularning kompaniya uchun qiymatini aniqlash.
• Tahdidlar va zaifliklarni aniqlash.
• Potentsial tahdidlarning yuzaga kelish ehtimoli va uning biznesga ta'sirini aniqlash.
• Tahdidlar ta'siridan zarar va qarshi choralar narxi o'rtasidagi iqtisodiy muvozanatni ta'minlash.

RISKLARNI BOSHQARISH

RISKLARNI BOSHQARISH

Risklarni boshqarish mantiqiy va tizimli usullarni tadbiq etishni o'z ichiga oladi:

• Axborot xavfsizligi sohasida audit xizmatlaridan maslahat olish;
• Har qanday faoliyat, jarayon, funksiya yoki mahsulot bilan bog'liq xavfni aniqlash, tahlil qilish, baholash doirasini belgilash;
• Xavfni monitoring qilish va tahlil qilish;
• Olingan natijalarni ro'yxatdan o'tkazish va hisobot berish.

RISKLARNI BAHOLASH

RISKLARNI BAHOLASH

Risklarni baholashda, quyidagi asosiy savollarga javob topilishi lozim:

• Qanday hodisa(xavf)lar yuz berishi mumkin va ularning sabablari qanday?
• Bu hodisalarning oqibatlari qanday?
• Ularning paydo bo'lishi ehtimoli qay darajada?
• Qaysi omillar salbiy ta'sirlarni kamaytirishi yoki xavfli vaziyatlar ehtimolini kamaytirishi mumkinligi?