Киберхавфсизлик соҳасида Ўзбекистон республикаси қонунчилик базаси Ишдан мақсад

Германия стандарти BSI IT Protection Manual
Германия стандарти BSI IT Protection Manual стандарти “Оддий хавфсизлик даражаси учун ахборот технологиялари хавфсизлиги бўйича йўриқнома” 1998 йидла ишлаб чиқилган ва у ташкилотларда хавфсизликни тўлиқ бошқариш ҳамда ахборот хавфсизлиги сиёсатини ишлаб чиқиш учун қўлланилади. Ушбу стандарт қуйидагича структурага эга (2-расм):


2-расм. Германия стандарти BSI IT Protection Manual структураси
COBIT стандарти
Ҳозирги кунда корхоналардаги ахборот хавфсизлиги ҳолатини аниқлаб берувчи бир қатор давлат ҳамда нодавлат ташкилотлар мавжуд. Ушбу ташкилотлар томонидан маълум бир стандартга асосланиб тизимдаги ахборот хавфсизлиги аудити амалга оширилади. Қуйида ахборот тизимини аудит қилишда қўлланиладиган стандартларнинг қиёсий таҳлили келтирилган (2-жадвал).
2-жадвал

	Cobit	SAC	COSO	SAS 78/94
Аудит қилувчилар таркиби	Менеджер, фойдаланувчилар, ахборот тизими аудитлари	Ташкилотнинг ички аудитлари	Менежерлар	Ташқи аудитлар
Аудит сифатида тушунилади	Тизим, маълумотларни қайта ишлаш жорий қилинган хавфсизлик сиёсати талабларига мослигини аниқлаш	Бизнес жараёнлари, хавфсизлик сиёсати, кадрлар сиёсатини текшириш	Бизнес жараёнлари, компаниядаги хавфсизлик сиёсатини текшириш	Бизнес жараёнлари, компаниядаги хавфсизлик сиёсатини текшириш
Аудитнинг мақсади	Бизнесни ривожлантириш, хуқуқий норматив базага асосланган ҳолда тизимнинг эффективлиги ҳамда рентабиллигини ошириш	Хуқуқий норматив базага асосланган ҳолда бизнесни ривожлантириш, иқтисодий назорат	Хуқуқий норматив базага асосланган ҳолда бизнесни ривожлантириш, иқтисодий назорат	Хуқуқий норматив базага асосланган ҳолда бизнесни ривожлантириш, иқтисодий назорат
Қўлланилиш соҳаси	Режалаштириш ва ташкиллаштириш, вазифанинг қўйилиши ва бажарилиши, эксплутация ва мониторинг	Ишлаб чиқаришни бошқариш, автоматлашган ва автоматик тизим эксплутацияси	Ишлаб чиқаришни бошқариш, хавф-хатар менежменти, бошқарув ахборот тизими, корпоратив ахборот тизими мониторинги	Ишлаб чиқаришни бошқариш, хавф-хатар менежменти, бошқарув ахборот тизими, корпоратив ахборот тизими мониторинги
Аудит сертификатининг амал қилиш муддати	Вақт интервали	Текширув вақти	Вақт интервали	Вақт интервали
Аудит ўтказилганлигини регламентловчи хужжатлар хажми	Умумий хажми 4 та хужжат 187 бет	Умумий хажми 12 та қисмдан иборат 1193 бет	Умумий хажми 4 та том 353 бет	Умумий хажми 2 та хужжат 63 бет