“киберхавфсизлик асослари” фани №1 Фан боби – 1; Бўлими – 3; Қийинчилик даражаси – 1

---

(фаннинг умумий соати:
180 c
)
 
“КИБЕРХАВФСИЗЛИК АСОСЛАРИ” ФАНИ 
 
№1 Фан боби – 1; Бўлими – 3; Қийинчилик даражаси – 1; 
 
CSEC2017 Joint Task Force (CSEC2017 JTF) киберхавфсизликка қандай 
таъриф берган?
Тизим маълумоти ва ахборотига фақат ваколатга эга субъектлар 
фойдаланиши мумкинлигини таъминловчи қоидалар. Мазкур қоидалар 
ахборотни фақат қонуний фойдаланувчилар томонидан “ўқилишини” 
таъминлайди.
Киберхавфсизлик – тизимларни, тармоқларни ва дастурларни рақамли 
ҳужумлардан ҳимоялаш амалиёти. Ушбу киберхужумлар одатда махфий 
ахборотни бошқариш, алмаштириш ёки йўқ қилишни; фойдаланувчилардан 
пул ундиришни; ёки нормал иш фаолиятини узуб қўйишни мақсад қилади.
Киберхавфсизлик – ҳисоблашга асосланган билим соҳаси бўлиб, 
бузғунчилар мавжуд бўлган жароитда амалларни кафолатлаш учун ўзида 
технология, инсон, ахборот ва жараённи мужассамлаштирган. У хавфсиз 
компьютер тизимларини яратиш, амалга ошириш, таҳлил қилиш ва 
тестлашни ўз ичига олади. 
Маълумотни аниқ ва ишончли эканлигига ишонч ҳосил қилиш. Яъни, 
ахборотни рухсат этилмаган ўзгартиришдан ёки “ёзиш” дан ҳимоялаш.
 
№2 Фан боби – 3; Бўлими – 1; Қийинчилик даражаси – 2; 
 
Тармоқ бўйича фаолият юритаётган Cisco ташкилоти эса 
киберхавфсизликка қандай таъриф берган:
Киберхавфсизлик – тизимларни, тармоқларни ва дастурларни рақамли 
ҳужумлардан ҳимоялаш амалиёти. Ушбу киберхужумлар одатда махфий 
ахборотни бошқариш, алмаштириш ёки йўқ қилишни; фойдаланувчилардан 
пул ундиришни; ёки нормал иш фаолиятини узуб қўйишни мақсад қилади. 
Киберхавфсизлик – ҳисоблашга асосланган билим соҳаси бўлиб, 
бузғунчилар мавжуд бўлган жароитда амалларни кафолатлаш учун ўзида 
технология, инсон, ахборот ва жараённи мужассамлаштирган. У хавфсиз 
компьютер тизимларини яратиш, амалга ошириш, таҳлил қилиш ва 
тестлашни ўз ичига олади.
Тизим маълумоти ва ахборотига фақат ваколатга эга субъектлар 
фойдаланиши мумкинлигини таъминловчи қоидалар. Мазкур қоидалар 
ахборотни фақат қонуний фойдаланувчилар томонидан “ўқилишини” 
таъминлайди.
Маълумотни аниқ ва ишончли эканлигига ишонч ҳосил қилиш. Яъни, 
ахборотни рухсат этилмаган ўзгартиришдан ёки “ёзиш” дан ҳимоялаш.