Keladi: kamqonlik, tananing ozib ketishi, toshma toshishi, allergiya holati, asab

26.3. Moxovga qarshi dori voitalar farmakologiyasi 

Moxov  (lepra)  mikobakteriyalar  keltirib  chiqaradigan  surunkali  og`ir  kasallik. 

Moxovning 4 turi ma'lum: lepramatoz, tuberkuloid, aralash va oraliq turlari. 

Lepramatoz  turida  asosan  teri  va  nervlar  o`zgarishi  kuzatiladi.  Tuberkuloid 

turida  terining  ayrim  joylarida  sezish  qobiliyati  yo`qoladi,  nervlarning 

jarohatlanishi ko`proq bo`ladi.  Aralash turi kasallikning boshlanishida bo`lib aniq 

belgilari  bo`lmaydi.  Oraliq  turida  bemorning  ahvoli  o`zgarib  turadi,  immunitet 

zaiflashadi. Davo qilinmasa lepramatoz shakliga o`tib ketadi. 

Moxov  kasalligiga  duchor  bo`lgan  bemorlarni  davolash  sulfon  unumlaridan 

olingan  preparatlar  yordamida  bajariladi.  Sulfonlar  moxov  bakteriyasiga  qarshi 

bakteritsid  ta'sir  ko`rsatadi.  Ta'sir  mexanizmi  sulfanilamidlarnikiga  yaqin  bo`lib, 

sulfonlar  paraaminobenzoy  kislotasiga  raqobat  qilib,  uning  o`sish  omilini  hosil 

bo`lishiga  to`sqinlik  qiladi.  Sulfonlar  uzoq  ishlatilishi  natijasida  kumulyatsiyani 

keltirib  chiqarishi  mumkin.  Chunki  ularning  tanadan  chiqib  ketishi  nihoyat  sekin 

kechadi. 

Nojo`ya  ta'siri  natijasida  ishtahaning  yo`qolishi,  ko`ngil  aynishi,  qayt  qilish, 

allergik  holatlar  kuzatiladi.  Ayrim  hollarda  gepatit,  psixoz  va  kamqonlik 

kasalliklari kuzatilishi mumkin. 

Diafenilsulfon-sil va moxov mikobakteriyalariga bakteritsid ta'sir qiladi. Tanaga 

zaharli ta'sir  ko`rsatishi  mumkin. Ayniqsa jigarni va gemopoezni izdan chiqaradi. 

Preparatlar  jigar,  qon  kasalligida,  me'da-ichakning  o`tkir  xastaliklarida  va  yurak-

tomir tizimining zaiflanishida tavsiya etilmaydi. Diafenilsulfon bilan davo qilishda 

amidopirin va barbituratlar berish mumkin emas.  

195 

  

Solyusulfon-  moxov mikobakteriyalariga  tanlab  ta'sir  qiladigan  preparat  bo`lib, 

boshqa  dorilarga  nisbatan  afzalroq.  Farmakologik  ta'siri  bo`yicha  kuchliroq, 

ishlatilishi  bo`yicha  rezorbtiv  va  mahalliy  maqsadda  buyurilishi  mumkin  bo`lgan 

dori.  Shuning  uchun  solyusulfon  moxovga  davo  qilishda  eng  ko`p  ishlatiladigan 

asosiy preparat hisoblanadi.