Kegl cc pechat indd



Download 1,89 Mb.
Pdf ko'rish
bet132/205
Sana04.02.2022
Hajmi1,89 Mb.
#428686
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   205
Bog'liq
fizika 6 uzb

V
BOB
Bu bobda Siz:
– jismlarning elektrlanishi;
– elektr toki haqida tushuncha, 
tok manbalari;
– turmushda elektr tokining 
ahamiyati, oddiy elektr zanjiri;
– xonadondagi elektr asboblar, 
elektr energiyasini tejash 
haqidagi ma’lumotlar bilan 
tanishasiz.
ELEKTR HODISALARI
HAQIDA DASTLABKI
MA’LUMOTLAR


118
KIRISH SUHBATI
Kundalik turmushda biz «elektr» degan tushuncha bilan ko‘p duch 
kelamiz. Elektrning o‘zi nima, bu haqda odamlar qachon bilishgan?
Elektrsiz biz kundalik hayotimizni tasavvur qila olmaymiz. 
Ayting-chi, yoritishsiz va isitishsiz, telefonsiz va elektrodvigatelsiz, 
kompyutersiz va televizorsiz turmush kechirish mumkinmi? Elektr 
bizning hayotimizga shunchalik chuqur kirib ketganki, ba’zan «qanday 
sehrgar bizga ko‘p ishlarimizni bajarishga yordam berib kelmoqda» deb 
o‘ylab ham ko‘rmaymiz.
Bu «sehrgar» elektr tokidir. Elektr tokining ixtiro qilinishi va u 
bilan bog‘liq boshqa yangiliklarning ochilishi o‘n to‘qqizinchi asrning 
oxiri 
– 
yigirmanchi asrning boshlariga to‘g‘ri keladi deyish mumkin. 
Lekin odamlar elektr bilan bog‘liq dastlabki hodisalarni eramizdan 
oldingi beshinchi asrdayoq kuzatganlar. Ular jun yoki shoyiga 
ishqalangan kahrabo bo‘lagining o‘ziga yengil jismlarni, changlarni 
tortishiga e’tibor berganlar. Qadimgi greklar bu hodisadan qimmatbaho 
buyumlarni changdan tozalashda foydalanganlar. Ular shuningdek 
kahrabo taroq bilan soch taralganda soch tolalarining bir-biridan 
itarilib tikkayganligini kuzatganlar. Kahrabo grekchasiga «elektron» 
deyiladi. «Elektr» so‘zi shundan kelib chiqqan. Ishqalangandan so‘ng 
boshqa mayda jismlarni o‘ziga tortadigan jismlarni 

Download 1,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   205




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish