Касса ва касса муомалаларини юритиш ва расмийлаштириш тартиби ”Юридик шахслар томонидан касса муомалаларини амалга ошириш қоидалари”га асосан олиб борилади.
Касса муомалалари моддий жавобгар шахс бўлган кассир томонидан юритилади. Банкдан пул олиш учун корхонага чек дафтарчаси берилиб, унда банкдан олинадиган пулнинг миқдори ва қандай мақсад учун олинаётгани кўрсатилиши лозим. Чек китобчаси варағига хўжалик юритувчи субъект раҳбари ҳамда бош ҳисобчиси имзо қўяди ва бу имзолар банкдаги ҳисобкитоб рақамидан пул олишга рухсат маъносини англатади. Пул маблағларининг ҳаракатини расмийлаштирувчи асосий ҳужжат касса ордерлари ҳисобланади.
Касса операцияларини хужжатлаштириш
Нақд пул кассага касса кирим ордерини расмийлаштириш билан қабул қилинади. Бу ордер бош бухгалтер ва кассир томонидан имзоланади. Пулни топширган шахсга квитанция берилади. Касса кирим ордерида амалга оширилган муомалага асос бўлиб хизмат қилган ҳужжатнинг рақами, санаси кўрсатилади. Бундай ҳужжатлар жумласига чек дафтарчаси варағи, билдирги кабилар киритилади.
Кассага пулни қабул қилиш бош бухгалтер ёки унинг ёрдамчиси томонидан имзоланган касса кирим ордери (КО-1-шакл) билан расмийлаштирилади. Бунда пул топширувчига кассир ва бош бухгалтер томонидан имзоланган (0402004-квитансия) квитансия берилади.
Касса операцияларини хужжатлаштириш
Кассадан нақд пул касса чиқим ордери (КО-2-шакл) ёки касса чиқим ордери реквизитлари ўрнини босувчи махсус штамп қўйилган талабга мувофиқ расмийлаштирилган ҳужжатлар (тўлов қайдномаси, пул бериш тўғрисида ариза, счётлар ва б.) бўйича берилади.
Кассадан пул раҳбар ва бош бухгалтер ёки улар ваколат берган шахслар томонидан имзоланган ҳужжатлар бўйича берилади. Агар касса чиқим ордерларига илова қилинадиган пул бериш тўғрисидаги ҳужжатларда раҳбарнинг имзоси бўлса, касса чиқим ордерларига имзо қўйиш шарт эмас.
Кирим касса ордерлари, унинг квитансиялари ва касса чиқим ордерлари бухгалтер томонидан аниқ қилиб ёзилади. Бу ҳужжатларда хеч қандай ўчириш ёки тўғрилашга ҳам йўл қўйилмайди. Корхонада ишламайдиган шахсларга пул беришда уларнинг шахсларини тасдиқловчи паспорт ёки бошқа ҳужжат талаб қилинади, касса чиқим ордернинг пул олганлиги тўғрисида имзо қўйиладиган жойида тақдим этилган ҳужжатнинг маълумотлари кўрсатилади.