Kasbiy sohada soha bo'yicha atama va so'zlarning lug'atini tuzish

Bu qarashlar shu ma’noda diqqatga sazovorki, ularda tilni mumkin qadar chet elunsurlaridan tozalash, umumturkiy birliklarni adabiy til me’yori sifatida belgilashg’oyasi yotadi. Masalaning qo’yilishi ana shu tarzda bo’lsa, yuqoridagi riyoziyot,kulliyot, musavvir, mushtariy, aboqxona, pargar, tayyora, tayyoragoh, aslnoma,da’vatxona kabi so’zlar b g’oyaga mos kelmaydi. O’z-o’zidan savol paydobo’ladi: qabul qilishga tavsiya etilayotgan so’zlar umumturkiy bo’lmagach, qandayfarqi bor – ruscha-baynalmilal bo’ldi nima-yu, arabcha yoki forscha-tojikcha bildinima?

• Bu qarashlar shu ma’noda diqqatga sazovorki, ularda tilni mumkin qadar chet elunsurlaridan tozalash, umumturkiy birliklarni adabiy til me’yori sifatida belgilashg’oyasi yotadi. Masalaning qo’yilishi ana shu tarzda bo’lsa, yuqoridagi riyoziyot,kulliyot, musavvir, mushtariy, aboqxona, pargar, tayyora, tayyoragoh, aslnoma,da’vatxona kabi so’zlar b g’oyaga mos kelmaydi. O’z-o’zidan savol paydobo’ladi: qabul qilishga tavsiya etilayotgan so’zlar umumturkiy bo’lmagach, qandayfarqi bor – ruscha-baynalmilal bo’ldi nima-yu, arabcha yoki forscha-tojikcha bildinima?

Masalaning boshqa bir muhim tomoni bor: tavsiya etilgan birliklar adabiy leksikme’yor sifatida qabul qilinmadi. Nea? Shuning uchunki, birinchidan, tildagi’zgarishlar jarayoniga o’sha davrdagi ijtimoiy-siyosiy ziddiyatlarning ta’siribo’ldi. Millatsevatlik millatchilik deb yblanayotgan bir davrda, tilimizga bo’lganbu kabi munosabatlar, yangilikka intilishlar qo’llab-quvvatlanmadi. Ikkinchidan,asrimizning boshlarida, hatto hozirda ham narsa va ushunchalarni ifodalovchibirliklarni tavsiya etilgan so’zlar shaklida qo’llash hali me’yorlashmagan, odattusiga kirmagan edi va shundayligicha qolib ketdi.

• Masalaning boshqa bir muhim tomoni bor: tavsiya etilgan birliklar adabiy leksikme’yor sifatida qabul qilinmadi. Nea? Shuning uchunki, birinchidan, tildagi’zgarishlar jarayoniga o’sha davrdagi ijtimoiy-siyosiy ziddiyatlarning ta’siribo’ldi. Millatsevatlik millatchilik deb yblanayotgan bir davrda, tilimizga bo’lganbu kabi munosabatlar, yangilikka intilishlar qo’llab-quvvatlanmadi. Ikkinchidan,asrimizning boshlarida, hatto hozirda ham narsa va ushunchalarni ifodalovchibirliklarni tavsiya etilgan so’zlar shaklida qo’llash hali me’yorlashmagan, odattusiga kirmagan edi va shundayligicha qolib ketdi.