Kасбий ўз-ўзини англаш

Таълим жараёнида ўқувчилар ўқув мотивацияси муаммосини ўрганишга ёрдам берадиган тестлар (ўқитувчилар ва психологлар учун)
1-Вазифа: Ўқувчининг ўқув мотивларига қувват берадиган ички, ташқи ва шахсий манбаларни белгиланг. Бунда қуйидаги жадвалда келтирилган ўқув мотивларига таянч бўладиган ҳар бир омилнинг қандай манбага оид эканини ҳисобга олиб, манба остидаги сатрда унинг тартиб рақамини очиқ қолдириш, тегишли манбага алоқаси бўлмаган омиллар тариб рақами устидан эса чизиб қўйиш талаб қилинади.

№	Ўқув мотивларига таянч бўладиган омиллар	Ўқув мотивларига қувват берувчи манбалар
1	Шахснинг фаолликка бўлган эҳтиёжи	Ички манбалар
2	Шахснинг ҳаётий идеаллари	1	2	3	4	5	6
3	Шахсга жамият қўювчи талаблар	Ташқи манбалар
4	Шахснинг ахборотга бўлган эҳтиёжи	1	2	3	4	5	6
5	Шахснинг қизиқишлари	Шахсий манбалар
6	Шахсни қуршаб турган шарт-шароит	1	2	3	4	5	6

2-Вазифа: Ўқув фаолиятида муваффақиятсизликдан қочиш-муваффақията интилиш мотивларидан бири устун бўлган ўқувчилар учун хос хусусиятларни кўрсатинг. Бунда қуйидаги жадвалда муваффақиятсизликка учрашдан қочишга ёки муваффақиятга интилишга мотивлашган ўқувчининг тегишли хусусиятлари ёзилган сатр ва ўқув фаолиятидаги етакчи мотив номи кўрсатилган устун ўзаро кесишган жойга бирор белги қўйиш талаб қилинади.

№	Муваффақиятга интилиш ёки муваффақиятсизликдан қочишга мотивлашган ўқувчининг хусусиятлари	Муваффақиятга эришишга интилиш мотиви	Муваффақиятсизликка учрашдан қочиш мотиви
1	Фаолият самарадорлиги ташқи назоратга унчалик боғлиқ эмаслиги
2	Масъулиятли топшириқларни бажаришда улардан воз кечишга ёрдам берувчи сабабларни қидириш
3	Экстремал мақсадларни, яъни ёки ўта осон, ёки жуда қийин мақсадларни ўз олдига қўйиш
4	Вақт танқислиги шароитида муаммоли мазмундаги топшириқни бажаришда иш самарадорлигининг одатда ортиши
5	Муваффақият ва муваффақиятсизлик кетма кет рўй берганда муваффақиятга муболағали баҳонинг берилиши
6	Кўпинча мураккаблик даражаси ўртача ёки бироз юқори бўлган мақсадларни ўз олдига қўйиш
7	Бирор топшириқни бажаришда муваффақиятсизлик рўй берганда унга қизиқишнинг кўпинча ортиши
8	Муваффақият ва муваффақиятсизлик кетма кет юз берса муваффақиятсизлик муболағали даражада баҳоланиши
9	Вақт танқислиги шароитида муаммоли мазмундаги топшириқни бажаришда иш самарадорлиги одатда пасайиши
	Бирор топшириқни бажаришда муваффақиятсизлик рўй берганда унга қизиқишнинг кўпинча камайиши