Касб ҳунар коллежларининг

Бизнес
 
ва
 
тадбиркорлик
 
асослари
 
Ўзбекистон
-
Швейцария
 “
Касбий
 
кўникмаларни
 
ривожлантириш
” 
лойиҳаси
 (II-
босқич
)
157
Ўзбекистон
Республикаси
Вазирлар
Маҳкамасининг
2001 
йил
24 
августдаги
351 – 
сонли
қарорига
мувофиқ
, 
хукукий
шахс
шакллантирмай
тадбиркорлик
фаолияти
билан
шуғулланувчи
жисмоний
шахслар
томонидан
бюджетдан
ташқари
Пенсия
фондига
ажратилган
тўловлари
ва
меҳнат
стажини
ҳисобга
қўйиш
тартиби
белгиланган
. 
Якка
тадбиркорлар
Ўзбекистон
Республикаси
бюджетдан
ташқари
Пенсия
фондига
мажбурий
суғурта
тўловларини
тўлаш
ҳисобига
олинган
қонунларда
кўзда
тутилган
нафақа
таъминоти
ва
давлат
ижтимоий
суғуртаси
бўйича
суғурта
пули
олиш
ҳуқуқига
эга
. 
Якка
тадбиркор
давлат
солиқ
хизмати
органларига
ҳисобга
қўйилиш
билан
бир
вақтда
, 
бюджетдан
ташқари
Пенсия
фондига
тўлвлар
тўловчи
сифатида
, 
давлат
ижтимоий
суғуртасига
тегишли
шахс
бўлиб
қолади
. 
Тадбиркор
имкониятидан
келиб
чиқиб
ва
ҳоҳишига
биноан
нафақа
таъминоти
ўлчами
ва
ижтимоий
суғурта
бўйича
маблағнинг
миқдорига
қараб
, 
мустақил
равишда
бюджетдан
ташқари
Пенсия
фондига
суғурта
тўловларининг
ўлчамини
белгилайди
: 
•
Бир
минимал
иш
ҳақидан
кам
бўлмаган
ҳолда
; 
•
Ёш
бўйича
нафақага
чиқиш
истагидаги
тадбиркорларга
ҳамда
1 
ва
2 – 
гуруҳ
ногиронлари
учун
– 
минимал
иш
ҳақининг
50% 
дан
кам
бўлмаган
ҳолда
, 
шуни
таъкидлаш
жоизки
, 
тўланган
суғурта
тўловлари
қайтарилмайди
. 
Суғурта
тўловларини
тўлаш
ҳар
ойда
, 
кейинги
ойнинг
ўнинчи
кунига
қадар
амалга
оширилади
. 
Дехқон
хўжаликлари
аъзолари
тўловларни
кўнгилли
асосда
, 
йилига
4,5 
минимал
иш
ҳақидан
кам
бўлмаган
миқдорда
тўлайдилар
. 
Белгиланган
миқдордаги
суғурта
тўловларини
тўлаш
дехқон
хўжалиги
аъзосининг
меҳнат
стажини
белгилашда
бир
йилга
ҳисобланади
. 

---

Бизнес
 
ва
 
тадбиркорлик
 
асослари
 
Ўзбекистон
-
Швейцария
 “
Касбий
 
кўникмаларни
 
ривожлантириш
” 
лойиҳаси
 (II-
босқич
)
158
10.5. 2009 
йил
 
учун
 
солиққа
 
тортиш
 
тартибидаги
 
ўзгаришлар
 
ҳақида
 
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2008 
йил
29 
декабрдаги
ПҚ
-1024 
сонли
“
Ўзбекистон
Республикасининг
2009 
йилги
асосий
макроиқтисодий
кўрсаткичлари
ва
Давлат
бюджети
параметрлари
тўғрисида
» 
ги
қарорига
мувофиқ
2009 
йил
январдан
бошлаб
хукукий
ва
жисмоний
шахсларни
солиққа
тортиш
тартибига
қуйидаги
асосий
ўзгартиришлар
киритилди
. 
 
I. 
Хукукий
 
шахслар
 
фойдасидан
 
солиқ
 
бўйича
 
 
1. 
Хукукий
шахслар
фойдасидан
солиқ
ставкалари
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2008 
йил
29 
декабрдаги
ПҚ
-1024 
сонли
қарорига
7- 
иловага
мувофиқ
тасдиқланган
. 2-5 
пунктларда
кўзда
тутилган
хукукий
шахслардан
ташқари
хукукий
шахслар
фойдасидан
солиқ
2008 
йил
даражасида
10 % 
миқдорида
, 
тижорат
банклари
учун
15 % 
миқдорида
сақланган
. 
2.
Хизмат
кўрсатиш
соҳаси
корхоналари
учун
пластик
карталар
қўллаш
орқали
тўланган
кўрсатилган
хизматлар
ҳажми
бўйича
белгиланган
ставкадан
10 % 
га
ставкани
пасайтириш
сақланган
. 
3. 
Экспорт
қилувчи
корхоналар
учун
фойдадан
солиқ
2008 
йилда
амалда
бўлган
солиққа
тортишнинг
регрессив
шкаласи
сақлаб
қолинган
; 
Бу
солиққа
тортишнинг
регрессив
шкаласи
ўзи
ишлаб
чиқараётган
товарларни
нақд
валютага
экспортини
умумий
реализация
ҳажмидаги
улушига
боғлиқ
. 
Экспорт
 
улушида
: 
 
умумий
реализация
ҳажмининг
15 
дан
30 
фоизгача
– 
белгиланган
ставка
30 
фоизга
пасайтирилади
; 
умумий
реализация
ҳажмининг
30 
ва
нудан
ортиқфоизида
белгиланган
ставка
50 
фоизга
пасайтирилди
. 
4. 
аукцион
ўтказиш
, 
оммавий
кўнгил
-
очар
тадбирлар
, 
гастрол
–
концерт
тадбирлари
билан
шуғулланиш
лицензиясига
эга
хукукий
ва
жисмоний
шахсларни
(
резидент
бўлмаганларни
ҳам
қўшиб
ҳисоблаганда
) 
жалб
этиш
орқали
ташкил
қилишдан
даромад
олувчи
хукукий
шахслар
учун
, 
солиққа
тортиладиган
базанинг
35 
% 
миқдорида
, 
фойдадан
солиқ
белгиланган
. 
5. 
Дивидент
ва
фоизлар
кўринишида
, 
Ўзбекистон
Республикаси
резидентларига
тўланадиган
даромадларлардан
солиқ
10% 
миқдорида
сақланган
. 
II.
Жисмоний
шахслар
 
даромадидан
 
солиқ
 

---

Бизнес
 
ва
 
тадбиркорлик
 
асослари
 
Ўзбекистон
-
Швейцария
 “
Касбий
 
кўникмаларни
 
ривожлантириш
” 
лойиҳаси
 (II-
босқич
)
159
 
Жисмоний
шахслар
даромадидан
солиқнинг
энг
паст
ва
ўртача
ставкалари
1% 
пунктга
, 
максимал
ставкалари
3% 
пунктга
пасайтирилган
. 
Жисмоний
шахслар
даромадидан
солиқ
ставкалари
, 
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2008 
йил
29 
декабрдаги
ПҚ
-1024 
сонли
қарорига
8-
иловага
мувофиқ
қуйидаги
ўлчамларда
тасдиқланган
: 
Жами
 
даромадлар
 
ўлчами
 
Солиқ
 
миқдори
 
Минимал
иш
ҳақининг
6 
баробаригача
Даромадлар
миқдорининг
12 
фоизи
Минимал
иш
ҳақининг
6 
баробари
+1 
сўмдан
10 
баробаргача
Минимал
иш
ҳақининг
6 
баробаридан
солиқ
ва
6 
баробаридан
ортиқ
қисмидан
17 % 
солиқ
Минимал
иш
ҳақининг
10 
баробари
+ 1 
сўм
ва
ундан
ортиқ
Минимал
иш
ҳақининг
10 
баробаридан
солиқ
ва
ундан
ортиғидан
22 % 
солиқ
 
ИЗОҲ
 : 
1. 
Жисмоний
шахсларнинг
даромадларидан
солиқ
миқдорини
ҳисоблаш
учун
минимал
иш
ҳақи
ўлчами
йил
бошидан
ўсиб
борувчи
йиғинди
тарзида
ҳисобга
олинади
(
йил
бошидан
тегишли
даврга
қадар
ҳар
ой
минимал
иш
ҳақларининг
йиғиндиси
). 
2. 
Бюджетга
тўланиши
керак
бўлган
, 
белгиланган
ставкалардан
келиб
чиқиб
ҳисобланган
, 
жисмоний
шахсларнинг
даромадларидан
солиқ
миқдори
, 
жисмоний
шахсларнинг
даромадларидан
солиққа
тортилиши
керак
бўлган
, 
даромаднинг
1 % 
ўлчамида
ҳисобланган
, 
фуқороларнинг
индивидуал
йиғма
пенсия
ҳисоб
рақамларига
ўтказиладиган
, 
ҳар
ойлик
мажбурий
тўловлар
миқдорида
камаяди
. 
lll. 
Ягона
 
солиқ
 
тўлови
 
бўйича
 
 
1. 
Микрофирма
ва
кичик
корхоналар
учун
ягона
солиқ
тўлов
ставкаси
ЎЗбекистон
Республикаси
Президентининг
2008 
йил
29 
декабрдаги
ПҚ
-1024 
сонли
қарорига
9-1 
сонли
иловага
мувофиқ
, 
савдо
ва
умумий
овқатланиш
корхоналари
учун
9-2 
сонли
иловага
мувофиқ
, 
айрим
катигориядаги
корхоналар
учун
9-3 
иловага
мувофиқ
тасдиқланган
. 
Ягона
солиқ
тўлови
ставкаси
савдо
ва
умумий
овқатланиш
корхоналаридан
ташқари
, 
микрофирма
ва
кичик
корхоналар
учун
2008 
йил
даражасида
8 
фоиз
ўлчамида
сақлаб
қолинган
. 
Саноат
ишлаб
чиқариш
билан
шуғулланаётган
микрофирма
ва
кичик
корхоналар
учун
ягона
солиқ
тўлови
ставкаси
1 
фоизга
пасайтирилган
ва
2009 
йил
учун
7 
фоиз
белгиланган
. 

---

Бизнес
 
ва
 
тадбиркорлик
 
асослари
 
Ўзбекистон
-
Швейцария
 “
Касбий
 
кўникмаларни
 
ривожлантириш
” 
лойиҳаси
 (II-
босқич
)
160
2. 
Қуйидаги
корхоналар
учун
имтиёзли
ставкалар
сақланган
: 
•
товарлар
умумий
реализация
ҳажмининг
камида
80% 
компютер
дастурий
хизматларини
ишлаб
чиқиш
ва
тадбиқ
этиш
-5% 
миқдорида
; 
•
асосий
фаолияти
бўйича
қишлоқ
хўжалиги
корхоналари
, 
қишлоқ
хўжалик
товар
ишлаб
чиқарувчилардан
ташқари
, 
чунки
улар
ягона
ер
солиғи
тўловчилари
ҳисобланади
-6% 
миқдорида
. 
3. 
Экспорт
қилувчи
кичик
корхона
(
микрофирма
)
лар
учун
2008 
йилда
амалдаги
, 
умумий
реализация
ҳажмида
нақд
валютага
ишлаб
чиқарган
товарларини
экспорт
қилиш
улушига
боғлиқ
равишда
, 
солиққа
тортишнинг
регрессив
шкаласи
сақлаб
қолинган
. 
Экспорт
улуши
қуйидагича
тенг
бўлганда
: 
•
умумий
реализация
ҳажмида
15 
дан
30 
фоизгаса
– 
белгиланган
ставка
30 
фоизга
камайтирилади
; 
•
умумий
реализация
ҳажмида
30 
ва
ундан
ортиқ
фоизда
– 
белгиланган
ставка
50% 
га
камайтирилади
.
4. 
Гастрол
-
концерти
фаолияти
билан
шуғулланишга
лицензияси
бор
хукукий
ва
жисмоний
шахсларни
(
резидент
бўлмаганларни
ҳам
қўшиб
ҳисоблаганда
) 
жалб
этиш
орқали
аукционлар
, 
оммавий
кўнгил
-
очар
тадбирларни
ташкил
этишдан
даромад
олувчи
микрофирма
ва
кичик
корхоналар
учун
– 
ягона
солиқ
ставкасининг
миқдорида
солиққа
тортиладиган
базанинг
30% 
ҳисобида
белгиланган
. 
5. 
Тайёрлаш
, 
таъминлаш
ва
сотиш
ташкилотларига
, 
брокерлик
контораларига
тегишли
(
қимматбаҳо
қоғозлар
бозорида
брокерлик
фаолиятини
олиб
борувчилардан
ташқари
) 
микрофирма
ва
кичик
корхоналар
ҳамда
шартнома
бўйича
воситачилик
фаолиятини
олиб
борувчи
корхоналар
учун
- 
ягона
солиқ
тўлови
ставкаси
солиққа
тортиладиган
базанинг
33 
фоизи
миқдорида
белгиланган
; 
Қимматбаҳо
қоғозлар
бозорида
брокерлик
фаолиятини
олиб
борувчи
микрофирма
ва
кичик
корхоналар
учун
– 
ягона
солиқ
тўлови
ставкаси
солиққа
тортиладиган
базанинг
13-
фоизи
миқдорида
белгиланган
. 
Бу
ҳолда
кўрсатилган
пунктдаги
микрофирма
ва
кичик
корхоналар
учун
солиққа
тортиш
базаси
ялпи
даромад
миқдори
кўринишига
белгиланади
. 
6. 
Умумий
овқатланиш
корхоналари
учун
ягона
солиқ
тўлови
ставкаси
солиққа
тортиладиган
базанинг
10% 
миқдорида
сақланган
. 
Умумтаълим
мактаблари
, 
мактаб
-
интернатлар
, 
ўрта
махсус
касб
-
ҳунар
таълими
ва
олий
ўқув
юрти
муассасаларига
хизмат
кўрсатувчи
умумий
овқатланишнинг
махсус
корхоналари
учун
– 
солиққа
тортиладиган
базанинг
8% 
миқдорида
ягона
солиқ
тўлов
ставкаси
белгиланган
. 
7. 
Қуйидаги
манзилларда
жойлашган
чакана
савдо
корхоналари
учун
(
чакана
дорихона
ташкилотлари
бундан
мустасно
); 

---