Kasb tanlashga

Yangi materialni bayon qilish.
Bu elem ent ayrim darslarda- 
gina o ‘rinli. K o‘pincha yangi m aterialn i bayon qilish kirish 
yo'riqnom asiga kiradi. Yangi m aterialni bayon qilishdan oldin 
o‘quvchilarning uni idrok qilishga tayyorligi tekshiriladi, ya’ni 
o ‘quvchilarning oldingi darslard a olgan va bu topshiriqni baja­
rish uchun zaru r bilim va m alakalari qanday ahvolda ekanligi 
tekshiriladi.
Yangi m aterialni bayon qilish u n in g m azm uniga o ‘quvchilarning 
yoshi va tayyorligiga b o g iiq holda h ar xil tashkil etilishi m um kin.
Yangi m aterialnin g hajm i o‘quvchilar o‘zi o‘zlashtira olishia­
rini n azarda tutib belgilanadi.
B ilim va m alakalarni tek sh irish n in g m azm uni darsga tay­
yorlanishda o ‘qituvchi to m o n id an o ‘ylab qo‘yiladi. B unda ko‘rib 
chiqilishi kerak b o ig a n asosiy m asalalar belgilanadi. Shuningdek, 
birinchi navbatda so‘raladigan o ‘quvchilar ham aniqlanadi.
Yangi m aterialning bayoni uni o ‘quvchilar qanday o ‘zlash- 
tirg anini tekshirish bilan yak unlanadi.
Yo‘riqnoma.
M ashg‘ulot jarayonida kirish, joriy va yakuniy 
yo‘riq n om alar olib boriladi. K irish yo‘riqnom asining qancha 
davom etishi va undagi m a ’lum o tlarnin g hajm i o ‘quvchilarning 
yoshiga b o g iiq b o ia d i.
5—6 -sin flard a m aterialn i birdaniga em as, balki bir necha 
qismga b o iib bayon etish tavsiya qilinadi, chu nk i qo‘shaloq darsga 
m o ija lla n g an m ehnat to p s h irig in i bajarish uchun z aru r b o ig a n
h am m a m a iu m o tn i o ‘quvchilar birdaniga qabul qilolmaydilar. 
8 -9 -s in fla rd a bir qism ning o ‘zida katta hajm dagi m aterialni 
bayon qilish m um kin, m eh n at to p s h irig i qism larga ajratilmay, 
birdaniga beriladi.
M asalan, 6 -sinfda o ‘quvchilar m aktab o‘quv-tajriba uchastka- 
sidagi ekinlarga etiketkalar tayyorlashlari kerak. Bu etiketkalar
191

---

m ixlar bilan birlashtirilgan taxtacha va qoziqdan iborat b o ‘ladi. 
0 ‘quvchilar buyum texnologiyasini tashkil qiluvchi asosiy o p erat­
siyalar (rejalash, arralash, randalash) bilan tanishgan. Shu sabab­
li o ‘qituvchi topshiriq haqida gapirib berib, m ana shu operatsi­
yalarni bajarishning asosiy usullarini 
0
‘quvchilar bilan birgalikda 
takrorlaydi. S hundan keyin yangi topshiriqni bayon qilishi kerak: 
qoziq u ch in i randalab o‘tkirlash va taxtachaga qoziqni m ixlar 
yordam ida m ahkam lash. 6-sinfda yangi topshiriqni qismga bo‘lib 
bayon qilish tavsiya etilgani uchun 
0
‘quvchilarning topshiriqqa 
tayyorlanishlari ham bir necha usulda tekshiriladi. M azkur holda 
m aterialni bayon qilishni uchta qismga b o ‘lish m um kin: tax- 
tachani tayyorlash, qoziqni tayyorlash, yig‘ish.