Kasb-hunar maktabi «mutaxassislikka kirish»

korporativ tizim 
yoki
 tarmoq 
deb ataladi. Kompyuterlar 
bunda tabiiyki bir bino xududida yoki kushni bino xududida joylashgan buladi. SHunday kilib 
tarmoqda xamkorlikda ishni boshkarish uchun maxsus dastur ishlab chikilishi lozim. Bugungi 
kunda komp’yuterlarni tarmoqda birlashtirish uchun turli xil aloka liniyalari kullaniladi: keng 
imkoniyatli kabellar, telefon aloka liniyalari, optovolokonli tarmoqlar, radio alokalar,eng 
tezkor ammo kimmat sunniy yuldoshlar, aloka uzatishni 10 – 100 Mbit/sekundda yulga 
kuyadi. Komp’yuterlarni aloka liniyalariga ulashda shunday maxsus kurilma kullaniladiki, 
komp’yuterlardagi rakamli axborot mos signal asosida aloka tarmoqlari buylab tarkaladi. 
Komp’yuterlarni lokal tarmoqga fizik ulash uchun tarmoqli xarita kullaniladi. 
Tarmoqli 
xarita(adapter)
- komp’yuterlarni tarmoqga fizik ulovchi kurilmadir. Boshka alokaga ulash 
uchun modemlar kullaniladi. 
Modem
- bu shunday kurilmaki, uzaro uzokda joylashgan 
komp’terlar bilan tarmoq orkali axborot almashinuvi amalga oshiriladi. Kommutatorli telefon 
liniyalarga ulangan modemlar komp’yuterdan kelayotgan ma’lumotlarni aniklik ovoz 
signallariga aylantiradi va telefon liniyasiga uzatadi shuningdek bu jarayonni teskarisini 
bajaradi. Modemlar ichki va tashki ulanishi mumkin. Ichki modemlar nomidan kelib chikkan 
xolda komp’yuter sistemali blokining ichiga kuyiladi. Tashki modemlar aloxida kurilma 
kurinishida bulib, odatda sichkonchaga ulanuvchi komp’yuterlar portida ketma - ket bulgan 
kabelga ulanadi. Ichki modemlar tartiblangan portga ega buladi va komp’yuterlardan energiya 
manbasini oladi. Tashki modemlar esa aloxida kuvvatlanuvchi blokga ega buladi. Ichki 
modemlar tashki modemlardan arzonrok. Ba`zi xarakteristikasiga kura ularda eng muximi 
tezlik . Agarda siz yangi modem sotib olsangiz , u protokol v.34 (tezlik 3600 bit/s gacha) 
bulishi zarur. Agarda u v90 (57600 bit/s gacha) ga ega bulsa modem ishlab chikaruvchi 
firmalardan US Robotics, motorolla kabi korxonalarni eslab utish lozim . Barcha 
komp’yuterlar tarmoqda bir - birini tugri tushunishi uchun ma’lumot uzatishning tarmoq 
protokoli deb atalgan yagona koidasi ishlab chikarilgan. Kuyidagi anikliklarni kiritamiz 
.Uzaro axborot almashinivudagi koida va kelishuvlar tuplami. Umumjaxon axborotiga 
boglanish uchun global tarmoqka ulanish lozim .Ularning eng mashxuri internetdir[7]. 
Aniklik kiritamiz: