Kasalliklari

IX  BOB.

OG‘IZ  BO‘SHLIG‘I  SHILLIQ  QAVATI  KASALLIKLARI

OG‘IZ  BO‘SHLIG‘I  SHILLIQ  QAVATI  KASALLIKLARI 

TASNIFI

Hozirgi  kunda  og‘iz  b o ‘shlig‘i  qavati  va  lab  kasalliklarini 

aniqlashda etiologik va patogenetik omillarga asoslanib, quyidagi 

tartibdagi  tasnifdan  foydalinlmoqda:

I.  Og‘iz  b o ‘shlig‘i  shilliq  qavati  va  lablaming  yuqori  va 

past  harorat,  nurlanish,  noqulay  metereologik  omillar,  kimyo- 

viy  moddalar  va  boshqa  jarohatli  ta ’sirlardan  shikstlanish 

infeksiyasi  kasalliklari:

A)  0 ‘tk ir  va  surunkali  yuqum li  kasalliklarda  shilliq 

qavatning  jarohatlanishi;

B)  Faqat  og‘iz  shilliq  qavati  va  lablaming  xos  infeksiyali 

hamda  parazitar  kasalliklari.

II. Allergik va toksik allergik kasalliklar.

III.  Teri  shilliq  qavati  reaksiyasi.

IV.  Autoimmun  komponen  o ‘zgarishi  natijasida  yuzaga 

keladigan  kasalliklar.

V.  Ekzogen  intoksikatsiyalarda  og‘iz  b o ‘shlig‘i  qavatidagi 

o ‘zgarishlar.

VI.  Og‘iz  b o ‘shlig‘i  shilliq  qavati  va  lab  qizil  hoshiyasi 

qavatlarining  turli  a’zo  va  a ’zolar  kasalliklarida  hamda  mod­

dalar  almashinuvi  buzilishlaridagi  o ‘zgarishlari.

VII.  Genetik va tug‘ma tavsifga tegishli kasalliklar.

VIII.  Rak  oldi  kasalliklari,  yaxshi  va  sifatli  hosilalar.

Quyida  og‘iz  b o ‘shlig‘i  qavati  qobig‘i  kasalliklarining

ayrimlari  keltirilgan.

Shilliq  qobiq  qavat  va  terida  yuzaga  keladigan  toshmalar 

alohida  elementlardan  iborat  bo‘lib,  birlamchi  va  ikkilamchi 

turlarga  ajratiladi.  Birlamchi  elementlar:  jarroh  elementlari, 

d o g ‘,  eritm a,  ro zeo la,  tu g u n c h a ,  tu gu n,  d o ‘m boqcha, 

pufakcha,  pufak,  mikroabssess,  kista,  qabariq.

Ikkilamchi  jarohatlanish  elementlari:  eroziya,  afta,  yara, 

yorilish,  chandiq,  gipertrofik  chandiq,  atrofik  chandiq, 

atrofiya,  karash,  o ‘sma,  o ‘smali  hosilalar,  tangacha.