Kartografiya va geovizuallashtirish



Download 5,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet79/143
Sana31.12.2021
Hajmi5,08 Mb.
#213978
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   143
Bog'liq
GE-UZ Cartography and Geovisualization Safarov E UZ

5.10-rasm.TNT yuzaning hosil qilinishi
 
TNTning o‗zini shunchaki namoyish qilganda undan vizual interpretatsiyada 
foydalanish  anchayin  murakkab  (masalan,  5.10-rasmda  ko‗rsatilgan  tasvirdan  er 
yuzasining  holatini  tasavvur  qilish  qiyin),  lekin  ushbu  usul  bilan  birga 
o‗quvchining  er  yuzasi  haqidagi  tasavvurini  oshirish  uchun  soya  nur  tushirish, 


 
 
101 
gipsometrik  shkala  hamda  perspektiv  ko‗rinish  (3D)  usullaridan  foydalanishimiz 
mumkin.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5.11-
rasm.TNT ning gipsometrik shkala usuli bilan birga qo‗llanilishi
 


 
 
102 
5.4. Rastr ma‟lumotlar 
Rastr – bu surat yoki boshqa grafik materiallarning matritsali raqamlar bilan 
ifodalangan  ko‗rinishidir.  Rastr  ma‘lumotlarining  birligi  sifatida  piksel 
qo‗llaniladi. Piksel odatda kvadrat shaklida qabul qilingan.Rastr ma‘lumotlarning 
vektor ma‘lumotlaridan farqi shundaki, rastr ma‘lumotlarini koordinatalar tizimiga 
bog‗lash kerak. Demak,  koordinata sistemasiga bog‗langan rastr ma‘lumotlarning  
joylashishini boshqa barcha piksellarga nisbatan hisoblab topish  mumkin.  
Rastr  ma‘lumotlarini  asosan  quyidagi  kartaga  olish  ishlarida  qo‗llash 
mumkin:  
•biror-bir  tabiiy  voqea-hodisaning  tarqalishini  kartaga  olish    (masalan,  
sinflarga  ajratilgan  kosmik  surat); 
•  kartografik    asoslarni    hosil  qilish  (masalan,  oddiy  suratlar  yordamida 
ishlangan raqamli ortofotolar); 
•  kartada  tasvirlangan  yuzalarning  boshqacha  ko‗rinishlarini  hosil  qilish 
(masalan, soya nur tushirilgan relef). 
Mutaxassis  sifatida  rastr  ma‘lumotlar  bilan  ishlaga-ningizda  asosiy  ta‘sir 
ko‗rsatuvchi omil sifatida ruxsat berish darajasini ko‗rsatishimiz mumkin. Ruxsat 
berish  darajasi  kattalashgani  sari  fayl  hajmi  ham  kattalashib  boradi  (5.12-rasm). 
Odatda,  ruxsat  berish  darajasi  ikki  marta  oshishi  fayl  hajmining  to‗rt  barobar 
oshishiga olib keladi. 
5.12-rasm.Suratning ruxsat berish  darajasi ortishi bilan fayl hajmining ortib borishi


 
 
103 
 
Bugungi  kunda  zamonaviy  kompyuterlarning  imkoniyatlari  fayllar  hajmi 
bilan  ishlash  uchun    oldin    ishlab  chiqarilgan  kompyuterlarga  nisbatan  unchalik 
katta  muammo  emas,  lekin  shunga  qaramasdan  yuqori  tezlikda  ruxsat  berish 
darajasida (bir piksel hajmdagi 1 m
2
dan kam bo‗lgan joyga to‗g‗ri keladigan) katta 
fayllar  kompyuterning  ishlash  tezligini  ancha  pasaytiradi.  Fayl  hajmini 
kamaytirishga  mo‗ljallangan  bir  nechta  rastr  ma‘lumotlari  strukturasi  (masalan, 
guruhlash,  kodlash  va  boshqalar)  mavjud  bo‗lib,  ushbu  ma‘lumotlar  hajmini 
kamaytirish  (siqish)  usullari  pikseldan  pikselga  ko‗p  o‗zgarmaydigan  rastr 
ma‘lumotlari (aero- va kosmik suratlar) uchun foydalidir. 

Download 5,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   143




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish