Kartografiya va geovizuallashtirish


-rasm.Soya nur tushirish va unda gorizontallarni  akslantirish



Download 5,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/143
Sana31.12.2021
Hajmi5,08 Mb.
#213978
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   143
Bog'liq
GE-UZ Cartography and Geovisualization Safarov E UZ

5.8-rasm.Soya nur tushirish va unda gorizontallarni  akslantirish 


 
 
99 
Umuman  olganda,  agar  yorug‗lik  kuzatuvchining  to‗g‗risidan  (shimoliy 
tomondan)  berilsa,  vodiylar  va  qoyaliklar  o‗zining  o‗rnida  ko‗rinadi,  aksincha, 
kuzatuvchi  yo‗nalishiga  qarama-qarshi  yo‗nalgan  bo‗lsa,  er  yuzidagi  obyektlar 
teskari ko‗rinadi. Albatta, bu joyning holati, vodiylar va qoyalarning joylashishiga 
ham bog‗liq. Quyoshning balandligi ham suratning olinish effektiga ta‘sir etuvchi 
muhim omil hisoblanadi. Bunga misol sifatida o‗z soyamizning kun davomida qay 
tarzda o‗zgarishini kuzatib borishimiz va aniqlashimiz mumkin. 
5.9-rasm.Gipsometrik shkala usuli yordamida hosil qilingan surat 
 
Mayda  masshtabli  kartalarda  joy 
relefini 
tasvirlashda 
ko‗proq 
foydalaniladigan  kartografik  tasvirlash 
usuli 
bu 
gipsometrik 
shkala 
hisoblanadi.  Gipsometrik  shkalada 
gorizontallar  orasi  bo‗yab  ko‗rsatiladi. 
Bu  usul  kartografiyada  gipsometrik 
usul  deb  yuritiladi.  Gipsometrik  usul 
izogipslarga 
(teng 
balandlik) 
asoslangan  bo‗lib,  joy  relefi  10–16  shkalalarda  (pog‗onalarda)  berilishi  mumkin. 
Joy  relefini  gipsometrik  shkala  va  soya  nur  usullaridan  foydalanib  tasvirlash 
kartalarning  o‗quvchanligini  yanada  oshiradi  (5.9-rasm).  Gipsometrik  shkala  bu 
rang  orqali  balandlik  ortib  borishi,  ya‘ni  balandlik  qatori  bo‗lib,  soya  nur 
tushirilgan  qartaga  balandlik  haqida  qo‗shimcha  ma‘lumot  berish  uchun 
qo‗llaniladi.  Bu  esa  o‗quvchilarga  joy  relefi  to‗g‗risida  umumiy  tasavvur  qilish 
imkonini beradi. 
Yuqorida  keltirilgan  asosiy  soya  nur  tushirish  imkoniyatlari  deyarli  barcha 
GAT dasturlari paketida mavjud, lekin bu boradagi mukammal usullarni «Adobe 
Photoshop» dasturida ko‗rishimiz mumkin.  

Download 5,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   143




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish