Каримова мавжуда

35
1.7.-жадвал
млн.с.
Даврлар
Бошланғич
қиймати
Йиллик
амортизация
суммаси
Жамланган
амортизация
суммаси
Баланс
қиймати
Харид санаси
10
-
-
10
1 йил охири
10
(5/15х9)=3
3
7
2 йил охири
10
(4/15х9) =2.4
5.4
4.6
3 йил охири
10
(3/15х9) =1.8
7.2
2.8
4 йил охири
10
(2/15х9) =1.2
8.4
1.6
5 йил охири
10
(5/15х9) =0.6
9.0
1.0
Жадвалдан кўриниб турибдики, энг катта амортизация суммаси биринчи
йилда ҳисобланади, кейин йилма-йил у камаяди, жамланган амортизация
олдинги даврга нисбатан камроқ ортиб боради, баланс қиймати қолдиқ
қийматига етиб бормагунича ҳар йили амортизация суммасига камайиб
боради.
б) камайиб борувчи қолдиқ усули.
Бу усул сонлар йиғиндиси усули тамойилларига асосланган. Бу усулда
ҳар қандай қатъий ставка қўлланилиши мумкин бўлса ҳам, аммо кўпинча
тўғри чизиқли усулда фойдаланган ўртача даражага нисбатан икки карра
кўпайтирилган меъёр қўлланилади. Бу жараён иккиланган амортизацияда
камайиб борувчи қолдиқ усули деб аталади. Олдиндаги мисолда юк
автомобилининг фойдали хизмат муддати 5 йилга тенг эди. Тўғри чизиқли
амортизациялаш усулида ҳар йилги меъёр мос равишда 20% (100%/5)ни
ташкил қилади. Камайиб борувчи қолдиқни ҳисобдан чиқаришнинг қабул
қилинган ушбу 40% ҳар йилнинг охирида баланс қийматига кўпайтирилади.
Амортизация ҳисоблашда тахмин қилинаётган қолдиқ қиймати, охирги
йилдагисидан ташқари ҳисобга олинмайди. Бу усулни ифодаловчи жадвал
келгуси бетда келтирилган.

---

36
1.8.-жадвал
 (млн.с)