Karboksil gruppaning tuzilishi. Karbon kislotaning fizik va kimyoviy xossalari. Ikki asosli kislotalar. To

trixlorsirka kislota eng kuchli kislota hisoblanadi.
Karbon kislotalarning karboksil gruppasidagi vodorod atomi metallar, metall oksidlari va ishqorlar bilan reaksiyaga kirishadi :

Ushbu neytrallanish reaksiyasidan ba’zan kislota miqdorini aniqlashda ham foydalaniladi.

Organik kislotalar kuchsiz kislotalar bo’lganliklari uchun ularning tuzlari suvda kuchli darajada gidrolizlanadi :

Gidrozil muhiti ishqoriya va ishqoriy – yer metallari bo’lganda kislotali bo’ladi (pH <7).

Karbon kislotalar gidroksil gruppasi hisobiga ham reaksiyaga kirishadi.
Karbon kislotalarga PCl₅, PCl₃ yoki tionil xlorid ta’sir ettirilganda gidroksil gruppa galogenlar bilan o’rin almashadi va kislota xlorgidridlari hosil bo’ladi.

Kislota angidridlari suv bilan gidrolizlanib yana kislotalarni hosil qiladi:

Agar ikki molekula karbon kislotadan kons H₂SO₄ ishtirokida bir molekula suv tortib olinsa, shu kislotaning angidridi hosil bo’ladi.


Kislota angidridlari ham kislota xloridlariga o’xshab beqaror nukleofil xususiyatga ega bo’lib, suv ta’sirida kislota hosil qilib gidrolizlanadi :

Karbon kislota suvni tortib oluvchi moddalar (H₂SO₄) ishtirokida spirtlar bilan eterifikasiya reaksiyasiga kirishadilar va murakkab efirlar hosil bo’ladi:

Karbon kislota gidroksilining ammiak bilan ta’siridan kislota amidi hosil bo’ladi :

Kislota amidi suvni tortib oluvchilar ishtirokida qizdirilsa, kislota nitrili hosil bo’ladi :

Sirka kislota tuzlariga ishqor ta’sir ettirilsa karbonil gruppasi bilan radikal orasidagi bog’ning uzilishi sodir bo’ladi va toyingan uglevodorod ajralib chiqadi :

Karbon kislotalarning radikalidagi (α- holatidagi) bitta yoki bir necha vodorod atomlarining galogenlarga (F,Cl,Br,J..) almashinishidan tegishli kislotalarning galogenli hosilalari hosil bo’ladi. Ular kuchli kislota xossasini nomoyon qiladilar.