Камёб металлар кимёси

Ҳисоботга қўйиладиган талаблар.
Лаборатория иши бўйича тайёрланган ҳисобот қуйидагилардан иборатбўлиши лозим:
- ишни бажариш учун топшириқ;
- ишнинг қисқача баёни;
- тажриба натижаларини олиш;
- тажриба ишидан келиб чиқадиган хулосалар;
- ҳар бир ишнинг баёни.

№	Буғлатиш	Буғлатиш давомий-лиги, соат	рН	Буғлатиш натижасида хосил бўлган махсулот

4. Лаборатория ишига назарий тайёргарлик.
Лаборатория ишини бажаришга доир тайёргарлик. «Камёб, нодир ва тарқоқ металлар технологияси» фани бўйича молибденни олишнинг гидрометаллургик усули бўлимидаги материалларни ўзлаштиришдан иборат.


5. Ишни бажаришучун тайёргарлик даражасини ошириш ва иш ҳисоботини ҳимоя қилиш учун назорат саволлар.

1. Ишлатиладиган зарур материалар.

2. Ишни бажариш кетма-кетлиги.
3. Тажрибаларни бажариш шартлари.
4. Қиздириш жараёнида борадиган кимёвий реакциялар.
5. Кекни содали ишқорлашда молебденни ажратиб олишга таъсир кўрсатувчи омиллар.
Лаборатория иши №5
Молибден кекларини Азот кислотаси билан ишқорлаш.


1. Ишнинг мақсади: Молибден кекларидан уларни ишқорлаш йўли билан молибденни ажратиб олиш жараёнининг технологияси билан танишиш..

2. 
   Хом ашё ва жараённинг моҳияти ҳақида қисқача маълумотлар.
   

Молибден кекини азот кислотаси билан қайта ишланади. Бунда қуйидаги реакция боради:

МоS₂+6HNO₃=H₂MoO₄+2H₂SO₄+6NO

МоO₂+2HNO₃=MoO₃+H₂O+2NO₂
3МоO₂+2HNO₃=3MoO₃+H₂O+2NO
3МоO₂+4HNO₃=2MoO₃+MoO₂(NO₃)₂+2H₂O+2NO
3МоO₂+6HNO₃=3MoO₃+3H₂O+6NO
3МоO₂+4HNO₃=2MoO₃+Mo₂O₅(NO₃)₂+2H₂O+2NO
3МоO₂+4HNO₃=3MoO₃+ 3NO₂+2H₂O+NO
МоO₃+2HNO₃=MoO₂(NO₃)₂+H₂O
3МоO₃+4HNO₃=MoO₃2H₂O +2MoO₂(NO₃)₂
3МоO₃+2HNO₃=MoO₃2H₂O +Mo₂O₅(NO₃)₂
5МоO₃+4HNO₃=MoO₃2H₂O +2Mo₂O₅(NO₃)₂


3. Тажриба ўтказиш услуби ва натижаларни қайта ишлаш, ҳисоблаш.


3.1. Лаборатория қурилмаси.
Лаборатория ишини ўтказиш учун механик аралаштиргич ва сувли ваннадан фойдаланилади.


3.2. Зарурий материаллар ва идишлар.
- кек
- HNO₃ азот кислотаси
- 200 мл ҳажмли юқори ҳароратга чидамли таги юмалоқ колба
- фильтр қоғоз
- сув ҳаммоми
- Нутьч филтр
- электромотор
- штатив
- аралаштиргич
- аналитик тарози


3.3. Тажриба ўтказиш тартиби.
Молибден кекидан 20 гр тарозида тортиб олиниб, уни 200 мл ҳажмли юқори ҳароратга чидамли таги юмалоқ колбага солинади. Унинг устига HNO₃ азот кислотасидан 100 мл хажмда қуйилади. Колбани штативга сувли ванна устига махкамланади ва унга механик аралаштиргич ўрнатилади. Сувли ваннанинг харорати 80-90 ⁰С атрофида. Аралашма сувли ваннада механик аралаштиргич ўрнатилган холда 1 соат давомида қиздириб турилади.
Қиздириш жарёнида хар замонда дистилланган сув қўшиб турилади. Қиздириш жараёнида колба ичидаги аралашманинг ранги жигар рангга киради ва вақт ўтиши билан аралашма ранги ўзгариб боради.
Қиздириб бўлмнган аралашма совутилади ва уни филтрланади. Филтрланган чўкмани қуритилади ва аналитик тарозида тортилади.


Ҳисоботга қўйиладиган талаблар.
Лаборатория иши бўйича тайёрланган ҳисобот қуйидагилардан иборатбўлиши лозим:
- шини бажариш учун топшириқ;
- ишнинг қисқача баёни;
- тажриба натижаларини ҳисоблаш;
- тажриба ишидан келиб чиқадиган хулосалар;
- ҳар бир ишнинг баёни.

№	Ишни бажариш тартиби	Қиздириш давомий-лиги, соат	Сувли ванна харорати, ^0С	Хосил бўлган чўкманинг оғирлиги, г