Kafedrasining

 
 
 
Sana – Cassia acutifolia Delile
Sezalpin-Caesalpiniaceae oilasiga 
mansub 
bir 
yillik 
о„tsimon о„simlik. 
Novdasining 
balandiligi 
1m 
bо„lib, 
shoxlangan, pastki bо„g„indagi yon shoxlari 
yer bag„irlab о„sadi. Barglari toq patsimon, 4-
5ta bargchali, tо„pguli shingil, gul tojibargi
sariq, mevasi dukkak va yashil qо„ng„ir 
rangda, uzunligi 3-5sm, urug„i sarg„ish yashil 
rangda. Iyundan sovuqqa tushgunga qadar 
gullab meva hosil qiladi.
Tabobatda barglari surgi, gemaroy 
kasalligini davolash uchun foydalanila-digan 
yig„ma tarkibiga kiradi. Bulardan tashqari
glaksena 
va 
senaden 
preparat-larini
tayyorlashda foydalaniladi.
Oddiy durman- Datura stramonium L.
Tomatdoshlar – Solanaceae oilasiga 
mansub bir yillik о„simlik, novdasining 
balandiligi 40sm, sassiq xidli, poyalari tikka 
о„sadi, yuqori uchki tomonidan shoxlangan. 
Barglari 
oddiy, 
uzunligi 
7-20sm, 
tuxumsimon, uchli, qirralari botiq tishsimon 
qirqilgan, barg bandi uzun.Gullar yirik, 
uzunligi 
7-12sm, 
mevasi 
tuxumsimon 
kо„sakcha, ustki tomoni qattiq uchli tikonlar 
bilan qoplangan. Butun yoz bо„yi gullab, 
mevasi pishib turadi.
Tabobatda barglari astma kasalligi 
davolashda kо„llaniladigan yig„ma tarkibiga 
kiradi. Bulardan tashqari barglaridan astma 
kasalligini 
davolash 
uchun 
“astmatol”, 
“asmatin” 
sigaretlari 
tayyorlanadi. 
Yog„laridan 
nevralgiya, 
revmatizm 
kasalliklarini davolashda ishlatiladi.
 
 
 

---

Efedra - Ephedra equisetina Bunge
Efedra - Ephedraceae oilasiga mansub 
buta, bargalari rangsiz, mayda, uzunligi 2mm, 
poyalari yog„ochlangan kulrang pо„stloq bilan 
qoplangan. Yosh novdalari yashil rangda, 
efedra 2 uyli о„simlik, urg„ochi о„simlikda och 
qizil yoki tо„q sariq, uzunchoq, etdor, meva 
hosil bо„ladi. May oylarida gullab, urug„i iyun 
oyida pishadi.
Tabobatda yog„ochlanmagan novdalari 
“efedrin gidroxlorid” preparatlarini olishda 
foydalaniladi. Bu preparat bronxial astma turli 
allergik kasalliklar, shamollash va boshqa
kasalliklarni davolashda ishlatiladi.
G„о„za – Gossypium hirsutum L. 
Gulxayridoshlar - Malvaceae oilasiga 
mansub bir yillik о„simlik, bо„yi 120- 
180sm, poyasi shoxlangan, barglari yirik, 3-5 
bо„lakchaga qirqilgan, barg bandi uzun, 
gullari yirik, diametri 6-7sm, gulbandi uzun, 
gul yon bargchalari 3ta tuxumsimon, chetlari
baxramasimon 
qirqilgan. 
Mevasi 
tuxumsimon yoki sharsimon, mevasi 3-5 
bо„lakchali tо„q jigarrangli kо„sak, urug„lari 
kо„p sonli tuxumsimon tо„q jigarrangli uzun 
oq tuklar bilan qoplangan.
Tabobatda g„о„zadan olingan “gossipol” 
preparati psoriaz va turli lishay (qichma) 
kabi teri kasalliklarini davolashda 
foydalaniladi.