Kafedrasi mahmudov shohruh bahodirovich

 



 

respublika  g‘azna  hisobraqami  va  hududiy  g‘azna  hisobraqamlarini 

yuritish tartiblarini, 

 



 

Respublika budjeti, Qoraqalpog‘iston Respublikasi budjeti va mahalliy 

budjetlar daromadlari va xarajatlarining yoyilmasi, 

 



 

budjetdan  mablag‘  oluvchilarning  xarajatlar  smetalarini  va  ularga 

o‘zgartirishlarni g‘aznachilik bo‘linmalariga taqdim etish tartiblarini, 

 



 

yuridik majburiyatlarni ro‘yxatga olishning umumiy qoidalarini, 

 



 

budjetdan  mablag‘  oluvchilarning  budjetdan  tashqari  mablag‘lari 

hisobiga xarajatlarni amalga oshirish tartiblarini va boshqalar.

 

Shuni  alohida  ta’kidlash  zarurki,  budjet  qonunchiligini  yanada 

rivojlantirish va takomillashtirish  asosida budjet  faoliyatini  rivojlantirish  davlat 

---

18 

 

moliyasini  boshqarish  tizimini  isloh  qilishning  asosiy  yo‘nalishlaridan  biri 

hisoblanadi.  Ma’lumki,  2000  yil  14  dekabrda  “Budjet  tizimi  to‘g‘risida”gi 

O‘zbekiston  Respublikasi  Qonunining  qabul  qilinganidan  beri  o‘tgan  davr 

mobaynida budjet amaliyotida bir qator o‘zgarishlar sodir bo‘ldi, ular:

 



 

davlat budjeti ijrosi g‘aznachilik tizimining joriy etilishi; 



 

bir  qator  davlat  maqsadli  jamg‘armalari  va  boshqa  nobudjet 

fondlarining tuzilishi va amal qilishi; 



 

budjet  tashkilotlarining  budjetdan  tashqari  qo‘shimcha  mablag‘larni 

jalb  qilish  manbalarining  kengayishi  va  ular  ustidan  nazoratni  yaxshilash 

zarurligi; 



 

budjet tasnifi, budjet hisobi va hisoboti tizimining takomillashuvi; 



 

yangi  tahrirdagi  O‘zbekiston  Respublikasi  Soliq  Kodeksining  qabul 

qilinishi  va  amalga  kiritilishi  va  boshqa  holatlar  bilan  bog‘liq  bo‘lib,  budjet 

qonunchiligini yanada takomillashtirish zarurligini taqozo etdi.  

Natijada  amaldagi  “Budjet  tizimi  to‘g‘risida”gi  hamda  “Davlat 

budjetining  g‘azna  ijrosi  to‘g‘risida”gi  O‘zbekiston  Respublikasi  Qonunlarida 

belgilangan normalar mukammal tarzda qayta ishlangan holda Budjet Kodeksida 

o‘z aksini topdi.  

Budjet  tizimidagi  islohotlar  doirasida  2014  yildan  boshlab  O‘zbekiston 

Respublikasida  amalga  kiritilayotgan  yangi  Budjet  Kodeksi  davlat  moliyasini 

boshqarishning  huquqiy  asoslarini  yanada  mustahkamlash,  budjet  siyosatining 

ustuvorliklarini 

belgilab 

olish, 

budjet 

mablag‘laridan 

foydalanish 

samaradorligini  oshirish  va  davlat  xizmatlarini  taqdim  etish  sifatini  oshirishga 

qaratilgan.  Ushbu  Kodeks  O‘zbekiston  Respublikasining  budjet  tizimi 

budjetlarini  shakllantirish,  tuzish,  ko‘rib  chiqish,  qabul  qilish,  tasdiqlash,  ijro 

etish,  davlat  tomonidan  mablag‘  jalb  qilish  va  budjet  to‘g‘risidagi  qonun 

hujjatlari ijrosini nazorat qilish sohasidagi munosabatlarni tartibga soladi.  

Yangi  Budjet  Kodeksi  budjet  jarayonini  xalqaro  amaliyot  tajribalaridan 

kelib  chiqqan  holda  tartibga  solish,  budjet  amaliyotida  mavjud  bo‘lgan 

ziddiyatlarni  bartaraf  etish,  eskirgan  tartib-qoidalarni  bekor  qilish,  budjet 

---

19 

 

jarayonini  tashkil  etishdagi  me’yorlar,  nizomlar  va  budjet  jarayoni 

ishtirokchilarining vakolatlarini tizimlashtirish maqsadida ishlab chiqildi. Budjet 

Kodeksining  g‘aznachilik  faoliyati  bilan  bog‘liq  alohida  qismi  davlat  budjeti 

g‘azna  ijrosini  tashkil  etish,  yuridik  va  moliyaviy  majburiyatlarni  ro‘yxatga 

olish, budjetdan mablag‘ oluvchilar xarajatlari to‘lovini amalga oshirish, davlat 

xaridlarini tashkil qilish, G‘aznachilikning yagona g‘azna hisobraqamini yuritish 

kabi masalalarni tartibga solishga qaratilgan.