Kafedrasi husanov nishonboy abdusattorovich dilmurodova nilufar asatullayevna

O‘zbek tili, o‘zbek alifbosi va imlosi 
O‘zbek  tili  O‘zbekiston  Respublikasining  davlat  tilidir.  Vatanimizdagi  31 
millionga  yaqin  xalq  o‘zbek  tilini  ona  tilim  deydi.  Bundan  tashqari  o‘zbek  tili 
Saudiya  Arabistonida,  Turkiyada,  AQShda,  Afg‘oniston  va  Qoshg‘arda  hamda  bir 
qancha boshqa davlatlarda yashovchi o‘zbeklarning ham ona tilidir. 
O‘zbek (turkiy) tili qadimiy tillardandir. Dastlabki yozma yodnomalar VI-VII 
asrlarga oid O‘rxun-Enasoy yozuvlarida uchraydi.  
X-XI  asrlardan  boshlab  o‘zbek  (turkiy)  tilida  yirik  asarlar  yaratila  boshlandi. 
Jumladan,  Mahmud  Qoshg‘ariyning  “Devonu  lug‘atit  turk”,  Yusuf  Xos  Hojibning 
“Qutadg‘u bilig”, Ahmad Yugnakiyning “Hibbatul haqoyiq” asarlari.  
Ahmad  Yassaviy,  Rabg‘uziy,  Lutfiy,  Sakkokiy,  Xorazmiylar  turk  (o‘zbek) 
tilining  rivojlanishida  katta  xizmat  qildilar.  Turk  tilining  rivojida  Alisher 
Navoiyning o‘rni beqiyosdir. Alisher Navoiy o‘zbek tilini ham nazariy, ham amaliy 
jihatdan barqaror etdi. 
1920-yillardan  boshlab,  maktab-maorif  sohasida  madaniyat  va  adabiyotda 
o‘zgarishlar ro‘y berdi. Adabiyotimizga yangi yorqin iste’dodlar kirib keldi. O‘zbek 
tilining lug‘at tarkibi boyidi, grammatik qurilishi aniqlasha bordi. 
O‘zbekiston  Respublikasi  Oliy  Kengashi  1989-yil  21-oktabrdagi  sessiyasi 
o‘zbek  tiliga  davlat  tili  maqomini  berdi,  O‘zbekiston  Respublikasining  Davlat  tili 
deb e’lon qilindi. 

---

14 
 
O‘zbekiston Respublikasi davlat hokimiyati va boshqaruv organlari faoliyatida 
qurultoy,  sessiya,  konferensiya,  majlis  va  kengashlar  respublika  davlat  tilida  olib 
boriladi  va  aynan  tarjimasi  ta’minlanadi.  Bu  o‘zbek  xalqining  siyosiy  va  madaniy 
hayotidagi eng yirik va muhim voqealardan biri bo‘ldi. 
1992-yil  2-sentabrda  O‘zbekiston  Respublikasi  Oliy  Kengashining  o‘n 
uchinchi  sessiyasida  “Lotin  yozuviga  asoslangan  o‘zbek  alifbosini  joriy  qilish 
to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasining qonuni qabul qilindi.