Kafedra mudiri: I. Qur’onov

Yotoq yara — terining uzoq vaqt bosilib qolishi, mahalliy qon aylanishining buzilishi va yumshoq to‘qimalarning o‘lishidir. Yotoq yaralarning paydo bo‘lishiga uch asosiy omil sabab bo‘ladi:

1. 
   Bosim. Odam vaznining og‘irligidan to‘qima va suyaklarga bosim tushib, bu bosim tana a’zolarini siqib qo‘yadi, to‘qimalarning qon bilan yetarli darajada ta’minlanmasligiga o⁷¹lib keladi. Oddiy hollarda bu narsalar organizmga zarar yetkazmasada, ko‘p vaqt qimirlamay yotganda, tana sezgisi yo‘qolganda to‘qimalarga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Ma’lumki, tana a’zolarining biror qismiga katta bosim ta’sir qilishi ishemiyaga (qonsizlikka) olib keladi. Aksincha, ko‘p vaqt ichida me’yoridan kam bosim bo‘lsa ham zararlidir. Arteriya kapillarlarida qon bosimi 30 mm simob ustunida bo‘ladi, vena kapillarlarida esa 10 mm simob ustunini tashkil qiladi. Bu ko‘rsatkichlarning o‘zgarishi kapillarlarga salbiy ta’sir qilib, shu kapillarlarga bog‘liq to‘qimalarning qon bilan ta’minlanmasligi natijasida halok bo‘ladi. Zararlangan joylarda doimiy bosim ta’siri natijasida 1—2 soatdan keyin o‘zgarishlar yuzaga keladi.
   
2.