Kadrlar tayarlawdin` milliy bag`darlamasi bilimlendiriw xaqqindag`i O`zbekstan Respublikasi Nizami tiykarinda islendi. Bag`darlama 1997-jil 29-avgusttag`i O`zbekstan Respublikasi Oliy Ma`jilisinin` IX sessiyasinin` qarari menen tastiyiqlandi xa`m Prezident Pa`rmani menen bekitildi.
Bag`darlamanin` waziypalari; bilimlendiriw sistemasin tu`pten jan`alaw, qa`nigeler tayarlawda oqiw orinlari arasinda ba`sekili ortaliq jaratiw, olardi demokratiyaliq xuqiq ma`mleketin quriw protsesine muwapiqlastiriw, oqiw orinlarin joqari bilimli maman kadrlar menen ta`miyinlew, pedagogikaliq ka`siptin` abiroyin ko`teriw, kadrlar tayarlaw sistemasin ilim-pa`n, ma`deniyat, texnika xa`m texnologiyalardin` jan`a tabislari da`rejesinde qayta quriw, ta`lim-ta`rbiyanin` zamanago`y tu`rlerin, metodlarin islep shig`iw xa`m turmisqa endiriw, oqiw-ta`rbiya ma`kemelerin attestatsiyadan o`tkeriw xa`m akkreditatsiyalaw, za`ru`riy normativ xa`m materialliq-texnikaliq bazani du`ziw, jan`a pedagogikaliq, xabar, baylanis texnologiyalarin jaratiw, qarjilandiriw, qa`nigelerge buyirtpa islew
Du`n`ya ilimiy-ag`artiwshilig`inin` ulli wa`kili Xorezmiy insannin` kamalg`a keliwinde ilim-pa`nnin`, ta`rbiyaliq a`xmiyetin ayriqsha atap ko`rsetti. Farabiy bolsa orta a`sirde birinshilerden bolip jetik insandi kamalg`a keltiriw, jetik sotsialliq ja`ma`a`tti jaratiw ma`selesi menen baylanisli ekenligin da`lilledi. Farabiydin` pikirlerinde shaxsti rawajlandiriw menen qa`liplestiriwdegi tiykarg`i faktorlardin` (na`sil, ortaliq, ta`rbiya, insan xizmeti xa`m adamlar menen qarim-qatnasiq) barlig`i atap o`tilgen. Ol ta`lim-ta`rbiyani shaxstin` rawajlaniwi xa`m qa`liplesiwinde tiykarg`i faktor dep ko`rsetti1. Beruniy, Farabiy, Ibn Sino siyaqli insannin` kamalg`a jetiwinde na`sil, ortaliq xa`m ta`rbiyani ta`n aldi, ta`rbiyanin` roline ayriqsha baxa berdi. Ibn Sino bala shaxsin rawajlandiriw ushin oni alti jastan baslap mektepke beriwdi ma`sla`xa`t etti. O`z zamanlaslari siyaqli jetik insandi ta`rbiyalawda na`sil, ortaliq xa`m ta`rbiyani tiykarg`i faktorlar dep esapladi. Ulug`bek bala ta`rbiyasinda ortaliqtin` ta`rbiyaliq ta`sirine, jas a`wladtin` jetik insan bolip jetisiwinde du`n`yaliq bilimlerdin`, ta`rbiyanin` atqaratug`in xizmetine u`lken diqqat awdardi.
Didaktika tu`sinigi batista pedagogikaliq a`debiyatta XVII a`sirde nemets pedagogi V.Ratke (1571-1635) xa`m ulli chex pedagogi Ya.A.Komenskiy (1592-1670) ta`repinen birinshi ret qollaniladi. Olar didaktikani «oqitiw o`neri» (iskusstvosi) dep esapladi. Biraq didaktikanin` mazmunina xa`r tu`rli ma`ni berdi. Ma`selen V.Ratke didaktikanin` mazmunin ilimge, iskusstovag`a xa`m tilge u`yretiw o`neri dep ta`riypledi. Al Ya.A.Komenskiy o`zinin` «Ulli didaktika» (1632) degen kitabinda «Xa`mmeni barliq na`rsege u`yretiwdin` uliwma o`neri» dep sipatladi. Oqitiw protsesi xa`m oqitiw mazmuni—didaktikanin` u`yreniw ob`ektine aynaldi. Sabaq beriw menen oqiwdin` baylanisi, birligi xa`m o`z-ara xa`reketi - didaktika pa`ni bolip qa`liplest
Do'stlaringiz bilan baham: |