K. U. Sharifxodjayeva

Tizimlashgan risklar mamlakatdagi makroiqtisodiy sharoit, moliya bozoridagi ishbiiarmonlik darajasi. ular qandaydir aniq qimmatli qog‘ozlar bozori bilan bogliq bo'lmaydi. Tizimlashgan risklarni o^vrganib va ularni tahlil qilganda, «Qimmatli qog'ozlar- ga o‘z mablag'ini qo‘ygandan ko'ra, boshqa tarmoqqa o'z mab- lag^lini investitsiya qilgan yaxshiroqmi?» — deb o‘ylab qolasan. Misol uchun, aniq bir ishlab chiqarish jarayonigami, ko‘chmas muLkkami yoki valutagami, yoki boshqa yo'nalishlarga?
Tizjmfashgan risklarga quyidagilar kiradi:

1. 
   Shaxsiy (iqtisodiy. siyosiy va h.k.) risklar.
   
2. 
   Qonunchilik bilan bog‘liq risklar.
   
3. 
   Valuta risklari.
   
4. 
   Inflyatsiya risklari.
   
5. 
   Tamioq risklari.
   

Shaxsiy risk — bunday risklarga biror-bir korporatsiyaning aktivlariga investitsiya qilavoiganida, o‘sha korparatsiya qaysidir davlatning yuridik hududiga kiradigan va huquqlariga bo'ysina- digan boTishi mumkin, Shu bilan htrga, ikkita mamlakat o‘rta- sida qandaydir ko‘zda tutilmagan kelishmovchiliklar bolishi mumkin. Bu esa bevosita investorga ta’sir etadi.
Bunga, AQSh va Iroq o‘nasidagi urush oqibatlari yaqqol misol bo¹ la oladi. 2004-yil may oyining ikkinchi yarimida jahon fond biijalaridagi ne lining narxi bir barreli uchun 40 dollarga chiqib ketishi aniq va yaqqol misoldir. Amerika iqtisodiy tahlil- chilarining ta’kidlashlaricha, bir barreli uchun 40 dollar 20 yil oldin berishgan ekan. Lekin, hozirgi kunga kelib, boshqa omillar ham yonilgU narxiga ta’sir ko'rsalishi jahon moliyaviy-iqtisodiy i n qi roz i nat ij as i da ku z a ti Id i.