K. N. Nishonboyev. J. H. Xamidov

Mashg‘ulotning maqsadi.  
Interfaza  holatidagi  hujayra yadrosi tuzilmalarini puxta o’rganish, metafaza  
xromosomalarining mikroskopik va elektron mikroskopik  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
 23
4-jadval 
Oqsil biosintezi 
1 etap - transkriptsiya (DNKdan iRNKga axborot ko‘chirilishi) 
 
  RNK polimeraza                            Ferment   
              DNK spirali 
    ishtirokida                                 promotorga                    echilib, 1 tasidan 
     kechadi                                        birikadi                         iRNK nushasi  
                                                                                    olina boshlaydi 
          Orqasidan qo’sh                        Ferment terminator 
            spiral tiklana                            kodonga yetganida 
                            boradi                                iRNK matritsadan 
                                        (DNK) dan ajraladi 
Transkripton 
 
Transkriptsiya birligi 
    Prokariotlarda bir necha 
   Eukariotlarda 1 gendan             
gendan iborat              iborat (monogen) 
 
Teskari transkriptsiya                  iRNK          revertaza (teskari transkriptaza) 
 
 
 
 
    
           DNK 
 Pre-iRNK              funksional yetilmagan molekula 
 
Prosessing            yetilishi jarayoni 
 
Splaysing           sistronlarni chiqarib tashlab,  
ekzonlarni qayta ulash 
Yetuk iRNK (yadroda kechadi)  
 
 
 
   
 
 2 etap  translyatsiya              ribosomalarda kechadi 
 
iRNK matritsasi asosida genetik kodga  
mos ravishda oqsil sintezlanadi 
 
Axborot nukleotidlar kodidan aminokislotalar  
kodiga aylantiriladi 
 
 
 
 

---

 
 24
 
 
Ribosomalarda oqsil sintezi 
 
1 bosqich                                2 bosqich 
                  3 bosqich 
Aminoasil - tRNK               Ribosomaning R qismida        Translokatsiya - 
   ribosomaning                   peptid bog’i hosil bo’ladi        ribosoma qo‘shni 
A qismiga birikadi  
                                             3 nukleotidga ko‘ chib o'tadi. 
 
tRNK 
 
   iRNK bilan aminokislota              Akseptor qismi              tRNK antikodoni 
       orasida vositachi 
-                  aminokislota,              iRNK kodoniga 
                                                      birlashuvchi qismi         komplementar bo’ladi 
 
 
  
6.Yadrocha qanday hosil bo‘lishini tushuntiring. 
7.Qanday hujayralarda yadrocha yaxshi rivojlanganligini bilasizmi? 
8.Karioplazma tarkibida qanday fermentlar uchraydi? 
9.Kariolemmaning nafis tuzilishini tushuntiring. 
10.Nukleosoma tuzilishi va funksiyasi. 
11.Genetik kodni ta'riflang, uning qanday asosiy xususiyatlarini bilasiz? 
12.Oqsil biosintezining asosiy bosqichlarini tushuntirib bering. 
II.Vaziyatga doir masalalar va test topshiriqlariga javob bering va javobingizni 
isbotlang.