K. N. Nishonboyev. J. H. Xamidov

Qarish - ontogenezning tabiiy,  oxirgi davridir. Bu davr ham o‘ziga xos 
morfologik funksonal hususiyaitlarga ega. Ana shu hususiyatlarni biologijaning 
gerontologiya qismi o'rganadi. Qari organizmdagi o'ziga xos kasalliklar 
hususiyatlarini o‘rganuvchi fan - geriatriyadir. 
 
Hozirgi vaqtda yoshi 61-74 ga to'lgan kishilarni keksa, 75 - 89 yoshga 
kirganlarni - qari, 90 yoshdan keyin esa uzoq umr ko'rgan kishilar deyiladi. Odatda 
qarishning dastlabki belgilari odamda yetuklik davridan so‘ng boshlanadi. Qarish 
organizm hujayralari faoliyatining asta-sekin susayishi bilan boradi. Qarish jarayoni 
dastlab yurak-qon tomirlari, nerv sistemasi hujayralari faoliyatining va 
morfologiyasining buzilishidan boshlanadi. Nerv sistemasining o'tkazuvchanligi va 
qo‘zg‘aluvchanligi yomonlashishi tufayli qari kishilarda tashabbuskorlik, mehnat 
qobiliyati, bir faoliyatdan ikkinchisiga o'tish qobiliyati susayadi, tormozlash jarayoni 
yetarli bo‘lmasligi natijasida yangi muhitga moslashish va taassurotlarga javob 
reaksiyalari hisoblanadigan shartli reflekslar sust hosil bo‘ladi va so‘nadi. 
 
Shunday qilib, qarish jarayoni - molekulyar, hujayralar, to‘qimalar, organlar va 
organizm darajalarda kelib chiqadigan morfologik, biokimyoviy, irsiy va fiziologik 
o'zgarishlar natijasidir. 
 Qarish 
mexanizmlarini 
tushuntirishga 
harakat qiluvchi juda ko‘p gipotezalar 
yaratilgan. Shularning eng muhimlari - 1 stoxastik, 2-genetik gipotezalardir.