К. М. Рафиков – Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси раиси

Иқтисодий 
атамалар 
Иқтисодий атамалар талқини 
Инсон 
Меҳнат қилиш қобилиятининг эгаси 
Моддий ресурслар 
Моддий ашё омиллари: ер ва капитал 
Инсон ресурслари 
Инсоннинг меҳнат қилиш ва тадбиркорлик қобилияти 
Инсон капитали 
Инсон томонидан неъматлар ишлаб чиқариш ва хизматлар 
кўрсатиш жараёнида фойдаланиладиган қобилият ва 
сифатлар заҳирасининг жамланмаси 
Иш кучи 
Инсон меҳнат фаолияти жараёнида фойдаланадиган 
жисмоний ва маънавий қобилиятларининг жамланмаси 
Меҳнат ресурслари 
Меҳнатга лаёқатли ёшда бўлган меҳнатга лаёқатли аҳоли 
ҳамда меҳнатга лаёқатли ёшдан ташқари ёшда (пенсионер-
лар ва ўсмирлар) меҳнат қилаётган шахсларнинг йиғиндиси 
Иқтисодий фаол 
аҳоли 
Иқтисодий фаоллигини белгилаш учун ўрнатилган ёшда 
бўлган, товарлар ишлаб чиқариш ва хизматлар кўрсатиш 
учун таклиф этиладиган ишчи кучи: иқтисодий 
фаолиятининг барча соҳаларида иш билан банд бўлганлар, 
ишсизлар ва иш кучини таклиф этаётган бошқа аҳоли
Иқтисодий фаол 
бўлмаган аҳоли 
Аҳоли иқтисодий фаоллигини белгилаш учун ўрнатилган 
ёшда бўлган, иш билан банд бўлмаганлар, лекин иш 
қидирмаётганлар ва ишлашга тайёр бўлмаган 
Иш кучининг миқдор кўрсаткичлари (меҳнатга лаёқатли аҳоли сони) 
ортиши билан бир йўла унга сифат хусусиятлари (маълумотининг даражаси, 
малакаси, иш тажрибаси, маҳорати ва ҳоказолар) ҳам қўшила бошланган. 
Шунинг учун Халқаро меҳнат ташкилоти (ХМТ) муомалага “меҳнат 
ресурслари” атамасини киритган. 
Меҳнат ресурслари
– меҳнатга лаёқатли 
ёшда бўлган меҳнатга лаёқатли аҳоли ҳамда меҳнатга лаёқатли ёшдан 
ташқари ёшда (пенсионерлар ва ўсмирлар) меҳнат қилаётган шахсларнинг 
жамланмасидир (5.1-расм). 
ХМТ услубиётига мувофиқ 
иқтисодий фаол аҳоли 
иқтисодий 
фаоллигини белгилаш учун ўрнатилган ёшда (15-72 ёш) бўлган, товарлар 
ишлаб чиқариш ва хизматлар кўрсатиш учун иш кучи таклиф этилишини 
таъминлайдиган аҳоли қисмидир. Иқтисодий фаол аҳоли иқтисодий 

---

170 
фаолиятининг барча соҳаларида иш билан банд бўлганлар ва ишсизларни 
қамраб олади.