К. М. Рафиков – Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси раиси

Меҳнат 
муносабатлари 
субъектлари 
Афзалликлар 
Камчиликлар 
Ходим 
Муайян даражада даромад кафолатланганлиги (иш 
берувчи фойда олиши-олмаслигидан қатъи назар иш 
ҳақи тўлаши шарт) 
Шахсий ва касбий манфаатларини амалга оширишда 
танлаш эркинлигининг мавжуд эмаслиги(ишлаб чиқариш 
воситаларига эга эмаслиги туфайли), ўз вақтининг кўп 
қисмини ишга сарфлаш зарурати 
Иш билан бандликнинг ҳимояланганлиги (иш 
берувчининг ходимни ишдан бўшатиши ҳуқуқий 
чегараланганлиги 
Иш берувчининг тартиб-қоидаларига меҳнат 
натижаларидан қатъи назар амал қилиш зарурати 
Иш берувчи имконичяларига боғлиқ равишда 
муайян ижтимоий имтиёзлар берилиши 
Ўз даромадини бошқариш имкониятининг йўқлиги, чунки 
бу ходимнинг ўзига эмас, балки унинг иш жойига 
боғлиқлиги 
Хизмат вазифасида кўтарилиш истиқболи 
Иш берувчи 
Хизмат йўриқномаларида кўрсатилган вазифаларни 
бажаришга тайёр ходимлар мавжудлиги 
Корхонага фойда келтирмайдиган вазифалар, ижтимоий 
кафолатлар учун кўп харажатлар қилиниши.
Корхона учун зарур ходимларни танлаш имконияти, 
улар малакасини ошириш, ўқитиш ва 
ривожлантириш 
Ходимлар самарадорлигини бошқариш имкониятларининг 
чегараланганлиги 
Персоналнинг корхонага содиқлиги, иш ҳақи учун 
кам харажатлар қилган ҳолда меҳнат 
унумдорлигини ошириш имконияти 
Меҳнат муносабатларининг эгилувчан эмаслиги, самарасиз 
ходимларни ишдан бўшатиш имкониятининг 
чегараланганлиги 
Давлат 
Ишсизлик даражасининг пастлиги, меҳнатга 
лаёқатли аҳолининг салмоқли қисмини иш билан 
таъминлаш кафолати 
Меҳнат муносабатлари субъектлари (ходимлар ва иш 
берувчилар) ўртасида низолар кучайишининг хавфи 
Бюджетга пул тушумларининг, давлат пенсия 
таъминоти, тиббиёт ва ижтимоий таъминотнинг 
молиялаштирилиши кафолатланиши 
Иш берувчининг ўз шартномавий мажбуриятларини 
бажара олмаслиги хавфи 

---

4. Ижтимоий хусусиятлар. Бу ходимнинг ижтимоий ҳимояси 
кафолатланишини кўзда тутади. Агар анъанавий меҳнат муносабатлари 
институционаллашган, яъни қонуний асосларга эга бўлса, уларнинг 
янгилари ҳуқуқий жиҳатдан расмийлаштирилмаган, ҳозирча умумэътироф 
этиладиган амалиётга айланмаган. Шунинг учун уларни