K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

Plastik surkov moylarining mustahkamlik chegarasi va qo-
vushoqligi. 
Plastik surkov moylarining mustahkamligi
deganda, 
tarmoqlarni moylashda quyultirgichlar asosida hosil qilingan pan-
jarani buzilish paytida hosil bo‘ladigan siljish zo‘riqishning mini-
mal bo‘lishini ta’minlay olish xususiyati tushuniladi. 
Surkov moylari yumshoq moylash materiallari jumlasiga kirsa-
da (odatda, xona haroratidagi mustahkamlik chegarasi 0,5–2 kPa), 
ularning mustahkamlik xususiyati avtomobillarni ishlatishda 
muhim ahamiyatga ega. Aynan moylarning mustahkamlik chega-
rasi ularni tarmoqlarda (aylanuvchi detallarda) tura olish xususi-
yatini belgilab beradi. Surkov moylarining qovushoqligi moyning 
suyuqliklarga xos bo‘lgan xususiyatlarini aks ettiradi. Uning qiy-
mati moylangan detallarni siljitish uchun sarflanadigan energiya 
miqdori bilan aniqlanadi. Mustahkamlik chegarasi bir xil bo‘lgan 
(ish sharoiti bir xil) ikki xil surkov moyining qaysi biridan foyda-
lanish maqsadga muvofiq ekanini aniqlash uchun ularning qovu­
shoqligini o‘zaro solishtirish lozim va qovushoqligi kichik bo‘lgan 
moyni tanlab olish zarur. 
Surkov moylarining chegarasi va qovushoqligi bo‘yicha yuqori-
da aytilgan fikrlarga asosan ularning mexanik xususiyatiga qo‘yi­
ladigan talablarni quyidagicha ifodalash mumkin: surkov moylari 
155
ma’lum mustahkamlik chegarasiga va berilgan ish sharoiti uchun 
imkon qadar kamroq qovushoqlikka ega bo‘lishi lozim. 
6. 3.
 Plastik surkov moylarining vazifasi va
ularning sifatiga qo‘yilgan asosiy talablar
Plastik surkov moylarining asosiy vazifasi huddi suyuq moy-
lar vazifasi kabi: detallarning yeyilishini kamaytirish, ishqalanish 
koeffitsiyentini pasaytirish va metallarni korroziyadan saqlashdan 
iborat. Yuqorida ta’kidlab o‘tilgan birinchi ikkita vazifani yoki bu 
ikki vazifaning birini bajara oladigan moylar