K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

Yonilg‘i nasosi plunjerlar juftining korrozion yemirilishi
-
ga 
x 
merkaptanlarni sinash davomiyligi 
τ
 ga bog‘liq holdagi tasiri:
1
– kam oltingugurtli yonilg‘i; 
2 – 
tarkibida 0,025% merkaptanlar 
bo‘lgan yonilg‘i. 
3. 8.
 Dizel yonilg‘ilarining metallarga korrozion ta’siri
Dizel yonilg‘ilari tarkibida, benzindagi singari, suvda eriydigan 
kislotalar, ishqorlar, organik kislotalar, suv va oltingugurt birikma-
lari borligi detallarning korrozion yeyilishini tezlashtiradi. 
Davlat standarti talablariga binoan, dizel yonilg‘isida suvda eriy­
digan kislotalar, ishqorlar va suv bo‘lishiga ruxsat etilmaydi. Orga-
nik kislotalar yonilg‘i saqlanadigan metall sig‘imlarga va silindr-
porshen guruhi detallariga kuchsiz korrozion ta’sir ko‘rsatadi. 
Tekshirishlarning ko‘rsatishicha, kislotalilik darajasi yuqori 
bo‘lgan yonilg‘idan foydalanilganida forsunkalarning unumdor-
ligi 7 barobar pasayadi, plunjerlar jufti va kompressor halqalari-
ning yeyilishi 2 barobar ortadi. Shuning uchun texnik shartlarda 
75
dizel yonilg‘isining kislotalilik soni 5 mg KOH/100 sm
3
dan ortiq 
bo‘lishiga ruxsat etilmaydi. 
 
3. 4- rasm. 
CMD–60 dvigateli 
(М–10Г2 moyi ishlatilgan) silindi
-
ri gilzasi yemirilishining yonilg‘i 
tarkibidagi oltingugurt miqdori 
va sovituvchi suyuqlik haroratiga 
bog‘liqligi:
1 – 
30°C;
 2 – 
60°C;
 3 – 
90°C.
Korrozion yemirilishlarning ortishiga yonilg‘i tarkibidagi oltin-
gugurtli birikmalar kuchli ta’sir ko‘rsatadi. Oltingugurt miqdori 
ortishi bilan, korrozion yemirilish sezilarli darajada ortadi (3. 4- 
rasm). Oltingugurtli birikmalarning zararli ta’siri harorat pasayishi 
bilan yana-da ortib ketadi (3. 5- rasm).
3. 5- rasm.