K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

СУРМ–1 qurilmasining М–10Г moyini
tozalashdagi ko‘rsatkichlari
Moy namunasining 
turlari
Suv miqdori, %
Qovushoqligi, 
mm
2
/s
Kul, %
Bariy, %
Temir
, %
Ishqorlilik,
mg/KOH kg ga
Kislotalilik,
mg/KOH 1 kg ga
Mexanik aralashmalar
Boshlang‘ich (tozalash-
dan oldin)
0,8 8,45 1,17 0,41 0,02 1,85 0,47 0,9
9 soat tozalanganidan ke-
yin
0,02 7,9
0,5 0,30 0,003 1,25 0,45 0,0
Ishlatilgan moylarni yig‘ish me’yori – bu texnikadan foydala-
nish, ta’mirlash davrida, tashishda, saqlashda tabiiy yo‘qotishlarni 

---

200
hisobga olgan holda yig‘ish mumkin bo‘lgan ishlatilgan moyning 
texnikaviy asoslangan miqdoridir. Bu me’yorlar yakka tartibda 
yoki uskunalar, dastgohlar birligi uchun va guruhli bir turdagi tex-
nikalarga, sex, uchastka, korxonalar uchun turlicha bo‘ladi. 
Yakka tartibdagi yig‘ish me’yori mashinani, mexnizmni, agre-
gatni toza moy bilan bir marta to‘ldirish miqdoridan foydalanish 
davrida sarflangan moy miqdorining ayirmasiga teng. 
Foydalanish jarayonida sarflangan moy dvigatelda kuygan moy, 
siqilgan havo bilan chiqarilgan moy, texnologik oqishlar, tizimdan 
to‘kilmasdan qolgan moy va boshqa miqdorlarning yig‘indisidan 
iborat. 
Ishlatilgan ma’lum turdagi texnika uchun guruhli me’yor tegish-
li yakka tartibdagi me’yorlarni qo‘shib, texnikani ishlatish davrida 
ish ko‘rsatkichlari, belgilangan almashtirishlar va yo‘qotishlarni 
hisobga olgan holda aniqlanadi. Guruhli me’yorlar ma’lum uchast-
ka, sex va korxona uchun ham belgilanadi va o‘tkaziladi. 
8. 4.