K I m y o ki my oga oi d atama lar etimilo gi ya si

Kolba, retorta, probirka 
Alkimyogarlar o‘z tajribalarida retortadan ko‘p foydalanishgan. Ushbu asbobning nomi 
lotincha  «egilish»  ma’nosini  beruvchi  tortus  so‘zidan  kelib  chiqqan.  Chunki,  retorta  egri 
naychaga ega asbobdir. Qizig‘i shundaki, Portugaliyada Retorta deb nomlanadigan aholi punkti 
bo‘lib,  uning  xaritasi  haqiqatan  ham  egri  shaklda  ekan.  Kimyo  laboratoriyalarida  shisha 
retortalar  hozirgi  paytda  deyarli  qo‘llanilmayapti.  Lekin,  sanoatda,  ayniqsa  metallurgiyada 
retorta  pechlar  ishlatiladi.  Masalan,  rudadan  ruxni  ajratib  olishda  shunday  pechdan 
foydalaniladi.  
Kolba atamasi  esa nemischa  kolben  so‘zidan kelib chiqqan. Uning ma’nosi  shishgan 
tana  tuzilishiga  ega  har  qanday  jismga  nisbatan  qo‘llaniladi.  Xususan,  nemislar  to‘qmoqni, 
makkajo‘xori  so‘tasini,  hamda,  shishib  ketgan  burunni  ham  kolben  deyishdi.  Kolba  ham 
shunday tuzilishga ega shisha idish bo‘ladi.  
Probirka termini esa lotincha proba so‘zidan olingan. Uning ma’nosi «sinab ko‘rish», 
«tekshirish» degan so‘zlarga to‘g‘ri keladi.