К. Б. Уразов, Н. У худайбердиев, М. М. Ибрагимов, Д. К. Уразов


Камайиб борувчи қийматдан ҳисоблаш усули



Download 1,14 Mb.
bet70/320
Sana25.02.2022
Hajmi1,14 Mb.
#290805
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   320
Bog'liq
БХА дарслик.2021

Камайиб борувчи қийматдан ҳисоблаш усули. Ушбу усул ҳам тезлаштирилган усул ҳисобланади. Унинг моҳияти шундаки, биринчидан амортизация (эскириш) белгиланган меъёрдан икки карра миқдорда ҳисобланади, иккинчидан, амортизация (эскириш) базаси бўлиб ҳар йилда қолдиқ қиймат ҳисобланади.
Бизнинг мисолимизда йиллик амортизация (эскириш) меъёри 20%, ишлатиладиган меъёр – 40% (20% х 2). Ушбу усулда ҳисобланган ва жамланган амортизация (эскириш), шунингдек қолдиқ қиймат хизмат йиллари бўйича қўйидагича бўлади (4.5-жадвалга қаранг).
4.5-жадвал
Асосий воситалар амортизацияси (эскириши)ни камайиб борувчи қолдиқ қиймат усулида ҳисоб-китоби



Йиллар

Бошлан-ғич қиймат

Аморти-зацияла-надиган қиймат

Аморти-зация меъёри

Йиллик аморти-зация

Жамлан-ган аморти-зация

Қолдиқ қиймат

1

100000000

100000000

40%

40000000

40000000

60000000

2

100000000

60000000

40%

24000000

64000000

36000000

3

100000000

36000000

40%

14400000

78400000

21600000

4

100000000

21600000

40%

8640000

87040000

12960000

5

100000000

-

-

2960000

90000000

10000000

Ҳисоб-китоблардан кўриниб турибдики, биринчи икки йилда амортизация (эскириш) меъёрдан мос равишда 22000000 сўм (40000000-18000000) ва 6000000 сўм (24000000-18000000) кўп ҳисобланган. Мос равишда бу суммалар 1- ва 2- йилларда солиқ солиш базасига қайта қўшилиши лозим. Кейинги 3 йилда амортизация (эскириш) меъёрдан мос равишда 3600000 сўмга (14400000-18000000), 9360000 сўмга (8640000-18000000), 15040000 сўмга (2960000-18000000) кам бўлиб, улар мос раившда 3-, 4- ва 5- хизмат йилларида солиқ солиш базасидан чегирилиши ёки юқорида айтилган тартибда келгуси йилларда солиқ солиш базасига киритилмаслиги керак. Бу усул қўлланилганда ҳисоб сиёсатида хизмат муддатининг барча йиллари ичида, шунингдек қўшимча хизмат йилларида ҳам амортизация (эскириш)ни ҳисоблаш ва уни солиқ солишга муносабати ҳисоб сиёсатида аниқ белгиланган бўлиши керак.


Шундай қилиб, асосий воситаларнинг амортизацияси (эскириши)ни ҳисоблашнинг турли усулларини қўллаш хизмат муддати йиллари ичида ҳисобланган ва жамланган амортизация (эскириш) суммаларини ва қолдиқ қийматни турлича бўлишига олиб келади. Шунингдек, ушбу усулларда йиллик ҳисобланган амортизация суммаси уни турли миқдорда солиқ солиш базасига киритилиши ёки ундан чегирилиши бўйича ҳам бир-биридан фарқ қилади. (4.6-жадвалга қаранг).

4.6-жадвал


Амортизация (эскириш) ҳисоб-китобининг турли усуллари бўйича асосий воситаларнинг йиллик амортизацияси, жамланган амортизацияси, қолдиқ қиймати ва солиққа тортиладиган амортизация суммаси




Download 1,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   320




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish